به گزارش اخبارکار به نقل از خبرگزاری صداوسیما، شبکه خبر دوشنبه شب در برنامه گفتگوی ویژه خبری این موضوع را با حضور آقای مجتبی یوسفی ، عضو کمیسیون تلفیق بودجه مجلس شورای اسلامی و آقای محمدی معاون بیمه‌ای سازمان تامین اجتماعی و به صورت تلفنی با آقای مرادی کارشناس مرکز پژوهش‌های مجلس بررسی کرد.
سوال: آقای یوسفی کلیاتی از این موضوع بفرمایید
یوسفی: من خیلی مختصر می‌گویم که اصلاً برای چی وارد اصلاح ساختار صندوق‌های بازنشستگی شدیم ببینید یکی از دلایل تامین مالی منابع صندوق بازنشستگی پرداختی است که شاغلین آن صندوق دارند میانگینش در کشور‌های دیگر یک به ۶ است ، حالا برخی‌ها بیشتر هم است یک به ۷، ۱ به ۸ یعنی به ازای یک بازنشسته ۶ نفر دارند منابع آن صندوق بازنشستگی را تامین می‌کنند.
سوال: آقای یوسفی چرا به این موضوع در مجلس پرداختید؟
یوسفی: چون صندوق‌ها در کل دنیا اینطور نیست که دولت‌ها به آن‌ها منابعی بدهند بر اساس پرداختی که شاغلین انجام می‌دهند صندوق‌ها منابعشان تامین می‌شود که عرض کردم حداقل در بسیاری از کشور‌ها ۱ به ۶ است یعنی ۶ نفر شاغل یک نفر بازنشسته حالا اتفاقی که در کشور ما افتاد یکی به دلیل پنجره جمعیتی یکی به دلیل شاغلین و اینکه ما داریم حرکت می‌کنیم از میانسالی و جامعه فعال جوانمان به سمت میانسالی و پیشکسوتان بازنشسته‌مان و به یک نوعی سن مسن‌ها یا پا به سن گذاشته‌ها الان در برخی از صندوق‌ها که وضعشان خوب است یعنی بهتر است مثل صندوق تامین اجتماعی که حالا هم کار عزیزمان در سازمان تامین اجتماعی توضیح می‌دهند یک به چهار و خورده‌ای است در برخی از صندوق‌ها مثل مثلاً صندوق‌های کشوری کمتر است حالا عدد‌های مختلفی است یک به دو یک به ۳ مطرح می‌شود که من همین جا بگویم اشکال را که ما الان داریم می‌بینیم یک چیزی حدود ۷۵ تا ۸۰ درصد برخی اوقات کارشناس‌ها می‌گویند که تا ۸۵ درصد پرداختی را که باید صندوق کشوری انجام بدهند دولت پرداخت می‌کند یعنی تنها کشوری هستیم در دنیا که هم شاغلین را حقوق می‌دهیم هم بازنشستگان را این مقصر بازنشسته‌ها نیستند سیاست‌های غلط عدم مدیریت مناسب در دولت‌های مختلف است برخی از صندوق‌ها دیگر ورشکست شده‌اند صندوق‌های بازنشستگان شریف فولاد الان صندوق هما و حتی برخی از صندوق‌های دیگر هم که شاهد هستیم حالا برخی از صندوق‌ها هم صندوق‌های خاص هستند مثل صندوق نفت، صندوق بانک‌ها که آن‌ها را هم باید در جای خودشان صحبت کنیم و صندوق لشکری به این دلیل یکی عدم ورودی و تامین منابع بازنشستگی به دلیل کاهش آن میزان افرادی که شاغل هستند نکته دوم مدیریت‌های غلط بنگاه‌های اقتصادی صندوق‌ها یعنی ما اگر بخواهیم دو تا مشکل را بگوییم می‌توانیم مشکل را در این دو بخش خلاصه کنیم.
سوال: حالا با این مصوبه و با این تغییرات و به روز رسانی قوانین بازنشستگی چه مشکلاتی برای بازنشستگانمان به وجود می‌آید؟
محمدی: ما باید این باور را داشته باشیم که نیاز به اصلاحات در تمام صندوق‌های بازنشستگی وجود دارد، امید به زندگی در کشور ما از اول انقلاب ۵۰ سال به ۷۵ سال ارتقا پیدا کرده هرم جمعیت کشور اصلاح شده ضریب پشتیبانی یعنی نسبت بیمه شدگان به نسبت مستمری بگیران کاهش پیدا کرده به دلیل بازنشستگی‌های پیش از موعدی که در طول دوره‌های مختلف اتفاق افتاده این اقدامات باید ۱۰ تا ۱۵ سال پیش انجام می‌شد و اگر الان هم انجام نشود مطمئناً ناترازی اتفاق افتاده بدتر می‌شود.
سوال: مثلاً الان در صندوق بازنشستگی تامین اجتماعی این ناترازی چقدر است به عدد و رقم اگر بخواهید بگویید؟
محمدی: ضریب پشتیبانی ما چهار و خورده‌ای است این ضریب باید تا ۶ ارتقا پیدا کند هرچند سال گذشته ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ و امسال رشد بیمه شدگان ما بیش از ۲ میلیون نفر بوده، ولی رشد یا ضریب رشد مستمری‌های ما بیش از ۸ بوده است ضریب بیمه شدگان جدید ما ۲ بود یعنی دو به ۸ دو نفر جذب می‌کنیم ۸ نفر بازنشست می‌شود در بحث رشد دارم می‌گویم.
سوال: این یعنی ورودی کمتر از خروجی یعنی خروجی صندوق بازنشستگی خیلی بیشتر از ورودی اش است؟
محمدی: علی رغم اینکه ما دو سال گذشته بیش از ۲ میلیون نفر بیمه شده جدید جذب داشتیم، ولی مستمری‌های ما مخصوصاً مستمری‌های پیش از موعدی که بیش از ۵۰ درصد مستمری بگیران ما پیش از موعد هستند که اثرگذار در بحث کاهش ضریب پشتیبانی هستند.
سوال: و این مصوبه‌ای که آقای یوسفی گفتند و نمایندگان روی آن کار کردند چقدر کمک می‌کند به صندوق‌های بازنشستگی؟
محمدی: در کوتاه مدت شاید اثرش را صندوق‌ها نبینند، ولی در میان مدت و بلند مدت اثرات خوبی دارد برای پایداری منابع صندوق و پایداری آن ضریب پشتیبانی که آقای دکتر یوسفی هم عرض کردند هیچ وقت کشور‌های مختلف مخصوصاً کشور‌های اروپایی این ضریب را اجازه نمی‌دهند با قوانین بازنشستگی بیش از موعد کاهش پیدا کند حالا خوشبختانه این ضریب در صندوق تامین اجتماعی از دو سال گذشته فعلاً حفظ شده و باید تلاش کنیم آن افراد شاغل کشور که فعلاً اشتغال دارند و بیش از ۶ میلیون نفر هنوز تحت پوشش بیمه‌های تامین اجتماعی چه صندوق تامین اجتماعی و چه صندوق‌های دیگر قرار نگرفته‌اند.
سوال: آقای یوسفی سن بازنشستگی را اگر بررسی کنیم در برخی از کشور‌ها ، مثلاً ایسلند و نروژ ۶۷ سال است و یک مقایسه‌ای بدهیم به نسبت کشور خودمان به کشور‌های دیگر و به شرایط کشور‌های دیگر در مورد سن بازنشستگی توضیح می‌دهید؟
یوسفی: من چند نکته را می‌گویم پس مشخص شد که الان باید وضعیت تا قبل از اینکه تبدیل به بحران صندوق‌های بازنشستگی تا کمتر از یک دهه دیگر شویم بازنشسته شریفی که ۳۰ سال آمده در این صندوق در زمان کارکردش و در زمانی که شاغل بوده منابع این را تامین کرده، ولی به این مشکلاتی که گفتیم دارد وارد بحران می‌شود ما باید الان برایش فکری کنیم دولت در برنامه هفتم چند تصمیم را در لایحه پیشنهادی داشت اولین نکته افزایش طول میانگین مبنای پرداخت مستمری است ، خیلی ساده من می‌گویم که اصطلاحات تخصصی نگویم الان دو سال آخر مبنای پرداخت مستمری بازنشسته می‌شود یعنی در این دو سال آخری که شاغل هر چقدر میانگین درآمد داشته و حقوق گرفته می‌شود مبنای پرداخت بازنشستگی‌اش است اولین پیشنهاد دولت در لایحه این بود که این را از دو سال به ۵ سال افزایش بدهد یعنی این به ضرر بازنشسته می‌شد بازنشسته فعلی عملاً درآمدی که الان در ۵ سال میانگینش پرداخت کرده بود در زمان مستمری حقوقش کمتر می‌شد این اولین پیشنهادی بود که در لایحه بود مجلس این را حذف کرد و گفت همین دو سال، چون این درآمد‌هایی که به نوعی در دو سال آخر است برای همه شاغلین ۳۰ سال پیش قرارداد بسته‌اند گفتند که شما ۳۰ سال دیگر بازنشست می‌شوی دو سال آخر پرداختی‌ات را ما مبنای مستمری قرار می‌دهیم اولین نکته به نظر ما رسید که این به نوعی خلاف قراردادی است که ۳۰ سال قبل با شاغل بسته شده
سوال پس آن ۵ سال کنار رفت و دو سال پایانی مبنا قرار گرفت؟
یوسفی بله این اولین اصلاحی بود که مجلس انجام داد نکته دوم پیشنهاد دولت این بود که صندوق‌ها ادغام شوند مثلاً صندوق نفت صندوق‌های دیگری که هستند صندوق تامین اجتماعی همه صندوق‌ها ،چه آن‌هایی که زیانده هستند چه آن‌هایی که سودده هستند همه این‌ها را به مرور زمان با هم ادغام کنند ما به دلیل اینکه این صندوق‌ها، اموال دولت نیست این‌ها اموال بازنشستگان و شاغلین آن دستگاه است این را هم مجلس حذف کرد و اجازه ادغام نداد به دلیل حفظ مالکیت این صندوق‌ها ، دولت پیشنهادش این بود همه را یکپارچه کند آن کسی که سال آینده بازنشسته می‌شود آن کسی که بنا است از امروز کارش را شروع کند همه را ۵ سال افزایش سنوات بدهد ما بیشتر در کشورمان برخی از وزارتخانه‌ها که مبنا سن است عمدتاً سال سنوات خدمتمان برای آقایان ۳۰ سال میخواهم خیلی اصطلاحات تخصصی به کار نبرم دولت گفته بود که من ۵ سال این را اضافه کنم برای همه یعنی آن کسی که امسال می‌خواست بازنشسته شود آن کسی که بنا است امروز مشغول به کار شود و ۳۰ سال دیگر بازنشست شود ما این را هم بی‌عدالتی دیدیم و گفتیم که اگر بنا است که منی که حساب کتاب کرده‌ام برنامه‌ریزی کردم با همه مشکلاتی که الان بازنشسته‌ها در این شرایط بد اقتصادی با آن روبرو هستند افزایش هزینه‌هایشان بیماری‌هایشان ما این را هم گفتیم این بی‌عدالتی است به این روش اصلاحش کردیم که این را دقیق بگویم، چون یک مقداری چالش سریع به وجود آمد در ۵ بند این را گفتیم به چه نحو است کسی که الان ۲۸ سال و ۳۰ سال کار کرده این‌ها شامل افزایش نخواهند شد با همان ۳۰ سال بازنشست می‌شوند مگر اینکه تحصیلات تکمیلی داشته باشند خودشان بخواهند تا ۳۵ سال بمانند این را باهاش مشکلی نداریم البته این شامل مثلاً شرکت نفت یا مجموعه‌های دیگر که سن بوده نمی‌شود اون‌ها هم قوانین خودشان کسانی که ۲۵ سال تا ۳۰ سال هستند یعنی ۵ سال از خدمتشان مانده خلاصه‌اش را می‌گویم این‌ها به ازای هر سال ماکسیمم دو ماه اضافه می‌شود یعنی اگر ۵ سال باشد ضربدر دو ماه می‌شود ۱۰ ماه این‌ها باید ۳۰ سال و ۱۰ ماه خدمت کنند تا برویم سر چالش اصلی ، در بند ۵ اصل کسی که امروز شروع کرد یعنی بنا است ۳۰ سال کار کند آنجا نوشته شد که این ضرب در ۵ ماه شود یعنی حالا برداشت این شد که ۴۲ سال باید خدمت کند من این را دقیق می‌گویم، چون ریاست مجلس در زمان رأی‌گیری این را هم گفت و مجدداً ما هم اعلام کردیم مبنای سقف بازنشستگی برای کسی که امروز شروع می‌کند به کار ۳۵ سال یا ۶۲ سال سن برای آقایان برای خانم‌ها هم که ۵ سال کم می‌شود پس کسی که امروز شروع می‌کند و استخدام می‌شود نهایتاً ۳۵ سال خدمت می‌کند از نظر سنوات خدمت یا ۶۲ سال سن من آخری را هم بگویم تبصره ۶ هم این را گفته یک کسی امروز شروع کرده به کار و بنا است بر اساس قانون جدید ۳۵ سالگی بازنشست شود از امروز بهش گفته‌ایم بی عدالتی نکرده‌ایم امروز که می‌خواهی بازنشست شوید و سال آخرت است به شما بگوییم بر اساس پیشنهاد دولت ۵ سال به شما اضافه شده یا میانگین پرداخت آخر شما را کرده‌ایم ۵ سال این‌ها بی‌عدالتی بود این‌ها به نوعی خلاف قراردادی بود که ۳۰ سال پیش با آن شاغل و بازنشسته فعلی بود در تبصره فعلی ما آمدیم این را گفتیم امروز یک کسی می‌خواهد سر ۳۰ سال بازنشسته بشود نه ۳۵ سال حالا من نمی‌خواهم اصطلاح کاریش را بگویم ما ۳۵ سال را حساب می‌کنیم یعنی البته یک مزیت دیگر هم بگویم برای کسی که با ۳۵ سال سابقه بازنشست می‌شود این همکاری بود که مجلس با همراهی دولت انجام داد ۳۵ روز به آن حقوق می‌دهیم یعنی این به نفع مستمری بگیر خواهد بود.
سوال: این یک نکته‌ای بود که خیلی‌ها سوال داشتند، درباره اختیار و اجبار هم حتماً به ما توضیح بدهید ؟
یوسفی:هر چقدر مازاد بیشتر کار کنند به همان تعداد روز حقوق می‌گیرند یعنی اگر کسی که ۳۰ سال و ۱۰ ماه هم کار بکند مستمریش ۳۰ سال و ۱۰ ماه خواهد بود در ۳۵ سال مستمریش ۳۵ روز است در تبصره ۵ این را گفته‌ایم باز هم این را بسته‌ایم کسی که امروز آمده ۳۰ سال دیگر می‌خواهد بازنشست شود، چون بهش گفتیم ۳۵ سال باید بازنشست شوی در تبصره ۶ گفته‌ایم شما اختیار دارید می‌توانی بیایی بازنشست، ولی ۳۰ روز را با شما حساب می‌کنیم.
سوال: سازوکار‌های اجرای آن چیزی را که الان اشاره کردند اگر امروز تصمیم بگیرند اگر بین ۲۸ تا ۳۰ سال باشند بازنشسته می‌شوند اگر ۲۵ تا ۳۰ سال باشند به ازای هر سال دو ماه یعنی ۵ × ۲ می‌شود ۱۰ ماه اضافه می‌شود سازوکار‌های اجرایی و آن موضوعاتی که مطرح است؟
محمدی: البته این مشکل ندارد از نظر اجرا.
سوال: اختیار و اجبار را هم به ما توضیح بدهید، چون الان یک واژه‌ای به نام اختیار اینکه من می‌توانم یا اجبار است باید انجام شود؟
محمدی: آقای دکتر یوسفی فرمودند یکم ریزتر شده ۲۵ تا ۲۸ سال دو ماه اضافه است بین ۲۰ تا ۲۵ سال ۳ ماه و نهایتاً ۱۰ تا ۲۰ سال ۴ ماه است و نهایتاً زیر ۱۰ سال ۵ ماه اضافه می‌شود فرمایش آقای یوسفی خیلی خوب بود که اثرگذار در افزایش مستمری‌ها است یعنی مخرج کسر بابت محاسبه بازنشستگی تغییر پیدا نکرده، ولی صورت دارد به قولی تغییر پیدا می‌کند هر چقدر سابقه اضافه می‌شود به میزان آن افزایش مستمری‌ها یا نسبت مستمری‌ها اضافه می‌شود که اگر ۳۲ سال سابقه داشته باشد با ۳۲ روز پرداخت مستمری اتفاق می‌افتد.
سوال: یعنی هم خود شاغل و هم بازنشسته دریافتی بیشتری دارد و هم آن ورودی که آقای محمدی به آن اشاره کردند که چالش صندوق‌های بازنشستگی برطرف می‌شود با این روش درست است؟
محمدی: عرض کردم در کوتاه مدت شاید ما در دو سه سال اول، چون بین ۲۸ تا ۳۰ سال بدون سابقه اضافی است شاید اثرگذار نباشد، ولی در میان مدت و بلند مدت نه تنها صندوق تامین اجتماعی کل نظام تامین اجتماعی ایران باید این اصلاحات را انجام بدهد و انصافاً نمایندگان محترم مجلس هم همه جوانب را دیدند که این بند را اضافه کردند و باید به این فکر بودیم که عرض کردم باید از ۲۰ ساله بیش این اتفاقات می‌افتد و شاید این ضریب پشتیبانی که عرض کردم شاید در ضریب ۵ باقی می‌ماند.
سوال: آقای یوسفی الان از وزارتخانه تماس گرفتند و مطرح کردند که در لایحه دولت بحث ادغام نبوده نکته‌ای که اشاره کردید بحث ادغام نبوده بحث میانگین ۵ سال هم نبوده؟
یوسفی: همان تصمیمی که گفته شد ما اگر برای کسانی که ۲۰ سال پیش می‌آمدند با توجه به امید زندگی که اتفاق افتاد مثلاً الان برنامه هفتم هستیم دیگر در هر برنامه ما دو سال افزایش می‌دادیم برای ورودی‌های جدید امروز ۲۰ سال گذشته بود رسیده بودیم به سن ۳۵ این در لایحه دولت آمده بود با تعاملی که شد به یک تفاهمی رسیدیم که هم باعث به یک نوعی زحمت برای شاغلین و بازنشستگان نشویم حقوق مستمری آن‌ها کاهش پیدا نکند هم از این طرف به سمت اصلاح مدیریتی که باید در صندوق‌ها صورت بگیرد حرکت کنیم.
سوال: این افزایش سن از ۶۰ به ۶۲ سال و افزایش سال‌های خدمت از ۳۰ به ۳۵ سال اجباری است یا اختیاری است یعنی یک نفر می‌تواند انتخاب کند که مثلاً ۳۲ سال کار کند یا ۳۵ سال یا سر۳۰ سال بازنشسته شود؟
محمدی:این یکی از موضوعاتی است که هنوز در دستور کار مجلس محترم است شاید باید بعد از طی مراحل قانونی شورای محترم نگهبان و مجمع محترم تشخیص مصلحت نظام این موضوع اتفاق بیفتد، ولی فعلاً فکر می‌کنم آقای یوسفی در تبصره ۶ هست که به صورت اختیار باشد.
سوال: مجلس اعلام کرد که اختیاری است اگر بخواهید از بعد کارشناسی به ما بگویید؟
محمدی: اگر اختیاری باشد که یعنی بند‌های ۱ تا ۵ هم یعنی دیگر باز از حالت اجبار در می‌آید یعنی همه افراد می‌توانند با ۶۰ سال ۱۰ سال ۶۰ سال ۲۰ سال و ۵۰ سال ۳۰ سال بازنشست شوند، ولی این تبصره ۶ اگر حذف شود یا به قولی تغییراتی ایجاد شود در آن مطمئناً همه آحاد جامعه که از صندوق‌های بیمه‌ای در واقع تحت پوشش صندوق‌های بیمه‌ای هستند باید از این بند‌هایی که پنج بند هست تبعیت بکنند.
سوال: موافق هستید آقای محمدی یا مخالف هستید این اختیار و اجبار را؟
محمدی: ببینید اختیار و اجبار یک موضوعی است که اولاً قانون باید برای همه یکسان باشد نباید به قولی بخشی اختیار باشد بخشی اجبار باشد باید پذیرفت این نظر دولت محترم مهم است نظر نمایندگان محترم مهم است که آیا این اختیار مجدداً در تبصره ۶ بیاید یا نیاید، ولی من در کلیت می‌گویم که ببینید در دنیا این اصلاحات شاید از ۲۰ تا ۳۰ سال پیش انجام شده و در طول سال‌ها انجام می‌شود مثلاً کشور فرانسه نگاه کنید هر دو سال یک بار این اصلاحات را دارد بررسی می‌کند نظرسنجی می‌کند و انجام می‌دهد از ۲۰ سال پیش این اتفاق نیفتاده از ۳۰ سال پیش و اتفاقی که سال ۸۰ افتاد و سال‌های بعد بازنشستگی‌های پیش از موعد بود که اثرگذار بود در تعداد مستمری بگیری‌های ما ضریب پشتیبانی مان دهه ۸۰، ۹ بود بازنشستگی‌های پیش از موعد باعث شد که ضریب الان شده چهار و خورده‌ای چهار و نه صدم است خوب اگر این بازنشستگی‌های بیش از موعد وجود داشته باشد و این اختیار وجود داشته باشد شاید بگویم که اثرگذاری آنچنانی در بحث پایداری منابع و تراز صندوق‌ها وجود نداشته باشد.
سوال: آقای مرادی کارشناس مرکز پژوهش‌های مجلس هم به جمع ما اضافه شدند آقای مرادی می‌شد روی این موضوع یعنی رفع چالش‌های و ناترازی‌های صندوق‌های بازنشستگی از روش‌های دیگری مثل روش‌های اقتصادی یا پیشنهاد های دیگر متمرکز شد؟
مرادی: در تکمیل فرمایش عزیزان فرمودند که چرا اصلاً دارد گفته می‌شود که بحران وجود دارد خوب دلایل واضحی وجود دارد در مورد نسبت پشتیبانی عزیزان صحبت کردند که سقوط کرده در بسیاری از صندوق‌های بازنشستگی ما و باعث شده که تعداد زیادی از این صندوق‌ها الان وابسته باشند به بودجه عمومی کشور به صورت مستقیم و غیر مستقیم الان در حال حاضر فقط ۴ صندوق بزرگ کشور حدود ۳۳۱ هزار میلیارد تومان فقط امسال دریافت کرده‌اند که معادل ۱۶ درصد از بودجه عمومی کشور است.
سوال: آقای مرادی امکان داشت به جز افزایش سن و موضوعی که مصوبه مجلس است از راه دیگری وارد شوند و این مشکلات را حل کنند؟
مرادی: برای حل این مشکل راهکار‌های مختلفی وجود دارد که برای حل کامل این مشکل باید مجموعه این‌ها به کار گرفته شوند و ما نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم که با در پیش گرفتن یک راهکار از جمله فقط افزایش سن بازنشستگی یا مثلاً فقط افزایش بازدهی سرمایه‌گذاری‌هایمان ما بتوانیم این مشکل را برطرف کنیم مطالعه تجربه کشور‌های دیگر هم دارد نشان می‌دهد که به خاطر حساسیت بسیار بسیار بالای صندوق‌های بازنشستگی تغییرات جمعیتی کشور‌هایی که دارایی به قولی سرمایه‌گذاری‌شان دارایی‌های قابل توجهی دارند که مثلاً کشوری مثل سوئد، نروژ، فنلاند این‌ها رفتند به سمت اصلاحات پارامتریک و بازنگری در سن بازنشستگی این‌ها البته منافی هم نیستند و حتماً باید بازنگری‌هایی در روش حکمرانی در این صندوق‌ها مدل انتصابات مدل بنگاه داری مدل سهامداری و همچنین بحث‌هایی که در بدهی‌های دولت به صندوق‌های بازنشستگی است و همچنین طرح‌ها و معافیت‌هایی که دارد اجرا می‌شود در خصوص صندوق‌های بازنشستگی این‌ها همگی باید با هم به کار گرفته شود تا این بحث صندوق‌های بازنشستگی بتواند یک مقدار سر و سامان بگیرد.
سوال: آقای یوسفی اینکه این سن را اضافه کرده‌ایم از ۳۰ به ۳۵ و از ۶۰ به ۶۲ موضوع کاریابی جوان را تحت شعاع قرار نمی‌دهد اشتغال برای جوانی که می‌خواهد وارد فضای کار شود؟
یوسفی: حالا من دوتا پاسخ باید بدهم برای اصلاح ناترازی اولین نکته این است امروز مثلاً جوانی که می‌رود سر کار را گفتیم در پایان خدمتت می‌توانی ۳۵ سال بمانی یعنی این جوانی که فرض کنید مثلاً امروز با ۳۰ سال می‌رود سر کار مثلاً آن موقع سنش می‌شود ۶۰ ما امید به زندگی الان ما در برخی از وزارتخانه‌ها درخواست تمدید داریم یعنی الانا برای معلمین شریف دوباره تمهیداتی در نظر گرفته می‌شود این نمی‌شود گفت که اتفاقاً یکی از موضوعاتی که کمک می‌کند این است که اگر استخدام‌ها بیشتر شود الان ورودی صندوق‌ها هم برمی‌گردد به همان ضریب ترازی که باید باشد به عنوان پشتیبانی این یک نکته ، نکته دوم در مدیریت این شرکت‌ها ما در تبصره ۲ هم و همچنین تبصره ۱ در ماده ۲۹ آنجا هم پیشنهاد هایی دادیم که این مدیریت‌ها البته انصافاً این دولت دارد کمک می‌کند هم وزارت اقتصاد سازمان امور استخدامی و وزارت رفاه گفته‌ایم هر کسی با سفارش وارد هیئت مدیره و یا مدیرعامل یک شرکت نشود که هزینه سوء مدیریت آن را بازنشسته‌ها بدهند دولت را مکلف کردیم که آیین نامه‌ای بیاورد از نیرو‌های متخصص در حوزه اقتصادی استفاده شود.
