اخبارکار – تعرفه‌های تجاری که با هدف حمایت از تولیدات داخلی وضع می‌شوند، در عمل می‌توانند اثرات پیچیده‌ای بر بازار کار و اشتغال در کشورهای درگیر و حتی اقتصاد جهانی داشته باشند. این مقاله با توجه به تجارب قبلی که در دولت قبلی ترامپ با افزایش تعرفه ها صورت گرفت ، به بررسی تأثیرات جنگ تعرفه‌ها بر اشتغال در کشورهای مختلف می‌پردازد و نشان می‌دهد که چگونه این سیاست‌ها می‌توانند هم ایجادکننده فرصت‌های شغلی و هم نابودکننده مشاغل باشند.
جنگ تعرفه‌ها چیست؟
جنگ تعرفه‌ها به وضع مالیات‌های گمرکی سنگین بر کالاهای وارداتی توسط یک کشور و متقابلاً اعمال تعرفه‌های مشابه توسط طرف مقابل گفته می‌شود. این اقدام معمولاً با اهداف زیر انجام می‌گیرد:
– حمایت از صنایع داخلی در برابر رقابت خارجی
– کاهش کسری تجاری (مثل تعرفه‌های ترامپ بر کالاهای چینی)
– تحریم اقتصادی غیرمستقیم (مانند تعرفه‌های اتحادیه اروپا بر فولاد آمریکایی)
اما این سیاست‌ها می‌توانند اثرات غیرمستقیم و گاهی مخربی بر اشتغال داشته باشند.
تأثیر جنگ تعرفه‌ها بر اشتغال: مطالعه موردی کشورها
۱. آمریکا: اشتغال زودگذر در صنایع داخلی، بیکاری در بخش‌های وابسته به صادرات
– رشد محدود مشاغل در صنایع فولاد و آلومینیوم: تجربه چنین امری درسال ۲۰۱۸ وجود دارد که در آن سال پس از اعمال تعرفه‌های ۲۵ درصدی ترامپ بر فولاد وارداتی ، اشتغال در این صنعت موقتاً افزایش یافت.
– کاهش مشاغل در صنایع مصرف‌کننده فولاد: صنایعی مانند خودروسازی و ساخت‌وساز با افزایش هزینه مواد اولیه مواجه شدند و مجبور به تعدیل نیرو شدند. طبق تحقیقات مؤسسه Brookings، بیش از ۴۰۰ هزار شغل در آمریکا به‌دلیل افزایش هزینه‌های تولید از بین رفت.
– تأثیر منفی بر کشاورزان: چین در پاسخ به تعرفه‌های آمریکا، تعرفه‌های سنگینی بر محصولات کشاورزی مانند سویا و ذرت وضع کرد و باعث کاهش صادرات و از دست رفتن مشاغل روستایی شد.
۲. چین: تهدید صنایع صادرات‌محور و انتقال مشاغل به کشورهای دیگر
– کاهش اشتغال در صنایع الکترونیک و پوشاک: چین که بزرگترین صادرکننده کالا به آمریکاست، با کاهش تقاضا مواجه شد. برخی کارخانه‌ها به ویتنام، هند و بنگلادش نقل مکان کردند تا از تعرفه‌ها فرار کنند.
– رشد مشاغل در بخش فناوری: دولت چین با سرمایه‌گذاری در صنایع های‌تک مانند نیمه‌هادی‌ها، سعی در جبران آسیب‌های ناشی از جنگ تجاری داشت.
۳. اتحادیه اروپا: کاهش اشتغال در صنایع خودرو و کشاورزی
– صنعت خودرو تحت فشار: تعرفه‌های متقابل اتحادیه اروپا و آمریکا باعث افزایش قیمت خودروهای صادراتی شد. شرکت‌هایی مانند BMW و فولکس‌واگن مجبور به تعدیل نیرو شدند.
– کشاورزان اروپایی متضرر شدند: تعرفه‌های آمریکا بر محصولاتی مانند پنیر و شراب اروپایی باعث کاهش صادرات و از دست رفتن مشاغل در مناطق روستایی شد.
۴. کشورهای در حال توسعه: هم فرصت، هم تهدید
– افزایش اشتغال در برخی صنایع: کشورهایی مانند ویتنام، مکزیک و هند از جنگ تجاری چین و آمریکا سود بردند، زیرا شرکت‌های چندملیتی برای فرار از تعرفه‌ها، تولید را به این کشورها منتقل کردند.
– کاهش سرمایه‌گذاری خارجی: برخی کشورهای آفریقایی و آمریکای لاتین به دلیل بی‌ثباتی تجاری جهانی، جذب سرمایه کمتری داشتند و رشد اشتغال در آن‌ها کند شد.
اثرات بلندمدت جنگ تعرفه‌ها بر بازار کار جهانی
۱٫ کاهش رشد اقتصادی جهانی: درگذشته بانک جهانی پیش‌بینی کرده بود که جنگ تعرفه‌ها می‌تواند رشد اقتصاد جهانی را تا ۰.۵٪ کاهش دهد، که به معنای از دست رفتن میلیون‌ها شغل است. این کاهش در دوره جدید جنگ تعرفه ها نیز قابل بررسیی است .
۲٫ تغییر الگوهای اشتغال: جنگ تعرفه ها درصورت تداوم می تواند برخی مشاغل موجود رااز بین ببرد و به خصوص مشاغل مرتبط با زنجیره تأمین جهانی آسیب می‌بیننداما ایجاد برخی مشاغل جدید دور از انتظار نیست.
۳٫ رشد مشاغل در بخش‌های جایگزین: اقتصادهای نوظهور ممکن است از انتقال تولید سود ببرند، اما این مشاغل اغلب کم‌درآمد و ناپایدار هستند.
آیا جنگ تعرفه‌ها راه حل اشتغال‌زایی یک کشور خواهد بود؟
– حمایت از صنایع داخلی می‌تواند برخی مشاغل را حفظ کند، اما به قیمت از دست رفتن مشاغل بیشتر در بخش‌های وابسته به صادرات.
– کشورهایی که به جای تعرفه‌های تنبیهی، روی آموزش نیروی کار و نوآوری سرمایه‌گذاری کنند، در بلندمدت وضعیت اشتغال بهتری خواهند داشت.
– همکاری بین‌المللی و تجارت آزاد، اگرچه کامل نیست، اما نسبت به جنگ تعرفه‌ها آسیب کمتری به اقتصاد و اشتغال جهانی وارد می‌کند.
📉 تحلیل نهایی:
جنگ تعرفه‌ها مانند یک داروی مسکن کوتاه‌مدت است که به ظاهر ممکن است درد اقتصادی را به عنوان شروع کننده این جنگ، موقتاً کاهش دهد، اما عوارض بلندمدت آن می‌تواند ویرانگر باشد.
