اخبارکار- شرکت اوبر (Uber) یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های فناوری در حوزه حمل‌ونقل اشتراکی (Ride-Sharing) است که از طریق پلتفرم دیجیتال خود، رانندگان مستقل را به مسافران متصل می‌کند.این شرکت در سال ۲۰۰۹ توسط گرت کمپ و تراویس کالانیک در سان‌فرانسیسکو، کالیفرنیا تأسیس شد و اکنون در بیش از ۷۰ کشور و صدها شهر در سراسر جهان فعالیت می‌کند. در ادامه، اطلاعات جامعی درباره فعالیت‌ها و نحوه عملکرد اوبر ارائه می‌شود:
1. فعالیت‌های اصلی اوبر
اوبر خدمات متنوعی ارائه می‌دهد که عمدتاً در حوزه حمل‌ونقل و تحویل متمرکز هستند:
الف-خدمات حمل‌ونقل مسافر (Ride-Sharing)
– اوبر اکس (UberX): سرویس استاندارد و اقتصادی برای سفرهای روزمره با خودروهای معمولی.
– اوبر پریمیوم (Uber Premium): سرویس لوکس با خودروهای باکیفیت‌تر (مانند مرسدس یا بی‌ام‌و).
– اوبر پول (Uber Pool): سرویس اشتراکی که مسافران با مقاصد مشابه در یک خودرو هم‌سفر می‌شوند (در برخی شهرها متوقف شده است).
– اوبر بلک (Uber Black): سرویس حرفه‌ای با رانندگان دارای مجوز و خودروهای لوکس.
– اوبر اکو (Uber Eco): سرویس با خودروهای برقی یا هیبریدی برای کاهش اثرات زیست‌محیطی.
ب-خدمات تحویل
– اوبر ایتس (Uber Eats): پلتفرمی برای سفارش غذا از رستوران‌ها و تحویل آن به مشتریان.
– اوبر فریت (Uber Freight): خدمات لجستیک و حمل بار برای شرکت‌ها و کسب‌وکارها.
ج. خدمات نوآورانه
– اوبر ایر (Uber Air): پروژه‌ای در حال توسعه برای ارائه تاکسی‌های هوایی در آینده.
– خودروهای خودران: اوبر در حال تحقیق و توسعه فناوری رانندگی خودکار است، اگرچه این پروژه با چالش‌های قانونی و فنی مواجه بوده است.
– اشتراک دوچرخه و اسکوتر: در برخی شهرها، اوبر از طریق همکاری با شرکت‌هایی مانند Lime یا Jump خدمات اجاره دوچرخه و اسکوتر برقی ارائه می‌دهد.
2. نحوه فعالیت اوبر
اوبر از مدل کسب‌وکار مبتنی بر اقتصاد اشتراکی (Sharing Economy) استفاده می‌کند که در آن رانندگان به‌عنوان پیمانکاران مستقل (نه کارمندان رسمی) فعالیت می‌کنند. نحوه عملکرد اوبر به شرح زیر است:
الف. پلتفرم دیجیتال
– اپلیکیشن اوبر: کاربران از طریق اپلیکیشن موبایل اوبر (برای iOS و Android) مقصد خود را وارد می‌کنند، نوع سرویس را انتخاب می‌کنند و نزدیک‌ترین راننده به آن‌ها اختصاص داده می‌شود.
– تطبیق راننده و مسافر: الگوریتم اوبر بر اساس موقعیت جغرافیایی، تقاضا و عرضه، راننده مناسب را به مسافر متصل می‌کند.
– قیمت‌گذاری پویا (Surge Pricing): در زمان‌های پرتقاضا (مانند ساعات شلوغ یا تعطیلات)، قیمت‌ها به‌صورت خودکار افزایش می‌یابد تا رانندگان بیشتری به منطقه جذب شوند.
ب. فرآیند سفر
۱. درخواست سفر: مسافر از طریق اپلیکیشن، مقصد و نوع سرویس را انتخاب می‌کند.
۲. تأیید راننده: راننده درخواست را می‌پذیرد و اطلاعات مسافر (مانند نام و رتبه‌بندی) برای او نمایش داده می‌شود.
۳. سفر: راننده به محل مسافر می‌رسد و او را به مقصد می‌رساند. مسیر سفر به‌صورت زنده در اپلیکیشن قابل مشاهده است.
۴٫ پرداخت: هزینه سفر به‌صورت خودکار از کارت اعتباری یا کیف پول دیجیتال مسافر کسر می‌شود. اوبر درصدی (معمولاً ۲۰-۲۵%) به‌عنوان کارمزد برمی‌دارد و مابقی به راننده پرداخت می‌شود.
۵. امتیازدهی: پس از سفر، مسافر و راننده می‌توانند به یکدیگر امتیاز (۱ تا ۵ ستاره) و بازخورد بدهند.
ج. مدل درآمدی
– کارمزد رانندگان: اوبر از هر سفر درصدی به‌عنوان کارمزد دریافت می‌کند.
– هزینه‌های اضافی: مواردی مانند هزینه‌های کنسلی، انتظار طولانی یا تمیز کردن خودرو.
– اشتراک‌ها و تبلیغات: اوبر از طریق برنامه‌های اشتراکی (مانند Uber One) و تبلیغات درون‌برنامه‌ای نیز درآمد کسب می‌کند.
3. فناوری و نوآوری
اوبر به شدت به فناوری وابسته است و از ابزارهای زیر برای بهبود خدمات خود استفاده می‌کند:
– هوش مصنوعی و یادگیری ماشین: برای بهینه‌سازی مسیرها، پیش‌بینی تقاضا و تطبیق راننده-مسافر.
– نقشه‌برداری و GPS: برای ارائه مسیرهای دقیق و کاهش زمان سفر.
– امنیت: ابزارهایی مانند تأیید هویت رانندگان، اشتراک‌گذاری مسیر با دیگران، دکمه اضطراری و بررسی سوابق رانندگان.
– تحلیل داده‌ها: اوبر از داده‌های کاربران برای بهبود خدمات و گسترش بازار استفاده می‌کند.
4. چالش‌ها و انتقادات
اوبر با وجود موفقیت‌هایش، با چالش‌های متعددی مواجه بوده است:
– مسائل قانونی و مقرراتی: در بسیاری از کشورها، اوبر با قوانین محلی حمل‌ونقل در تضاد بوده و در برخی شهرها ممنوع شده است.
– حقوق رانندگان: رانندگان اوبر به‌عنوان پیمانکار مستقل طبقه‌بندی می‌شوند و از مزایایی مانند بیمه درمانی یا مرخصی برخوردار نیستند. این موضوع منجر به اعتراضات و دعاوی حقوقی شده است.
– ایمنی: مواردی مانند حوادث رانندگی یا رفتار نامناسب برخی رانندگان، انتقاداتی را به همراه داشته است.
– رقابت: اوبر با شرکت‌هایی مانند Lyft، Didi و Bolt در بازارهای مختلف رقابت می‌کند.
5. تأثیرات اوبر
– اقتصادی: اوبر فرصت‌های شغلی انعطاف‌پذیری برای میلیون‌ها راننده ایجاد کرده و به کاهش هزینه‌های حمل‌ونقل کمک کرده است.
– اجتماعی: این شرکت نحوه جابه‌جایی در شهرها را تغییر داده و جایگزینی برای تاکسی‌های سنتی ارائه کرده است.
– زیست‌محیطی: اوبر با تشویق به استفاده از خودروهای برقی و سرویس‌های اشتراکی، به کاهش آلودگی کمک می‌کند، اما ترافیک شهری در برخی مناطق به دلیل افزایش تعداد خودروها تشدید شده است.
6. وضعیت کنونی (تا آوریل ۲۰۲۵)
– اوبر در حال گسترش خدمات خود به حوزه‌های جدید مانند تحویل بسته، حمل‌ونقل عمومی و فناوری‌های خودران است.
– این شرکت در سال‌های اخیر سودآوری خود را بهبود بخشیده و به یکی از بازیگران اصلی اقتصاد دیجیتال تبدیل شده است.
– اوبر همچنان با مسائل نظارتی و رقابتی مواجه است، اما با سرمایه‌گذاری در فناوری و نوآوری، جایگاه خود را در بازار حفظ کرده است.
جمع‌بندی
اوبر با استفاده از فناوری و مدل اقتصاد اشتراکی، صنعت حمل‌ونقل را متحول کرده است. این شرکت از طریق اپلیکیشن خود، خدمات متنوعی از جمله حمل‌ونقل مسافر، تحویل غذا و لجستیک ارائه می‌دهد. با وجود چالش‌های قانونی و انتقادات، اوبر همچنان یکی از پیشروترین شرکت‌های فناوری در جهان است و با تمرکز بر نوآوری، در حال گسترش فعالیت‌های خود است.
