علی مشایخی با حضور در دفتر خبرگزاری ایسنا، منطقه آذربایجان شرقی، با بیان این‌که سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور، رسالت ارائه آموزش‌های مهارت محور و اشتغال بنیان را داشته و یک اشتراک نزدیک با سازمان جهاد دانشگاهی در راستای آمادگی جوانان برای ورود به بازار کار و کارآفرینی دارد، اظهار کرد: سنجش صلاحیت‌های حرفه‌ای و تدوین استانداردهای حرفه‌های نوظهور و شایستگی نیز از جمله رسالت‌های دیگر این سازمان آموزشی در کشور است.
وی افزود: سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور، مجموعه‌ای پیشرو در عرصه اشتغال و فعالیت‌های اقتصادی کشورمان بوده و موظف به انجام این تکلیف است. دولت مردمی سیزدهم نیز از زمان به روی کارآمدن، نگاه ویژه‌ای به این سازمان داشته که تبلور آن را در سفرهای ریاست جمهوری با تخصیص اعتبارات به این حوزه دیدیم که باعث رونق و تحول در ادارات مختلف شده است.
ساخت بزرگترین مرکز سنجش صلاحیت حرفه‌ای کشور در تبریز
وی با اشاره به ساخت بزرگترین مرکز سنجش صلاحیت حرفه‌ای کشور با ۱۶ هزارمترمربع زیربنا در شهرک یاغچیان تبریز، گفت: این مرکز جزو مصوبات سفر دو دولت قبلی بوده و طی ۱۶ سال گذشته نیمه تمام متوقف شده بود که در سفر نخست رئیس دولت سیزدهم به استان، اعتباری برای آن تخصیص یافت و قرار است در هفته دولت سال جاری افتتاح شود. این مرکز وسیع و تخصصی در پنج طبقه با ۳۰ سالن ۴۰۰ متری دارای کافی شاپ، هتلینگ، امکانات رفاهی، آموزشی و سنجش است.
مشایخی خاطرنشان کرد: مبلغ ۱۲۳ میلیارد تومان اعتبار در سفر نخست ریاست جمهوری به استان به حوزه آموزش فنی و حرفه‌ای تخصیص یافت که ۲۴ میلیارد تومان آن برای تکمیل مرکز سنجش، ۱۰ میلیارد تومان برای تجهیز و بروزرسانی کارگاه‌ها و سه میلیارد تومان نیز برای تکمیل مرکز آموزش هتلداری بوده و مقدار قابل توجهی نیز جذب شده است.
وی ادامه داد: این نگاه دولت مردمی به حوزه فنی و حرفه‌ای نشات گرفته از تاکید مقام معظم رهبری در دیدار با کارگران و طرح مسائل مهارت افزایی و ارتقای مهارت و دانش فنی نیروهای مولد و کارامد بنگاه‌های اقتصادی و فرمایشات ایشان در دیدار با فرهنگیان بوده که ایشان به مسئله بیکاری فارغ التحصیلان دانشگاهی اشاره کرده و فرمودند که اگر این بیکاران به مهارت مجهز شوند به راحتی می‌توانند در مسیر رشته دانشگاهی و یا خارج از آن وارد بازار کار شوند.
آغاز نهضت ملی مهارت آموزی در گام دوم انقلاب اسلامی با رویکرد عدالت آموزشی در آذربایجان شرقی
مشایخی با اشاره به اقدامات اداره کل آموزش فنی و حرفه‌ای آذربایجان شرقی در ۱.۵ سال گذشته، گفت: نهضت ملی مهارت آموزی در گام دوم انقلاب اسلامی با رویکرد عدالت آموزشی را طی این مدت آغاز کرده و دستورالعمل‌هایی را در این راستا تدوین کردیم. معتقد هستیم که تمامی اقشار جامعه و افرادی که در هر نقطه از کشور و استان زندگی می‌کنند، باید به صورت یکسان و برابر از امکانات آموزشی مراکز فنی و حرفه‌ای استفاده کنند.
وی با اشاره به تاکید این سازمان بر کیفیت آموزش‌ها و مهارت آموزی، افزود: تاکید داریم که آموزش و آزمون کسانی که وارد مجموعه فنی و حرفه‌ای برای مهارت آموزی می‌شوند، از کیفیت بالایی برخوردار باشد و ما مسئول مهارت وی در جامعه هستیم چرا که ما مهارت او را تایید کرده‌ایم.
وی با اشاره به ایجاد ارتباط گسترده این مجموعه با صنایع استان، اظهار کرد: تنها در ماه‌های نخست قبول مسئولیت با حدود ۸۰ نفر از مدیران صنایع استان دیداری داشتیم. پیش از آن، فاصله‌ای بین آموزش فنی و حرفه‌ای و صنایع استان وجود داشت و هر یک مسیر دیگری را می‌رفتند و ما در رفع نیاز صنایع استان حرکت نمی‌کردیم در حالی که اساس وظیفه سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای، تربیت نیروی ماهر و متخصص جهت تامین نیروی انسانی واحدهای تولیدی و بنگاه‌های اقتصادی بوده و فلسفه ایجاد آن نیز توانمندسازی نیروهای کارگری است.
زنگ خطر تبدیل چالش تامین نیروی کار ماهر به یک چالش امنیتی/ فرهنگ کار در جامعه ما گم شده است
مدیرکل آموزش فنی و حرفه‌ای آذربایجان شرقی با اشاره به چالش تامین نیروی ماهر در صنایع استان، اظهار کرد: اکنون تامین نیروی انسانی ماهر در بنگاه‌ها به یک چالش بزرگ تبدیل شده و اگر با همین فرمان جلو رویم به یک چالش امنیتی تبدیل می‌شود. حتی بر اساس اظهارات اخیر مدیرعامل منطقه آزاد ارس، بنگاه‌های اقتصادی این منطقه به دلیل عدم تامین نیروی کارگری ماهر در حال تعطیلی هستند در حالی که مشکل فروش و هزینه‌ای ندارند.
وی تاکید کرد: کشور ما نیروی انسانی جوان کم ندارد ولی مسئله اصلی فرهنگ کار است. هر کاری که انجام می‌دهیم باید پیوست فرهنگی داشته باشد. متاسفانه فرهنگ کار در جامعه ما گم شده و فارغ التحصیلان دانشگاهی هم تمایلی برای ورود به عرصه صنعت ندارند البته حق هم دارند. قطعا جایگاه و شان دانشگاه در عصر امروز غیرقابل انکار بوده و مسئولان امروز همگی خروجی همین دانشگاه‌ها هستند ولی چالش بیکاری فارغ التحصیلان بسیار جدی است.
وی ادامه داد: ما به شغل شریف کارگری احترام قائل هستیم و دستشان را می بوسیم و افتخار داریم که کارگر زاده هستیم ولی وقتی یک جوان که چندین سال از عمر خود را صرف آموزش کرده و مدرک دکترای مکانیک را گرفته، قبول نمی‌کند که پس از این همه سال زحمت در نهایت هم‌چون یک نیروی تکنسین ساده کارگر، ماهانه هفت میلیون و ۹۰۰ هزار تومان درآمد داشته باشد.
مشایخی خاطرنشان کرد: از سوی دیگر به بنگاه‌های اقتصادی پیشنهاد می‌کنیم که باید خود را با علوم روز وفق بدهند و در این راستا با تقویت واحدهای تحقیق و توسعه(R & D)، فارغ التحصیلان دانشگاهی تمایل جدی برای حضور در بنگاه‌های اقتصادی می‌یابند.
جنس بیکاری ما از نوع بیکاری نخبگان و فارغ التحصیلان است
وی با اشاره به صحبت‌های اخیر یونس ژائله، رئیس اتاق بازرگانی تبریز مبنی بر این‌که ما در استان بیکاری نداریم، افزود: بله درست است ما بیکاری در استان نداریم ولی جنس بیکاری ما از نوع بیکاری نخبگان و فارغ التحصیلان است. متاسفانه صنایع ما محفلی برای ورود نخبگان ندارند. ما می‌گوییم که می‌توانیم این حلقه واسط بین نخبگان دانشگاهی و صنایع باشیم.
وی تاکید کرد: نخبگان باید در هر مجموعه‌ای که امکان مهارت آموزی دارند، به یک مهارت مجهز شوند و صنایع نیز نسبت به ارزش و جایگاه علمی و فنی آن‌ها از آن‌ها بهره ببرند. فنی و حرفه‌ای، هنر تبدیل علم نافع به عمل صالح است. اگر این دو بال دست به دست هم بدهند قطعا چالش‌های جدی صنایع حل خواهد شد.
اعلام آمادگی سازمان فنی و حرفه‌ای برای تربیت نیروی ماهر کارگری صنایع استان
مدیرکل آموزش فنی و حرفه‌ای آذربایجان شرقی ادامه داد: به تمامی صنایع اعلام کردیم که سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای، سازمان جهاددانشگاهی و سایر مجموعه‌هایی که محفلی برای مهارت آموزی دارند، آماده برای ادای تکلیف تعلیم نیروی انسانی ماهر هستیم ولی باید شان یک نخبه دانشگاهی با پیوست مهارتی در صنایع رعایت شود که در این صورت نیز چالش‌های امروز صنایع مرتفع خواهند شد.
بر اساس قانون باید بین کارگر ماهر و غیرماهر تفاوت قائل شد
وی با اشاره به جزئیات ماده ۱۰۰ قانون کار، گفت: یکی از چالش‌های اصلی طبقه بندی مشاغل و رتبه بندی کارگران، مسئله مهارت است. بر اساس این قانون بایستی بین کارگر ماهر و غیرماهر تفاوت قائل شد در حالی که صنایع، این موضوع را رعایت نمی‌کنند. در این راستا بارها با نمایندگان مختلف کارگری صحبت کردیم و حتی آن‌ها را تشویق کردیم که نسبت به این حق قانونی خود مطالبه گری داشته باشند.
وی افزود: کارگران باید بدانند که بین یک کارگر دارای مهارت و گواهینامه مهارت با کارگری که مهارت ندارد از لحاظ قانونی تفاوت وجود داشته و باید از واحدهای تولیدی مطالبه کنند که بر اساس مهارت به آن‌ها حقوق بدهند. این امر اگر رعایت شود، کارگر دارای مهارت، حقوق بالاتری نسبت به کارگر غیرماهر دریافت خواهد کرد که این امر باعث افزایش بار مالی واحدها می‌شود، بنابراین واحدهای تولیدی این کار را انجام نمی‌دهند.
مشایخی گفت: این اقدام واحدهای تولیدی و اقتصادی از تفکر غلط لیبرالیسمی و نئوکینزی نشات می‌گیرد که استخوان‌های یک کارگر باید لای چرخ دنده‌های توسعه کشور خرد شود و به این مسئله تمکین نمی‌کنند.
وی با اشاره به گریز برخی بنگاه‌های اقتصادی از رتبه بندی کارگران بر اساس مهارت‌های واقعی، اظهار کرد: یکی از بزرگترین هلدینگ‌های استان از ما درخواست رتبه بندی کارگرانش را کرد. یکسری حرفه‌ها و ملاک‌هایی در این درخواست برای رتبه بندی اعلام کرده بود که نه تنها در کشور وجود نداشتند بلکه بر اساس تحقیقات ما حتی کشورهایی چون روسیه، گرجستان و ترکیه نیز چنین استانداردهای را نداشتند. البته برخی بنگاه‌ها هم در استان هستند که پای کار بوده و تعامل خوبی با آن‌ها داریم.
وجود ۲۱ مرکز آموزش فنی و حرفه‌ای در آذربایجان شرقی
مدیرکل آموزش فنی و حرفه‌ای آذربایجان شرقی با تاکید بر این‌که آموزش‌ها را به سمت نیازهای صنایع منعطف کرده‌ایم، اظهار کرد: تعداد ۲۱ مرکز آموزش فنی و حرفه‌ای در آذربایجان شرقی و دو شعبه در خداآفرین و چاراویماق وجود دارد. تعداد ۴۴۲ نفر مربی و کادر اداری نیز در این مراکز مشغول به فعالیت هستند.
وی افزود: تعداد ۶۰۰۰ استاندارد آموزشی با کد ایسکو و مورد تایید سازمان جهانی کار در سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای وجود دارد و گواهینامه‌های صادر شده این سازمان نیز به صورت بین المللی بوده و در ۲۰۰ کشور دنیا مورد پذیرش است. افتخار می‌کنیم که جوانان ما به عنوان نیروی مهارتی و نخبه در این کشورها فعالیت کنند و برگردند اما از این ناراحت هستیم که بروند و برنگردند.
وجود ۸۰۰ آموزشگاه آزاد فنی و حرفه‌ای در استان
وی با اشاره به وجود ۸۰۰ آموزشگاه آزاد فنی و حرفه‌ای در استان، اظهار کرد: حدود ۲۰۰ آموزشگاه نیمه فعال و حدود ۴۰۰ آموزشگاه نیز فعال بوده و آموزش‌هایی را در حوزه‌های مختلفی چون مهارت‌های هفتگاه کامپیوتر، تعمیر پیکیج، لوازم خانگی، موبایل، خیاطی، رباتیک و مکاترونیک و … ارائه می‌دهند.
استقرار تنها کارگاه اشتغال بنیان نانو کشور در تبریز
مشایخی افزود: تعداد چهار مرکز آموزش فنی و حرفه‌ای در تبریز وجود دارد که یکی به عنوان مجتمع نوآور و آموزش‌های خلاق و دانش بنیان انتخاب شده و حدود ۲۰ حرفه نوظهور هم‌چون انرژی‌های نو، رباتیک، ابزار دقیق و نانو در تنها کارگاه اشتغال بنیان نانو کشور در تبریز مستقر شده است. تمامی فارغ التحصیلان مقاطع تحصیلات تکمیلی از دانشگاه‌های مطرح کشور هم‌چون دانشگاه صنعتی شریف، امیرکبیر و حتی دانشگاه تبریز در این کارگاه حضور یافته و از امکانات آن استفاده می‌کنند.
۵۷ درصد خروجی‌های فنی و حرفه‌ای حتما وارد بازار کار می‌شوند
وی ادامه داد: بر اساس پایش‌های انجام گرفته ۵۷ درصد خروجی‌های فنی و حرفه‌ای حتما وارد بازار کار می‌شوند که عده‌ای از آن‌ها خویش فرما، کارگر و یا جزو مشاغل خانگی هستند اما مسئله‌ای که با آن رو به رو هستیم، بحث پایداری شغل آن‌ها است.
وی خاطرنشان کرد: ادعا می‌کنیم که سال گذشته یک میلیون شغل ایجاد کردیم که اقدام بسیار مهمی است اما باید بررسی کرد و دید که چقدر از این شغل‌ها پایدار بوده‌اند. ما نسبت به این موضوع چالش داریم. عده‌ای هستند که بعد از دریافت گواهی مهارت و گرفتن تسهیلات، فعالیت خود را تعطیل کرده‌اند اما در سامانه رصد به عنوان شاغل دیده می‌شوند. این داده‌های غلط در تصمیم سازی ما را با چالش‌هایی مواجه می‌کند و زمانی می‌توان گفت که تثبیت شغل انجام گرفته که برای کارگران و آن واحد تولیدی بیمه رد شود.
مدیرکل آموزش فنی و حرفه‌ای آذربایجان شرقی در خصوص متولی ارائه تسهیلات برای اشتغالزایی، تشریح کرد: سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای در اواخر دهه ۸۰، متولی ارائه تسهیلات اشتغال بود اما بعدا ارائه تسهیلات به دو گروه شامل نهادهای حمایتی و سایر ارگان‌ها تقسیم بندی شده و سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای فقط جزو دستگاه‌های تسهیلگر است و گواهینامه‌های صادرشده نیز شرط اول برای دریافت تسهیلات هستند.
پرداخت تسهیلات در کشور ما هدفمند نیست
وی با انتقاد از نبود نظارت بر پرداخت تسهیلات اشتغالزایی، گفت: پرداخت تسهیلات در کشور ما هدفمند نیست و خلق نقدینگی می‌کند. از سویی عامل اصلی تورم کشور ما نیز فعالیت‌های بانک‌ها و خلق نقدینگی است.
وی با بیان این‌که صدور مجوزهای آموزشگاه‌های آزاد فنی و حرفه‌ای به سه روز کاهش یافته است، گفت: طی دو سال اخیر تعداد ۱۲۵ آموزشگاه در استان راه اندازی شده‌اند که اغلب در مناطق حاشیه شهرها هستند. مثلا در محله حیدرآباد تبریز یک آموزشگاه به تازگی راه اندازی شده که زنان منطقه در حال آموزش و کار تولیدی هستند.
مشایخی با اشاره به لزوم نظارت بر میزان شهریه آموزشگاه‌های آزاد، گفت: با توجه به کمبود نیروهای نظارتی، نظارت هوشمند را آغاز کردیم و خود آموزشگاه‌ها را به خودنظارتی دعوت کرده‌ایم هرچند این روند نظارت ایده آل ما نیست اما پیگیر بهبود آن هستیم.
وی با اشاره به آیین نامه صدور گواهینامه برای افرادی که دارای مهارت بوده و نیازی به شرکت در کلاس‌ها ندارند، افزود: سامانه ادواری برای کسانی که مهارت داشته و نیاز به شرکت در کلاس‌ها را ندارند، راه اندازی شده و بر این اساس سعی کردیم تا گلوگاه فساد را ببندیم. این متقاضیان می‌توانند با مراجعه به سامانه ادواری، حرفه مدنظر خود را انتخاب کرده و در آزمون مربوطه شرکت کنند. این آزمون به دو صورت و بر اساس استانداردهای بین المللی برگزار می‌شود. برای تمامی اصنافی که جهت تمدید پروانه محل کار خود نیازمند دریافت گواهی مهارتی هستند نیز آزمون‌های پروژه محور تعریف می‌کنیم.
بررسی کیفیت ۳ گروه از مربیان فنی و حرفه‌ای
وی با اشاره به کیفیت اساتید و مربیان سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای در کشور، ادامه داد: مربیان ما در سه قشر دسته بندی می‌شوند. یکسری از مربیان، رسمی و استخدامی سازمان بوده و پس از طی فرایندهایی جذب سازمان شده‌اند. این مربیان هر دو و یا سه ماه یک بار باید به مرکز ملی تربیت مربی و پژوهش‌های فنی و حرفه‌ای سازمان واقع در کرج مراجعه کرده و مطابق با استانداردهای جدید آموزشی بازآموزی و به‌آموزی شوند. دوره‌های کاربینی در صنایع نیز برای آن‌ها طراحی شده و هر مربی موظف است تا ۱۲۰ ساعت در صنایع خلاق استان حضور یافته و از قلب فعالیت این صنایع موارد را یاد بگیرد.
مدیرکل آموزش فنی و حرفه‌ای آذربایجان شرقی تاکید کرد: یکی از شاخص‌های اصلی برای شایستگی مربیان سازمان، مقاله محوری آن‌ها نیست بلکه تجاری سازی دانش فنی آن‌ها است؛ این‌که چقدر آنچه که بلد هستند را می‌توانند به کارآموزان خود یاد بدهند تا تبدیل به درآمد و ثروت کنند. البته در کنار این آموزش‌های مربیان بایستی یکسری امکانات و تجهیزات نیز مهیا باشد.
بهترین مربیان ما، مربیان مدعو از صنایع هستند
وی با بیان این‌که بخشی از مربیان این سازمان، حق التدریسی هستند، افزود: بهترین مربیان ما، مربیان مدعو از صنایع هستند. یک سامانه به نام سامانه آموزش مربیان «سام» را راه اندازی کردیم که هر فرد دارای مهارت می‌تواند برای مربی گری در این سامانه خوداظهاری کند. ما خارج از سازمان و از هر نقطه‌ای مثل پادگان، حاشیه شهر، معتادان و حتی زندانیان نیز گروه‌هایی داشتیم که از دل خودشان مربی معرفی کرده‌اند.
وی با اشاره به شناسایی ۱۰۰ استاد برجسته در تبریز که در بحث تجاری سازی دانش خود موفق عمل کرده‌اند، از جذب این اساتید برای تدریس به عنوان مربی سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای خبر داد و گفت: مربیان خارج از سازمان و از صنایع، فرمی پر می‌کنند که هیچ تعهد استخدامی در سازمان ندارند و صرفا به خاطر دغدغه و بهره گیری از امکانات و کمک به صنعت با سازمان همکاری دارند.
مشایخی تاکید کرد: صلاحیت مربیان خارج از سازمان در کمیته ۱۱ نفره تعیین صلاحیت بررسی می‌شود.
وی با اشاره به فعالیت‌های برون مرزی فنی و حرفه‌ای استان، گفت: مرکز آموزش فنی و حرفه‌ای منطقه آزاد ارس را در راستای ارتقای دیپلماسی آموزشی ایجاد کردیم. در سفر وزیر کار به ارمنستان، موضوع احداث مرکز آموزش فنی و حرفه‌ای مشترک مطرح شد و سرکنسولگر ایران در کاپان ارمنستان نیز در این راستا به تبریز سفر کرده و به شدت پیگیر راه اندازی کالج مهارت افزایی در شهر مقری نزدیکی مرز نوردوز است.
وی افزود: این هفته یک هیات شش نفره از آفریقای جنوبی از جمله معاون وزیر کار گینه کوناکری و گینه بیسائو به تبریز سفر کرده و از واحدهای تراکتورسازی، ماشین سازی و ایران خودرو بازدید خواهند کرد. به شدت تمایل به سرمایه گذاری با دانش فنی و حرفه‌ای استان ما به خصوص در حوزه تراکتورسازی را دارند.
میزبانی تبریز از بیست و یکمین دوره المپیاد ملی مهارت/ تمدید ثبتنام تا ۱۵ تیرماه
مدیرکل آموزش فنی و حرفه‌ای آذربایجان شرقی هم‌چنین در ادامه از میزبانی تبریز از بیست و یکمین دوره المپیاد ملی مهارت خبر داد افزود: در دوره قبلی هم میزبان این مسابقات بودیم که توانستیم شش مدال رنگارنگ را کسب کنیم.
وی افزود: تیم ملی مهارت کشور برای اردوی آماده سازی به ابوظبی امارات خواهند رفت که افتخار می‌کنیم از ۲۰ نفر عضو این تیم، ۱۳ نفر از استان ما هستند. تیم ملی مهارت کشورمان در آبان سال آینده نیز در مسابقات مهارت لیون فرانسه حضور می‌یابند.
وی ادامه داد: مسابقات ملی مهارت یک استعدادسنجی نخبگانی بوده و ثبتنام آن تا ۱۵ تیرماه تمدید شده است. این مسابقات، محفلی برای استعدادیابی و اردوی آمادگی مهارت یابی است. هر فردی که با المپیاد مهارت قاتی شود، گویی هر روز در یک اردوی آمادگی حضور می‌یابد.
مشایخی در ادامه با بیان این‌که سازمان جهاددانشگاهی و ایسنا یک مجموعه علمی، دانش بنیانی، فرهنگی و اجتماعی است، اظهار کرد: هرجا نامی از جهاددانشگاهی می‌آید، حل معضل ناباروری همراه آن است. بسیار خرسند هستیم که جهاددانشگاهی در خط مقدم این مسئله ایفای نقش می‌کند.
وی افزود: یکی از چالش‌های جدی امروز کشورمان بحث جوانی جمعیت است که جهاددانشگاهی در حوزه درمان ناباروری با فعالیت پژوهشگاه رویال و مباحث مربوط به سلول‌های بنیادی می‌تواند گره گشای بسیاری از مشکلات بوده و شادی خانواده‌ها را به ارمغان آورد که یک رسالت بی نظیر و بی بدیل است.
وی ادامه داد: استان ما نیز جزو استان‌های پیشروی این مسئله بوده و تیم جهاددانشگاهی استان نیز یک تیم خلاق، پیشتاز و علمی است.
