مصوب ۳/۴/۱۳۵۴ با اعمال آخرین اصلاحات
فصل اول – تعاریف – کلیات
ماده۱ قانون تامین اجتماعی
به منظور اجراء و تعمیم و گسترش انواع بیمه های اجتماعی و استقرار نظام هماهنگ و متناسب با برنامه های تامین اجتماعی ، همچنین تمرکز وجوه و درآمد های موضوع قانون تامین اجتماعی و سرمایه‌گذاری و بهره‌برداری از محل وجوه و ذخائر ، سازمان مستقلی به نام سازمان بیمه تامین اجتماعی وابسته به وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی که در این قانون « سازمان » نامیده می‌شود ، تشکیل می‌گردد سازمان دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی و اداری است و امور آن منحصراً طبق اساسنامه‌ای که به تصویب هیات وزیران می‌رسد ، اداره خواهد شد.
- تبصره ۱ ماده ۱ قانون تامین اجتماعی صندوق تامین اجتماعی موضوع ماده ۱۰ قانون تشکیل وزارت بهداری و بهزیستی ، مصوب تیرماه ۱۳۵۵ در سازمان ادغام و کلیه وظایف و دارایی و مطالبات و دیون و تعهدات صندوق مذکور ، به سازمان منتقل می‌شود.
- تبصره ۲ ماده ۱ قانون تامین اجتماعی کلیه واحد های اجرائی تامین اجتماعی سازمان های منطقه‌ای بهداری و بهزیستی استانها ، موضوع ماده ۶ قانون تشکیل وزارت بهداری و بهزیستی مصوب تیرماه ۱۳۵۵ ، از سازمان های مذکور منتزع و با کلیه وظایف و دارایی و مطالبات و دیون و تعهدات به « سازمان » منتقل می‌شود.
- تبصره ۳ ماده ۱ قانون تامین اجتماعی کلیه کارکنان سازمان بیمه تامین اجتماعی سابق که در اجرای ماده ۶ قانون تشکیل وزارت بهداری و بهزیستی به سازمان های منطقه‌ای بهداری و بهزیستی استانها منتقل شده‌اند و همچنین کارمندانی که توسط سازمان های مذکور به منظور انجام وظایف مربوط به تامین اجتماعی در نواحی بهداری و بهزیستی طبق آئین‌نامه استخدامی بیمه های اجتماعی استخدام شده و عملاً در کار تامین اجتماعی اشتغال دارند و کلیه حقوق و مزایای خود را از محل اعتبارات پرسنلی و اداری تامین اجتماعی دریافت می‌دارند به سازمان منتقل می‌شوند.
ماده ۲ قانون تامین اجتماعی -تعاریف
- بیمه شده شخصی است که راساً مشمول مقررات تامین اجتماعی بوده و با پرداخت مبالغی به عنوان حق بیمه حق استفاده از مزایای مقرر در این قانون را دارد.
- خانواده بیمه شده شخص یا اشخاصی هستند که به تبع بیمه شده از مزایای موضوع این قانون استفاده می‌کنند.
- کارگاه محلی است که بیمه شده به دستور کارفرما یا نماینده او در آن‌جا کار می‌کند.
- کارفرما شخص حقیقی یا حقوقی است که بیمه شده به دستور یا به حساب او کار می‌کند. کلیه کسانی که به عنوان مدیر یا مسئول عهده‌دار اداره کارگاه هستند نماینده کارفرما محسوب می‌شوند و کارفرما مسئول انجام کلیه تعهداتی است که نمایندگان مزبور در قبال بیمه شده به عهده می‌گیرند.
- مزد یا حقوق یا کارمزد در این قانون شامل هرگونه وجوه و مزایای نقدی یا غیرنقدی مستمر است که در مقابل کار به بیمه شده داده می‌شود.
- حق بیمه عبارت از وجوهی است که به حکم این قانون و برای استفاده از مزایای موضوع آن به سازمان پرداخت می‌گردد.
- بیماری ، وضع غیرعادی جسمی یا روحی است که انجام خدمات درمانی را ایجاب می‌کند یا موجب عدم توانایی موقت اشتغال به کار می‌شود یا این که موجب هر دو در آن واحد می‌گردد.
- حادثه از لحاظ این قانون اتفاقی است پیش‌بینی نشده که تحت تاثیر عامل یا عوامل خارجی در اثر عمل یا اتفاق ناگهانی رخ می‌دهد و موجب صدماتی بر جسم یا روان بیمه شده می‌گردد.
- غرامت دستمزد به وجوهی اطلاق می‌شود که در ایام بارداری ، بیماری و عدم توانایی موقت اشتغال به کار و عدم دریافت مزد یا حقوق به حکم این قانون به جای مزد یا حقوق به بیمه شده پرداخت می‌شود.
- وسائل کمک پزشکی (پروتز و اروتز ) وسایلی هستند که به منظور اعاده سلامت یا برای جبران نقص جسمانی یا تقویت یکی از حواس به کار می‌روند.
- کمک ازدواج مبلغی است که طبق شرایط خاصی برای جبران هزینه های ناشی از ازدواج به بیمه شده پرداخت می‌گردد.
- کمک عائله‌مندی مبلغی است که طبق شرایط خاص در مقابل عائله‌مندی توسط کارفرما به بیمه شده پرداخت می‌شود.
- از کارافتادگی کلی عبارتست از کاهش قدرت کار بیمه شده‌به نحوی که نتواند با اشتغال به کار سابق یا کار دیگری بیش از یک سوم از درآمد قبلی خود را به دست آورد.
- از کارافتادگی جزئی عبارتست از کاهش قدرت کار بیمه شده به نحوی که با اشتغال به کار سابق یا کار دیگر فقط قسمتی از درآمد خود را به دست آورد.
- بازنشستگی عبارتست از عدم اشتغال بیمه شده به کار به سبب رسیدن به سن بازنشستگی مقرر در این قانون.
- مستمری عبارت از وجهی است که طبق شرایط مقرر در این قانون به منظور جبران قطع تمام یا قسمتی از درآمد به بیمه شده و در صورت فوت او برای تامین معیشت بازماندگان وی به آنان پرداخت می‌شود.
- غرامت مقطوع نقص عضو مبلغی است که به طور یک جا برای جبران نقص عضو یا جبران تقلیل درآمد بیمه شده به شخص او داده می‌شود.
- کمک کفن و دفن مبلغ مقطوعی است که به منظور تامین هزینه های مربوط به کفن و دفن بیمه شده در مواردی که خانواده او این امر را به عهده می‌گیرند پرداخت می‌گردد.
ماده ۳ قانون تامین اجتماعی موضوع این قانون شامل موارد زیر می باشد:
- حوادث و بیماریها
- بارداری
- غرامت دستمزد
- از کارافتادگی
- بازنشستگی
- مرگ
- مقرری بیمه بیکاری
- تبصره ۱ ماده ۳ قانون تامین اجتماعی : مشمولین این قانون از کمک های ازدواج و عائله‌مندی طبق مقررات مربوط برخوردار خواهند شد.
- تبصره ۲ ماده ۳ قانون تامین اجتماعی : ملاک تشخیص سن برای برخورداری از مزایای قانون تامین اجتماعی شناسنامه‌ای است که در بدو بیمه شدن به سازمان بیمه تامین اجتماعی ارائه شده یا می‌شود و هرگونه تغییراتی که پس از آن در شناسنامه به عمل آید برای سازمان یاد شده معتبر نخواهد بود. افراد تحت تکفل بیمه شده نیز مشمول این حکم خواهند بود.
ماده ۴ قانون تامین اجتماعی : مشمولین قانون تامین اجتماعی عبارتند از:
افرادی که به هر عنوان در مقابل دریافت مزد یا حقوق کار می‌کنند.
سازمان بیمه تامین اجتماعی مکلف است با استفاده از مقررات عام قانون تامین اجتماعی صاحبان حرف و مشاغل آزاد را به صورت اختیاری در برابر تمام یا قسمتی از مزایای قانون تامین اجتماعی بیمه نماید چگونگی انجام بیمه و نرخ حق‌بیمه و همچنین میزان مزایای مربوطه به موجب آئین‌نامه‌ای خواهد بود که به تصویب هیات دولت خواهد رسید .
- تبصره ۱ : بیمه شده مختار است که سطح درآمد ماهانه خود را که مبنای پرداخت حق‌بیمه قرار می‌گیرد بین حداقل و حداکثر دستمزد قانونی انتخاب نماید.
- تبصره ۲ : از تاریخ تصویب این قانون مفاد بند ب و تبصره ۳ ماده ۴ قانون و همچنین آئین‌نامه مربوط ملغی می‌گردد.
- تبصره ۳ : کلیه اتباع ایرانی اعم از شاغل و یا غیرشاغل در فعالیت های مختلف در خارج از کشور که بیمه آنان با مقررات قانون تامین اجتماعی و تغییرات بعدی آن مغایرت نداشته باشد می‌توانند بطور اختیاری مشمول مقررات این قانون و آئین‌نامه های مربوط قرار گیرند ، مشروط بر اینکه بیمه شده حق بیمه خود را به‌طور منظم پرداخت نماید ، بدیهی است سازمان در مورد این قبیل از بیمه شدگان مانند سایر بیمه شدگان داخل کشور مکلف به ارائه خدمات و انجام تعهدات قانونی براساس آئین‌نامه و مقررات مربوط در ایران خواهد بود.
دریافت‌کنندگان مستمری های بازنشستگی ، ازکارافتادگی ، و فوت.
- تبصره ۱ : مستخدمین وزارتخانه‌ها و مؤسسات و شرکت های دولتی و مستخدمین مؤسسات وابسته به دولت که طبق قوانین مربوط به نحوی از انحاء از موارد مذکور در ماده سه این قانون بهره‌مند می‌باشند در سایر مواردی که قوانین خاص برای آنها وجود ندارد طبق آئین‌نامه‌ای که به پیشنهاد وزارت رفاه اجتماعی و تایید سازمان امور اداری و استخدامی کشور به تصویب هیات وزیران خواهد رسید تابع مقررات این قانون خواهند بود.
- تبصره ۲ : مشمولین قانون استخدام نیرو های مسلح و افزارمندان مشمول قانون تعاون و بیمه بازنشستگی افزارمندان ارتش از شمول این قانون خارج بوده و تابع قانون و مقررات خاص خود خواهند بود.
- تبصره ۳ : ملغی گردیده.
- تبصره ۴ : مشمولین قانون حمایت کارمندان در برابر اثرات ناشی از پیری و ازکارافتادگی و فوت کماکان تابع مقررات قانون مذکور خواهند بود. مؤسسات مشمول قانون مذکور مکلفند با اعلام سازمان تامین خدمات درمانی حق‌بیمه درمانی سهم خود و بیمه شده را کسر و توسط صندوق حمایت مربوط به سازمان نامبرده بپردازند. میزان حق‌بیمه درمانی موضوع این ماده تابع ضوابط و مقررات بیمه خدمات درمانی موضوع قانون تامین خدمات درمانی مستخدمین دولت است و نحوه وصول آن عیناً به ترتیبی است که در قانون حمایت کارمندان در برابر اثرات ناشی از پیری و ازکارافتادگی و فوت پیش‌بینی شده است.
- تبصره ۵: در مواردی که کارفرمایان موضوع بند (۴ ) ماده (۲ ) قانون تامین‌اجتماعی مصوب ۳/۴/۱۳۵۴ اشخاص حقیقی باشند و همچنین مدیران اشخاص حقوقی غیردولتی می‌توانند با پرداخت حق بیمه سهم بیمه شده و کارفرما به ترتیب مقرر در ماده (۲۸ ) قانون مذکور و اصلاحات بعدی آن از تاریخ اشتغال به کار در کارگاه در زمره مشمولین قانون مذکور قرار گیرند.
آئین‌نامه اجرائی این تبصره شامل نحوه احتساب سوابق‌خدمت و پرداخت حق بیمه های معوقه بنا به پیشنهاد وزارت رفاه و تامین اجتماعی به تصویب هیات وزیران خواهدرسید. (الحاقی به موجب قانون اصلاح قانون تامین اجتماعی و برخی قوانین مربوط به منظور تشویق کارفرمایان به تادیه دیون معوقه سنواتی بابت حق بیمه و بیمه بیکاری کارکنان مصوب ۸۷ )
ماده ۵ قانون تامین اجتماعی : بیمه اتباع بیگانه
که طبق قوانین و مقررات مربوط در ایران به کار اشتغال دارند تابع مقررات این قانون خواهد بود مگر در موارد زیر:
در صورتی که بین دول متبوع آنان و دولت جمهوری اسلامی ایران موافقتنامه های دوجانبه یا چندجانبه تامین اجتماعی منعقد شده باشد که در این صورت طبق موافقتنامه عمل خواهد شد.
هر گاه تبعه بیگانه طبق گواهی مقامات صالح دولت متبوع خود در مدت اشتغال در ایران در کشور خود یا در کشور دیگر در موارد پیش‌بینی‌شده در ماده ۳ این قانون کلاً یا بعضاً بیمه شده باشند که در این صورت در همان موارد از شمول مقررات این قانون معاف می‌باشند.
- تبصره. حوادث ناشی از کار اتباع کشور های ملحق شده به مقاوله نامه شماره (۱۹ ) سازمان بین‌المللی کار از شمول بند (ب ) مستثنی’ می‌باشد و نرخ و ماخذ حق بیمه طبق آئین‌نامه‌ای خواهد بود که توسط سازمان بیمه تامین اجتماعی تهیه و به تصویب هیات وزیران خواهد رسید.
ماده ۶ قانون تامین اجتماعی
اجرای هر یک از موارد مندرج در ماده سه این قانون درباره روستائیان و افراد خانواده آنها به تدریج در مناطق مختلف مملکت و به تناسب توسعه امکانات و مقدورات سازمان به پیشنهاد هیات مدیره و تصویب شورای عالی سازمان باتوجه به ماده ۱۱۷ این قانون خواهد بود.
ماده ۷ قانون تامین اجتماعی
افراد شاغل در فعالیت هایی که تا تاریخ تصویب این قانون مشمول بیمه های اجتماعی نشده‌اند به ترتیب زیر به پیشنهاد هیات مدیره و تصویب وزیر رفاه اجتماعی مشمول مقررات این قانون قرار خواهند گرفت.
موارد مذکور در بند های (ج د ه و ) ماده ۳ این قانون به تدریج و با توجه به امکانات سازمان اجراء خواهد شد و در این صورت میزان حق بیمه با توجه به ماده ۲۸ این قانون تا خاتمه سال ۱۳۵۴ ، ۱۹% حقوق یا مزد و از اول سال ۱۳۵۵ معادل ۲۱% حقوق و یا مزد خواهد بود که در سال ۱۳۵۴ کارفرما ۱۳% و بیمه شده ۴% و دولت ۲% و از سال ۱۳۵۵ کارفرما ۱۴% و بیمه شده ۵% و دولت ۲% می‌پردازند.
موارد مذکور در بند های الف و ب ماده ۳ این قانون به تدریج و در صورتی اجراء خواهد شد که سازمان وسایل و امکانات درمانی لازم را برای بیمه شدگان فراهم نموده باشد. الزام کارفرمایان یا افرادی که به موجب این ماده مشمول مقررات این قانون می‌شوند به تادیه حق بیمه از تاریخی است که بیمه آنها از طریق انتشار آگهی در روزنامه و یا کتباً اعلام می‌شود.
ماده ۸ قانون تامین اجتماعی
بیمه افراد و شاغلین فعالیت هایی که تا تاریخ تصویب این قانون به نحوی از انحاء مشمول مقررات قانون بیمه های اجتماعی یا قانون بیمه های اجتماعی روستائیان قرار گرفته‌اند با توجه به مقررات این قانون ادامه خواهد یافت.
- تبصره : شرایط مربوط به ادامه تمام و یا قسمتی از بیمه های مقرر در این قانون برای کسانی که به علتی غیر از علل مندرج در این قانون از ردیف بیمه شدگان خارج شوند به موجب آئین‌نامه مربوط تعیین خواهد گردید و به هر حال پرداخت کلیه حق بیمه در این قبیل موارد به عهده بیمه شده خواهد بود.
ماده ۹ قانون تامین اجتماعی : ملغی شده است.
ماده ۱۰ قانون تامین اجتماعی
از تاریخ اجرای این قانون سازمان بیمه های اجتماعی و سازمان بیمه های اجتماعی روستائیان در سازمان بیمه تامین اجتماعی ادغام می‌شوند و کلیه وظایف و تعهدات و دیون و مطالبات و بودجه و دارایی و کارکنان آنها با حفظ حقوق و سوابق و مزایای استخدامی خود که تا تاریخ تصویب و اجرای آئین‌نامه موضوع ماده ۱۳ این قانون معتبر خواهد بود به سازمان منتقل می‌گردند.
ماده ۱۱ و تبصره آن ملغی شده است.
مواد ۱۲ الی ۱۷ به موجب لایحه قانونی اصلاح قانون تشکیل سازمان بیمه تامین اجتماعی مصوب ۲۸/۴/۱۳۵۸ شورای انقلاب و اساسنامه سازمان بیمه تامین اجتماعی مصوب ۱۰/۶/۱۳۵۸ هیات وزیران منسوخ گردیده است
ماده ۱۸ قانون تامین اجتماعی
آئین‌نامه داخلی شورای عالی سازمان پس از تصویب شورا به موقع اجرا گذارده خواهد شد.
مواد ۱۹الی ۲۷ به موجب لایحه قانونی اصلاح قانون تشکیل سازمان بیمه تامین اجتماعی مصوب ۲۸/۴/۱۳۵۸ شورای انقلاب و اساسنامه سازمان بیمه تامین اجتماعی مصوب ۱۰/۶/۱۳۵۸ هیات وزیران منسوخ گردیده است
فصل دوم – منابع درآمد – ماخذ احتساب حق بیمه و نحوه وصول آن
ماده ۲۸ قانون تامین اجتماعی منابع درآمد سازمان به‌شرح زیر می‌باشد.
حق بیمه از اول مهرماه تا پایان سال ۱۳۵۴ به میزان‌بیست و هشت درصد مزد یا حقوق است که هفت درصد آن به عهده‌بیمه شده و هجده درصد به عهده کارفرما و سه درصد به وسیله‌دولت تامین خواهد شد.
- درآمد حاصل از وجوه و ذخائر و اموال سازمان.
- وجوه حاصل از خسارات و جریمه های نقدی مقرر در این قانون.
- کمکها و هدایا.
- تبصره ۱ از اول سال ۱۳۵۵ حق بیمه سهم کارفرما بیست درصدمزد یا حقوق بیمه شده خواهد بود و با احتساب سهم بیمه شده و کمک دولت حق بیمه به سی درصد مزد حقوق افزایش می‌یابد.
- تبصره ۲ دولت مکلف است حق بیمه سهم خود را به طور یکجا در بودجه سالانه کل کشور منظور و به سازمان پرداخت کند.
- تبصره ۳ سازمان باید حداقل هر سه سال یک بار امور مالی‌خود را با اصول محاسبات احتمالی تطبیق و مراتب را به شورایعالی گزارش دهد.
ماده ۲۹ قانون تامین اجتماعی
نه درصد از ماخذ محاسبه‌حق بیمه مذکور در ماده۲۸ این قانون حسب مورد برای تامین هزینه های‌ناشی از مواردمذکور در بند های الف و ب ماده ۳ این قانون تخصیص‌می‌یابدو بقیه به سایر تعهدات اختصاص خواهد یافت.
ماده ۳۰ قانون تامین اجتماعی
غرامت دستمزد ایام بیماری‌بیمه شدگان که ازطرف کارفرما پرداخت نمی‌شود به عهده سازمان می‌باشد
تبصره. ارزش مزایای غیر نقدی مستمرمانند مواد غذایی پوشاک و نظایر آن طبق آیین‌نامه‌ای که بهپیشنهاد هیات مدیره به تصویب شورای عالی خواهد رسید به طور مقطوع تعیین و حق بیمه از آن دریافت می‌گردد.
ماده ۳۱ قانون تامین اجتماعی
در مورد بیمه شدگانی که تمام یا قسمتی‌از مزد و درآمد آنها به وسیله مشتریان یا مراجعین تامین می‌شوددرآمد تقریبی هر طبقه یا حرفه مقطوعاً به پیشنهاد هیات مدیره وتصویب شورای عالی تعیین و ماخذ دریافت حق بیمه قرار خواهد گرفت.
ماده ۳۲ قانون تامین اجتماعی
در مورد بیمه شدگانی که کارمزد دریافت‌می‌دارند حق بیمه به ماخذ کل درآمد ماهانه آنها احتساب و دریافتمی‌گردد. این حق بیمه در هیچ مورد نباید از حق بیمه‌ای که به‌حداقل مزد کارگر عادی تعلق می‌گیرد کمتر باشد.
ماده ۳۳ قانون تامین اجتماعی
حق بیمه کارآموزان باید به نسبت مزدیا حقوق آنها پرداخت شود و در هر حال میزان حق بیمه در این موردنباید از میزانی که به حداقل مزد یا حقوق تعلق می‌گیرد کمتر باشد.در صورتی که مزد یا حقوق کارآموزان کمتر از حداقل دستمزد باشد پرداخت‌مابه‌التفاوت حق بیمه سهم کارآموز به عهده کارفرما خواهد بود.
ماده ۳۴ قانون تامین اجتماعی
در صورتی که بیمه شده برای دو یاچند کارفرما کار کند هر یک از کارفرمایان مکلفند به نسبت مزد یا حقوقی که می‌پردازند حق بیمه سهم بیمه شده را از مزد یا حقوقاو کسر و به انضمام سهم خود به سازمان پرداخت نمایند.
ماده ۳۵ قانون تامین اجتماعی
سازمان می‌تواند در موارد لزوم با تصویب شورای عالی سازمان مزد یا حقوق بیمه شدگان بعضی از فعالیت‌ها راطبقه‌بندی نماید و حق بیمه را به ماخذ درآمد مقطوع وصول و کمک های‌نقدی را بر همان اساس محاسبه و پرداخت نماید.
ماده ۳۶ قانون تامین اجتماعی
کارفرما مسئول پرداخت حق بیمه سهم خود و بیمه شده به سازمان می‌باشد و مکلف است در موقع پرداخت‌مزد یا حقوق و مزایا سهم بیمه شده را کسر نموده و سهم خود را بر آن افزوده به سازمان تادیه نماید. در صورتی که کارفرما از کسرحق بیمه سهم بیمه شده خودداری کند شخصاً مسئول پرداخت آن خواهدبود ، تاخیر کارفرما در پرداخت حق بیمه یا عدم پرداخت آن رافع‌مسئولیت و تعهدات سازمان در مقابل بیمه شده نخواهد بود.
- تبصره. بیمه شدگانی که تمام یا قسمتی‌از درآمد آنها به ترتیب مذکور در ماده ۳۱ این قانون تامین می‌شودمکلفند حق بیمه سهم خود را برای پرداخت به سازمان به کارفرماتادیه نمایند ولی در هر حال کارفرما مسئول پرداخت حق بیمه خواهدبود.
ماده ۳۷ قانون تامین اجتماعی
هنگام نقل و انتقال عین یا منافع موسسات و کارگاه های مشمول این قانون اعم از این که انتقال به صورت قطعی شرطی رهنی صلح حقوق یا اجاره باشد و اعم از این که انتقال به طور رسمی یا غیر رسمی انجام بگیرد انتقال گیرنده مکلف است گواهی سازمان را مبنی بر نداشتن بدهی معوق‌بابت حق بیمه و متفرعات آن از انتقال‌دهنده مطالبه نماید.
دفاتر اسناد رسمی مکلفند در موقع تنظیم سند از سازمان راجع به بدهی واگذارکننده استعلام نمایند در صورتی که سازمان ظرف ۱۵ روز از تاریخ ورود برگ استعلام به دفتر سازمان پاسخی به دفترخانه ندهد دفترخانه معامله را بدون مفاصا حساب ثبت خواهد کرد. در صورتی که بنا به اعلام سازمان واگذارکننده بدهی داشته باشد می‌تواند با پرداخت بدهی معامله را انجام دهد بدون این که پرداخت بدهی حق واگذار کننده را نسبت به اعتراض به تشخیص سازمان و رسیدگی به میزان حق بیمه ساقط کند.
در صورت انجام معامله بدون ارائه گواهی مذکور انتقال‌دهنده و انتقال گیرنده برای پرداخت مطالبات سازمان دارای مسئولیت تضامنی خواهند بود.
وزارتخانه‌ها و موسسات و شرکت های دولتی همچنین شهرداری‌ها و اتاق های اصناف و سایر مراجع ذیربط مکلفند در موقع تقاضای تجدید پروانه کسب یا هر نوع فعالیت دیگر مفاصا حساب پرداخت حق بیمه را از متقاضی مطالبه نمایند. در هر حال تجدید پروانه کسب موکول به ارائه مفاصا حساب پرداخت حق بیمه می‌باشد.
- تبصره سازمان مکلف است حداکثر پس از یک ماه از تاریخ ثبت تقاضا مفاصا حساب صادر و به تقاضاکننده تسلیم نماید.
ماده ۳۸ قانون تامین اجتماعی
در مواردی که انجام کار به طور مقاطعه به اشخاص حقیقی یا حقوقی واگذار می‌شود کارفرما باید در قراردادی که منعقد می‌کند مقاطعه‌کار را متعهد نماید که کارکنان خود و همچنین کارکنان مقاطعه کاران فرعی را نزد سازمان بیمه نماید و کل حق بیمه را به ترتیب مقرر در ماده ۲۸ این قانون بپردازد.
پرداخت پنج درصد بهای کل کار مقاطعه‌کار از طرف کارفرما موکول به ارائه مفاصاحساب از طرف سازمان خواهد بود. در مورد مقاطعه کارانی که صورت مزد و حق بیمه کارکنان خود را در موعد مقرر به سازمان تسلیم و پرداخت می‌کنند معادل حق بیمه پرداختی بنا به درخواست سازمان از مبلغ مذکور آزاد خواهد شد. هر گاه کارفرما آخرین قسط مقاطعه‌کار را بدون مطالبه مفاصاحساب سازمان بپردازد مسئول پرداخت حق بیمه مقرر و خسارات مربوط خواهد بود و حق دارد وجوهی را که از این بابت به سازمان پرداخته است از مقاطعه‌کار مطالبه و وصول نماید ، کلیه وزارتخانه‌ها و مؤسسات و شرکت های دولتی همچنین شهرداری‌ها و اتاق اصناف و مؤسسات غیر دولتی و مؤسسات خیریه و عام‌المنفعه مشمول مقررات این ماده می‌باشند.
- تبصره. کلیه کارفرمایان موضوع این ماده و ماده ۲۹ قانون بیمه های اجتماعی سابق مکلفند ، مطالبات سازمان بیمه تامین اجتماعی از مقاطعه کاران و مهندسین مشاوری که حداقل یکسال از تاریخ خاتمه ، تعلیق و یا فسخ قرارداد آنان گذشته و در این فاصله جهت پرداخت حق بیمه کارکنان شاغل در اجرای قرارداد و ارائه مفاصا حساب سازمان بیمه تامین اجتماعی مراجعه ننموده‌اند را ضمن اعلام فهرست مشخصات مقاطعه کاران و مهندسین مشاور از محل پنج درصد کل کار و آخرین قسط نگهداری شده به این سازمان پرداخت نمایند.
میزان حق بیمه پس از قطعی شدن طبق قانون و بر اساس آراء هیات تجدید نظر موضوع ماده ۴۴ قانون تامین اجتماعی و ابلاغ مجدد به پیمانکار جهت پرداخت بدهی حق بیمه ظرف ۲۰ روز از تاریخ ابلاغ توسط سازمان بیمه تامین اجتماعی اعلام خواهد شد.
نحوه اجرای تبصره به موجب آئین نامه ای خواهد بود که توسط سازمان بیمه تامین اجتماعی تهیه و به تصویب هیات وزیران می‌رسد.
ماده ۳۹ قانون تامین اجتماعی
کارفرما مکلف است حق بیمه مربوط به هر ماه را حداکثر تا آخرین روز ماه بعد به سازمان بپردازد. همچنین صورت مزد یا حقوق بیمه شدگان را به ترتیبی که در آئین‌نامه طرز تنظیم و ارسال صورت مزد که به تصویب شورای عالی سازمان خواهد رسید به سازمان تسلیم نماید.
سازمان حداکثر ظرف شش ماه از تاریخ دریافت صورت مزد اسناد و مدارک کارفرما را مورد رسیدگی قرار داده و در صورت مشاهده نقص یا اختلاف یا مغایرت به شرح ماده ۱۰۰ این قانون اقدام و مابه‌التفاوت را وصول می‌نماید. هر گاه کارفرما از ارائه اسناد و مدارک امتناع کند سازمان مابه‌التفاوت حق بیمه را راساً تعیین و مطالبه و وصول خواهد کرد.
ماده ۴۰ قانون تامین اجتماعی
در صورتی که کارفرما از ارسال صورت‌مزد مذکور در ماده ۳۹ این قانون خودداری کند سازمان می‌تواند حق‌بیمه‌را راساً تعیین و از کارفرما مطالبه و وصول نماید
ماده ۴۱ قانون تامین اجتماعی
در مواردی که نوع کار ایجاب کند سازمان می‌تواند به پیشنهاد هیات مدیره و تصویب شورای عالی سازمان نسبت مزد را به کل کار انجام یافته تعیین و حق بیمه متعلق را به همان نسبت مطالبه و وصول نماید.
ماده ۴۲ قانون تامین اجتماعی
در صورتی که کارفرما به میزان حق‌بیمه و خسارات تاخیر تعیین شده از طرف سازمان معترض باشد می‌تواند ظرف سی روز از تاریخ ابلاغ ، اعتراض خود را کتباً به سازمان تسلیم‌نماید. سازمان مکلف است اعتراض کارفرما را حداکثر تا یک ماه پس از دریافت آن در هیات بدوی تشخیص مطالبات مطرح نماید در صورت عدم اعتراض کارفرما ظرف مدت مقرر تشخیص سازمان قطعی و میزان حق بیمه و خسارات تعیین شده طبق ماده ۵۰ این قانون وصول خواهد شد.
ماده ۴۳ قانون تامین اجتماعی
هیات های بدوی تشخیص مطالبات سازمان از افراد زیر تشکیل می‌گردند.
- نماینده وزارت رفاه اجتماعی که ریاست هیات را به عهده خواهد داشت.
- یکنفر به عنوان نماینده کارفرما به انتخاب اتاق بازرگانی‌و صنایع و معادن ایران در مورد بازرگانان و صاحبان صنایع یا یکنفر نماینده صنف مربوط به معرفی اتاق اصناف در مورد افراد صنفی و صاحبان حرف و مشاغل آزاد.
- یکنفر به انتخاب شورای عالی تامین اجتماعی.
- نماینده کارگران در مورد کارگران مشمول قانون تامین اجتماعی‌به انتخاب وزیر رفاه اجتماعی.
آراء هیات های بدوی در صورتی که مبلغ مورد مطالبه سازمان‌بابت اصل حق‌بیمه یک میلیون و پانصد هزار ریال یا کمتر باشدو یا این که در موعد مقرر مورد اعتراض واقع نشود قطعی و لازم‌الاجراخواهد بود. در صورتی که مبلغ مورد مطالبه بیش از یک میلیون‌و پانصد هزار ریال باشد کارفرما و سازمان ظرف ۲۰ روز از تاریخ ابلاغ واقعی یا قانونی رای هیات بدوی حق تقاضای تجدیدنظر خواهند داشت.
ماده ۴۴ قانون تامین اجتماعی
هیات های تجدید نظر تشخیص مطالبات درمراکز استانها با شرکت افراد زیر تشکیل می‌شود.
- نماینده وزارت رفاه اجتماعی که ریاست هیات را به عهده‌خواهد داشت.
- یکنفر از قضات دادگستری به انتخاب وزارت دادگستری.
- یکنفر به انتخاب شورای عالی تامین اجتماعی.
- نماینده سازمان به انتخاب رئیس هیات مدیره و مدیرعامل‌سازمان.
- یکنفر به عنوان نماینده کارفرما به انتخاب اتاق بازرگانی‌و صنایع و معادن ایران در مورد بازرگانان و صاحبان صنایع‌یا یک نفر نماینده اتاق اصناف در مورد افراد صنفی و صاحبان‌حرف و مشاغل آزاد.
آراء هیات تجدید نظر قطعی و لازم‌الاجرا است.
- تبصره. هیات های بدوی و تجدید نظر تاریخ رسیدگی‌را به کارفرما ابلاغ خواهند کرد و حضور کارفرما برای ادای توضیحات بلامانع است.
ماده ۴۵ قانون تامین اجتماعی
نحوه تسلیم اعتراض ودرخواست تجدید نظر و تشکیل جلسات هیات‌ها و ترتیب رسیدگی و صدوررای و ابلاغ به موجب آئین‌نامه‌ای خواهد بود که به پیشنهاد هیات مدیره سازمان به تصویب شورای عالی سازمان خواهد رسید.
ماده ۴۶ قانون تامین اجتماعی
سازمان می‌تواند به درخواست کارفرما بدهی او را حداکثر تا سی و شش قسط ماهانه تقسیط نماید و در این صورت کارفرما باید معادل دوازده درصد در سال نسبت به مانده بدهی‌خود بهره به سازمان بپردازد. در صورتی که کارفرما هر یک‌از اقساط مقرر را در راس موعد پرداخت نکند بقیه اقساط تبدیل به حال شده و طبق ماده ۵۰ این قانون وصول خواهد شد.
ماده ۴۷ قانون تامین اجتماعی
کارفرمایان مکلفند صورت مزد و حقوق و مزایای بیمه شدگان همچنین دفاتر و مدارک لازم را در موقع مراجعه بازرس سازمان در اختیار او بگذارند. بازرسان سازمان می‌توانند از تمام یا قسمتی از دفاتر و مدارک مذکور رونوشت یا عکس تهیه و برای کسب اطلاعات لازم به هر یک از رؤسا و کارمندان و کارگران کارگاه و مراجع ذیربط مراجعه نمایند.
بازرسان سازمان حق دارند کارگاه های مشمول قانون را مورد بازرسی قرار دهند و دارای همان اختیارات و مسئولیت های مذکور در مواد ۵۲ و ۵۳ قانون کار خواهند بود. نتیجه بازرسی حداکثر ظرف یک ماه از طرف سازمان به کارفرما اعلام خواهد شد.
ماده ۴۸ قانون تامین اجتماعی
از تاریخی که سازمان با توجه به ماده ۷ این قانون گروه جدیدی را مشمول بیمه اعلام نماید ملزم به انجام‌تعهدات قانونی طبق مقررات نسبت به بیمه شدگان خواهد بودوکارفرمایان موظفند حق بیمه را از همان تاریخی که گروه مزبور مشمول بیمه اعلام شده است به سازمان بپردازند.
تبصره. در صورت عدم ارسال صورت مزد در موعد مقرر از طرف کارفرما سازمان می‌تواند مزد یا حقوق بیمه شدگان را براساس ماخذی که طبق ماده ۴۰ این قانون مبنای تعیین حق بیمه قرار گرفته است احتساب و ماخذ پرداخت مزایای نقدی قرار دهد.
در مواردی که تعیین مزد یا حقوق بیمه شده به طریق مذکور میسر نباشد سازمان می‌تواند مزایای نقدی را به ماخذ حداقل مزد یا حقوق به‌طور علی‌الحساب پرداخت نماید.
ماده ۴۹ قانون تامین اجتماعی
مطالبات سازمان ناشی از اجرای این قانون درعداد مطالبات ممتاز می‌باشد.
ماده ۵۰ قانون تامین اجتماعی
مطالبات سازمان بابت حق بیمه و خسارات تاخیر و جریمه های نقدی که ناشی از اجرای این قانون یا قوانین سابق بیمه های اجتماعی و قانون بیمه های اجتماعی روستائیان باشد ،همچنین هزینه های انجام شده طبق مواد ۶۶ و ۹۰ خسارات مذکور در مواد ۹۸ و ۱۰۰ این قانون در حکم مطالبات مستند به اسناد لازم الاجرا بوده و طبق مقررات مربوط به اجرای مفاد اسناد رسمی به وسیله مامورین اجرای سازمان قابل وصول می‌باشد.
آئین نامه اجرائی این ماده حداکثر ظرف شش ماه از تاریخ تصویب این قانون از طرف سازمان تهیه و پس از تصویب وزارت رفاه اجتماعی و وزارت دادگستری به موقع اجراء گذارده خواهد شد. تا تصویب آئین‌نامه مزبور مقررات این ماده توسط مامورین اجرای احکام محاکم دادگستری براساس آئین نامه ماده ۳۵ قانون بیمه های اجتماعی اجراء خواهد شد.
فصل سوم قانون تامین اجتماعی – مقرات مالی
ماده ۵۱ قانون تامین اجتماعی
هیات مدیره مکلف است تا اول دی‌ماه هر سال بودجه کل سازمان را برای سال بعد تنظیم و به شورای عالی سازمان پیشنهاد نماید ، شورای عالی سازمان مکلف‌است حداکثر تا پانزدهم اسفندماه بودجه سال بعد را تصویب و به هیات مدیره ابلاغ نماید.
- تبصره. سهم سازمان تامین خدمات درمانی از بابت هزینه های ناشی از بند های الف و ب ماده ۳ این قانون به ترتیب مقرر در ماده ۲۹ باید در بودجه سازمان مشخص گردد.
ماده ۵۲ قانون تامین اجتماعی
مانده درآمد پس از وضع مخارج و کلیه درآمد های حاصل از خسارات و زیان دیرکرد و بهره سپرده‌ها و سود اوراق بهادار و سود سرمایه‌گذاری‌ها و درآمد حاصل از فروش و یا واگذاری و یا بهره‌برداری از اموال سازمان کلاً به حساب ذخائر منظور خواهد شد.
- تبصره ۱.شورای عالی سازمان هر سال به پیشنهاد هیات مدیره‌از محل ذخایر مبلغی جهت خرید اموال غیرمنقول و ایجاد ساختمان هایا تاسیسات و تجهیزات جدید که اعتبار آن در بودجه سازمان تامین نشده باشد تخصیص خواهد داد.
ماده ۵۳ قانون تامین اجتماعی
ذخایر سازمان نزد بانک رفاه کارگران متمرکز خواهدشد بانک مذکور ذخایر مزبور را تحت نظر هیاتی با تصویب شورایعالی سازمان به کار خواهد انداخت.
فصل چهارم قانون تامین اجتماعی – حوادث و بیماریها و بارداری
ماده ۵۴ قانون تامین اجتماعی
بیمه شدگان و افراد خانواده آنها از زمانی که مشمول مقررات این قانون قرار می‌گیرنددر صورت مصدوم شدن بر اثر حوادث یا ابتلاء به بیماری می‌توانند از خدمات پزشکی استفاده نمایند. خدمات پزشکی « که به عهده سازمان تامین خدمات درمانی است » شامل کلیه اقدامات درمانی سرپایی بیمارستانی تحویل دارو های لازم و انجام آزمایشات تشخیص طبی می‌باشد.
ماده ۵۵ قانون تامین اجتماعی
خدمات درمانی موضوع این قانون به دو صورت انجام می‌گیرد.
- الف اولویت درمان به روش درمان مستقیم داده شود.
- ب استفاده از روش درمان غیرمستقیم با اختیار و تشخیص وزارت‌بهداری و بهزیستی به موجب آئین‌نامه‌ای خواهد بود که وزارت‌بهداری و بهزیستی ظرف مدت ۱۵ روز پس از تصویب این ماده‌واحده تهیه و به مرحله اجرا درخواهد آمد.
ماده ۵۶ قانون تامین اجتماعی
به منظور توانبخشی ، ترمیم و تجدید فعالیت بیمه شدگان آسیب‌دیده که قدرت کار اولیه خود را از دست داده‌اند « سازمان تامین خدمات درمانی » برای اشتغال آنها به کار های مناسب دیگر طبق آئین‌نامه‌هائی که از طرف شورای فنی سازمان مذکور پیشنهاد و به تصویب شورای عالی سازمان خواهد رسید از طریق مؤسسات حرفه‌ای معلولین اقدام خواهد نمود.
ماده ۵۷ قانون تامین اجتماعی
در صورتی که معالجه بیمار مستلزم انتقال او از روستا یا از شهرستان به شهرستان دیگر باشد ترتیب نقل و انتقال‌طبق ضوابطی خواهد بود که از طرف « سازمان تامین خدمات درمانی » پیشنهاد و به تصویب شورای فنی سازمان مذکور می‌رسد.
ماده ۵۸ قانون تامین اجتماعی
افراد خانواده بیمه شده که از کمک های مقرر در ماده۵۴ این قانون استفاده می‌کنند عبارتند از
- همسر بیمه شده.
- شوهر بیمه شده در صورتی که معاش او توسط بیمه شده زن‌تامین می‌شود و سن او از شصت سال متجاوز باشد یا طبق نظرکمیسیون پزشکی موضوع ماده ۹۱ این قانون ازکارافتاده شناخته‌شود.
ماده ۵۹ قانون تامین اجتماعی
بیمه شدگانی که تحت معالجه و یا درمان های توانبخشی قرار می‌گیرند و بنا به تشخیص « سازمان تامین خدمات درمانی » موقتاً قادر به کار نیستند به شرط عدم اشتغال به کار و عدم دریافت مزد یا حقوق استحقاق دریافت غرامت دستمزد را با رعایت شرایط زیر خواهند داشت
بیمه شده بر اثر حوادث ناشی از کار و غیر ناشی از کاریا بیماری های حرفه‌ای تحت درمان قرار گرفته باشد.
در صورتی که بیمه شده به سبب بیماری و طبق گواهی پزشک احتیاج به استراحت مطلق یا بستری شدن داشته باشد و در تاریخ اعلام بیماری مشغول به کار بوده و یا در مرخصی استحقاقی باشد.
ماده ۶۰ قانون تامین اجتماعی
حوادث ناشی از کار حوادثی است که در حین انجام وظیفه و به سبب آن برای بیمه شده اتفاق می‌افتد.
مقصود از حین انجام وظیفه تمام اوقاتی است که بیمه شده در کارگاه یا مؤسسات وابسته یا ساختمانها و محوطه آن مشغول کار باشد و یا به دستور کارفرما در خارج از محوطه کارگاه عهده‌دار انجام ماموریتی باشد.
اوقات مراجعه به درمانگاه و یا بیمارستان و یا برای معالجات درمانی و توانبخشی و اوقات رفت و برگشت بیمه شده از منزل به کارگاه جزء اوقات انجام وظیفه محسوب می‌گردد مشروط بر اینکه حادثه در زمان عادی رفت و برگشت به کارگاه اتفاق افتاده باشد حوادثی که برای بیمه شده حین اقدام برای نجات سایر بیمه شدگان و مساعدت به آنان اتفاق می‌افتد حادثه ناشی از کار محسوب می‌شود.
ماده ۶۱ قانون تامین اجتماعی
بیماری های حرفه‌ای به موجب جدولی که به پیشنهاد هیات مدیره به تصویب شورای عالی سازمان خواهد رسید تعیین می‌گردد مدت مسئولیت سازمان تامین خدمات درمانی نسبت به درمان هریک از بیماری های حرفه‌ای پس از تغییر کار بیمه شده به شرحی است که در جدول مزبور قید می‌شود.
ماده ۶۲ قانون تامین اجتماعی
مدت پرداخت غرامت دستمزد ایام بیماری و میزان‌آن بشرح زیر می‌باشد
- غرامت دستمزد از اولین روزی که بیمه شده بر اثر حادثه‌یا بیماری حرفه‌ای و به موجب تشخیص سازمان تامین خدمات‌درمانی قادر به کار نباشد پرداخت خواهد شد. در مواردی که‌عدم اشتغال به کار و معالجه به سبب بیماری باشد در صورتی‌که بیمار در بیمارستان بستری نشود غرامت دستمزد از روز چهارم پرداخت خواهد شد.
- پرداخت غرامت دستمزد تا زمانی که بیمه شده به تشخیص سازمان تامین خدمات درمانی قادر به کار نبوده و به موجب‌مقررات این قانون از کارافتاده شناخته نشده باشد ادامه خواهد یافت.
- غرامت دستمزد بیمه شده‌ای که دارای همسر یا فرزند یا پدرو مادر تحت تکفل باشد به میزان سه چهارم آخرین مزد یا حقوق روزانه او پرداخت می‌گردد.
- غرامت دستمزد بیمه شده‌ای که همسر یا فرزند یا پدر و مادر تحت تکفل نداشته باشد معادل دو سوم آخرین مزد یا حقوق روزانه او می‌باشد مگر اینکه بیمه شده به هزینه سازمان تامین خدمات درمانی بستری شود که در این صورت غرامت دستمزد معادل یک دوم آخرین مزد یا حقوق روزانه وی خواهد بود.
- هرگاه سازمان تامین خدمات درمانی بیمه شده‌ای را برای معالجه به شهرستان دیگری اعزام دارد و درمان او را به‌طور سرپائی انجام دهد علاوه بر غرامت دستمزد متعلق معادل صد در صد غرامت دستمزد روزانه هم بابت هزینه هر روز اقامت او پرداخت خواهد شد. در صورتی که به تشخیص پزشک معالج مادام که بیمار احتیاج به همراه داشته باشد علاوه بر مخارج مسافرت معادل پنجاه درصد حقوق یا دستمزد بیمه شده نیز به همراه بیمار از طرف سازمان پرداخت خواهد شد.
ماده ۶۳ قانون تامین اجتماعی
در مورد بیماری ها یا حوادث آخرین مزد یا حقوق روزانه بیمه شده به منظور محاسبه غرامت دستمزد ایام بیماری عبارت است از جمع کل دریافتی بیمه شده که به ماخذ آن حق بیمه دریافت شده است در آخرین ۹۰ روز قبل از شروع بیماری تقسیم به روز های کار و در مورد بیمه شدگانی که کارمزد دریافت می‌کنند
آخرین مزد عبارت است از جمع کل دریافتی بیمه شده که به ماخذ آن حق بیمه دریافت شده است در آخرین ۹۰ روز قبل از شروع بیماری تقسیم بر ۹۰ مشروط بر اینکه غرامت دستمزد این مبلغ از غرامت دستمزدی که به حداقل مزد کارگر عادی تعلق می‌گیرد کمتر نباشد.
در صورتی که بیمه شده دریافت‌کننده کارمزد ظرف سه ماه مذکور مدتی از غرامت دستمزد استفاده کرده باشد متوسط دستمزدی که مبنای محاسبه غرامت دستمزد مذکور قرارگرفته است به منزله دستمزد ایام بیماری تلقی و درمحا سبه منظور خواهد شد .
ماده ۶۴ قانون تامین اجتماعی
در مواردی که کارفرمایان طبق قوانین و مقررات دیگری مکلف باشند حقوق یا مزد بیمه شدگان بیمار خود را پرداخت نمایند سازمان تامین خدمات درمانی فقط عهده‌دار معالجه آنها طبق مقررات این قانون خواهد بود
- تبصره. در مواردی که کارفرمایان طبق قوانین دیگری مکلف‌باشند حقوق کارگران مسلول خود را پرداخت نمایند سازمان فقط‌عهده‌دار معالجه آنها طبق مقررات این قانون خواهد بود.
ماده ۶۵ قانون تامین اجتماعی
در صورت وقوع حادثه ناشی از کار کارفرما مکلف است اقدامات لازم اولیه را برای جلوگیری از تشدید وضع حادثه دیده به عمل آورده و مراتب را ظرف سه روز اداری کتباً به اطلاع سازمان برساند. در صورتی که کارفرما بابت اقدامات اولیه مذکور متحمل هزینه‌ای شده باشد سازمان تامین خدمات درمانی هزینه های مربوطه را خواهد پرداخت.
ماده ۶۶ قانون تامین اجتماعی
در صورتی که ثابت شود وقوع حادثه مستقیماً ناشی‌از عدم رعایت مقررات حفاظت فنی و بروز بیماری ناشی از عدم‌رعایت مقررات بهداشتی و احتیاط لازم از طرف کارفرما یا نمایندگان‌او بوده سازمان تامین خدماتی درمانی و سازمان هزینه هایمربوط به معالجه و غرامات و مستمری‌ها و غیره را پرداخته و طبق ماده ۵۰ این قانون از کارفرما مطالبه و وصول خواهدنمود.
تبصره. مقصر می‌تواند با پرداخت معادل ده سال مستمری موضوع‌این ماده به سازمان از این بابت بری‌الذمه شود.تبصره هر گاه بیمه شده مشمول مقررات مربوط به بیمه شخص ثالث باشد در صورت وقوع حادثه سازمان و سازمان تامین‌خدمات درمانی و یا شخصاً کمک های مقرر در این قانون را نسبت به بیمه شده انجام خواهند داد و شرکت های بیمه موظفند خسارات وارده به سازمان‌ها را در حدود تعهدات خود نسبت به شخص ثالث بپردازند.
ماده ۶۷ قانون تامین اجتماعی
بیمه شده زن یا همسر بیمه شده مرد در صورتی که ظرف یکسال قبل از زایمان سابقه پرداخت حق بیمه شصت روز را داشته باشد می‌تواند بشرط عدم اشتغال به کار از کمک بارداری استفاده نماید. کمک بارداری دو سوم آخرین مزد یا حقوق بیمه شده طبق ماده ۶۳ می‌باشد که حداکثر برای مدت دوازده هفته‌جمعاً قبل و بعد از زایمان بدون کسر سه روز اول پرداخت خواهد شد.
ماده ۶۸ قانون تامین اجتماعی
بیمه شده زن یا همسر بیمه شده مرد در صورتی که در طول مدت یکسال قبل از وضع حمل حق بیمه شصت روز را پرداخته باشد از کمکها و معاینه های طبی و معالجات قبل از زایمان و حین زایمان و بعد از وضع حمل استفاده خواهد کرد.
سازمان تامین خدمات درمانی بنا به درخواست بیمه شده می‌تواند به جای کمک های مذکور مبلغی وجه نقد به بیمه شده پرداخت نماید ، مبلغ مزبور در آئین نامه‌ای که از طرف هیات مدیره تامین خدمات درمانی تهیه و به تصویب شورای عالی سازمان می‌رسد تعیین خواهد شد.
ماده ۶۹ قانون تامین اجتماعی
در صورتی که بیمه شده زن و یا همسر بیمه شده مرد به بیماری هایی مبتلا شود که شیر دادن برای طفل او زیان‌آورباشد یا پس از زایمان فوت شود شیر مورد نیاز تا ۱۸ ماهگی تحویل‌خواهد شد.
فصل پنجم قانون تامین اجتماعی – از کارافتادگی
ماده ۷۰ قانون تامین اجتماعی
بیمه شدگانی که طبق نظر پزشک معالج غیر قابل علاج تشخیص داده می‌شوند پس از انجام خدمات توانبخشی و اعلام نتیجه توانبخشی یا اشتغال چنانچه طبق نظر کمیسیون های پزشکی مذکور در ماده ۹۱ این قانون توانائی‌خود را کلاً یا بعضاً از دست داده باشند به ترتیب زیر با آنها رفتار خواهد شد
- هر گاه درجه کاهش قدرت کار بیمه شده شصت و شش درصدو بیشتر باشد از کارافتاده کلی شناخته می‌شود.
- چنانچه میزان کاهش قدرت کار بیمه شده بین سی و سه‌تا شصت و شش درصد و به علت حادثه ناشی از کار باشد از کارافتاده جزئی شناخته می‌شود.
- اگر درجه کاهش قدرت کار بیمه شده بین ده تا سی و سه‌درصد بوده و موجب آن حادثه ناشی از کار باشد استحقاق دریافت غرامت نقص مقطوع را خواهد داشت.
ماده ۷۱ قانون تامین اجتماعی
بیمه شده‌ای که در اثر حادثه ناشی از کار یا بیماری حرفه‌ای از کارافتاده کلی شناخته شود بدون در نظر گرفتن مدت پرداخت حق بیمه استحقاق دریافت مستمری ازکارافتادگی‌کلی ناشی از کار را خواهد داشت.
ماده ۷۲ قانون تامین اجتماعی
میزان مستمری ماهانه از کارافتادگی کلی ناشی از کار عبارتست از یک سی‌ام مزد یا حقوق متوسط بیمه شده ضرب در سنوات پرداخت حق بیمه مشروط بر اینکه این مبلغ از پنجاه درصد مزد یا حقوق متوسط ماهانه او کمتر و از صد درصد آن بیشتر نباشد.
در مورد بیمه شدگانی که دارای همسر بوده‌یا فرزند یا پدر یا مادر تحت تکفل داشته باشند و مستمری استحقاقی آنها از شصت درصد مزد یا حقوق متوسط آنها کمتر باشد علاوه بر آن معادل ده درصد مستمری استحقاقی به عنوان کمک مشروط بر آنکه جمع مستمری و کمک از ۶۰% تجاوز نکند پرداخت خواهد شد.
- تبصره شوهر یا فرزند یا پدر یا مادر با شرایط زیر تحت تکفل بیمه شده محسوب می‌شوند.
- سن شوهر از شصت سال متجاوز باشد و یا به تشخیص کمیسیون های پزشکی موضوع ماده ۹۱ این قانون از کارافتاده کلی بوده و در هر دو حالت به حکم این قانون مستمری دریافت ننمایدو معاش او توسط زن تامین شود.
- فرزندان بیمه شده که حائز شرایط مذکور در بند ۳ ماده ۵۸این قانون باشند
- سن پدر از شصت و سن مادر از پنجاه و پنج سال بیشتر بوده یا اینکه به تشخیص کمیسیون های پزشکی موضوع ماده ۹۱ این‌قانون از کارافتاده باشند و معاش آنها توسط بیمه شده تامین و در هر حال به موجب این قانون مستمری دریافت ندارند.
تبصره مزد یا حقوق متوسط ماهانه بیمه شده موضوع این ماده عبارت است از جمع کل مزد یا حقوق او که به ماخذ آن حق بیمه دریافت گردیده ظرف هفتصد و بیست روز قبل از وقوع‌حادثه ناشی از کار یا شروع بیماری حرفه‌ای که منجر به ازکارافتادگی شده است تقسیم به روز های کار ضرب در سی.
ماده ۷۳ قانون تامین اجتماعی
به بیمه شده‌ای که در اثر حادثه ناشی از کار بین سی و سه تا شصت و شش درصد توانایی کار خود را از دست داده باشد مستمری از کارافتادگی جزئی ناشی از کار پرداخت خواهد شد.
میزان مستمری عبارتست از حاصل ضرب درصد از کارافتادگی در مبلغ مستمری ازکارافتادگی کلی استحقاقی که طبق ماده ۷۲ این قانون تعیین می‌گردد.
ماده ۷۴ قانون تامین اجتماعی
بیمه شده‌ای که در اثر حادثه ناشی از کار بین ده تا سی و سه درصد توانایی کار خود را از دست داده باشد استحقاق دریافت غرامت نقص عضو را خواهد داشت میزان این غرامت عبارت است از سی و شش برابر مستمری استحقاقی مقرر در ماده ۷۲ این قانون ضرب در ، درصد از کارافتادگی.
ماده ۷۵ قانون تامین اجتماعی
بیمه شده‌ای که ظرف ده سال قبل از وقوع حادثه غیر ناشی از کار یا ابتلاء به بیماری حداقل حق بیمه یکسال کار را که متضمن حق بیمه نود روز کار ظرف یکسال قبل از وقوع حادثه یا بیماری منجر به از کارافتادگی باشد پرداخت نموده باشد در صورت از کارافتادگی کلی حق استفاده از مستمری از کارافتادگی کلی غیر ناشی از کار ماهانه را خواهد داشت.
- تبصره محاسبه متوسط دستمزد و مستمری از کارافتادگی موضوع‌م اده فوق به ترتیب مقرر در ماده ۷۲ این قانون و تبصره۲ آن صورت خواهد گرفت.
فصل ششم قانون تامین اجتماعی – بازنشستگی
ماده ۷۶ قانون تامین اجتماعی
مشمولین این قانون درصورت حائز بودن شرایط زیر حق استفاده از مستمری بازنشستگی‌را خواهند داشت
- حداقل ده سال حق بیمه مقرر را قبل از تاریخ تقاضای بازنشستگی پرداخته باشند.
- سن مرد به شصت سال تمام و سن زن به پنجاه و پنج سال‌تمام رسیده باشد.
- تبصره ۱ کسانی که ۳۰ سال تمام کار کرده و در هر مورد حق‌بیمه مدت مزبور را به سازمان پرداخته باشند در صورتی که سن‌مردان ۵۰ سال و سن زنان ۴۵ سال تمام باشد می‌توانند تقاضای‌مستمری بازنشستگی نمایند.
- تبصره ۲الف کار های سخت و زیان‌آور کار هایی است که در آنها عوامل فیزیکی ، شیمیایی ، مکانیکی و بیولوژیکی محیط کار غیر استاندارد بوده و در اثر اشتغال کارگر تنشی به مراتب بالاتر از ظرفیت های طبیعی (جسمی و روانی ) در وی ایجاد می‌شود که نتیجه آن بیماری شغلی و عوارض ناشی از آن بوده و بتوان با به کارگیری تمهیدات فنی ، مهندسی ، بهداشتی و ایمنی و غیره صفت سخت و زیان‌آور بودن را از آن مشاغل کاهش داد یا حذف کرد.
- کارفرمایان کلیه کارگاه های مشمول قانون تامین اجتماعی که تمام یا برخی از مشاغل آنها حسب تشخیص مراجع ذیربط سخت و زیان‌آور اعلام شده است یا اعلام خواهد شد مکلف اند ظرف دو سال از تاریخ تصویب این قانون نسبت به ایمن سازی عوامل شرایط محیط کار مطابق حد مجاز و استاندارد های مشخص شده در قانون کار و آیین‌نامه های مربوطه و سایر قوانین موضوعه در این زمینه اقدام کنند.
- کارفرمایان کارگاه های مشمول قانون تامین اجتماعی مکلف اند قبل از ارجاع کار های سخت و زیان‌آور به بیمه شدگان ، ضمن انجام معاینات پزشکی آنان از لحاظ قابلیت و استعداد جسمانی‌متناسب با نوع کار های رجوع داده شده (موضوع ماده ۹۰ قانون‌تامین اجتماعی ) ، نسبت به انجام معاینات دوره‌ای آنان که‌حداقل در هر سال نباید کمتر از یک بار باشد ، به منظور آگاهی‌از روند سلامتی و تشخیص به هنگام بیماری و پیشگیری از فرسایش جسمی و روحی اقدام کنند. وزارتین بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی و کار و امور اجتماعی مکلف‌اند تمهیدات لازم را در انجام این بند به وسیله کارفرمایان اعمال کنند.
قانون تفسیر جزء (۱ ) بند (ب ) تبصره (۲ ) ماده (۷۶ ) قانون تامین اجتماعی
موضوع استفساریه
آیا مراد قانونگذار از عبارت « افرادی که حداقل بیست سال متوالی و بیست و پنج سال متناوب در کار های سخت و زیان‌آور (مخل سلامت ) اشتغال داشته باشند » در جزء (۱ ) بند (ب ) اصلاحیه تبصره (۲ ) ماده (۷۶ ) قانون تامین اجتماعی مصوب ۳۰/۱۱/۱۳۷۹ مجلس شورای اسلامی داشتن حداقل ۷۳۰۰ روز اشتغال در یک یا چند شغل زیان‌آور در یک یا چند کارگاه است؟
پاسخ مجلس
بلی ، توالی اشتغال به قوت خود باقی است.
تفسیر فوق در جلسه علنی روز سه‌شنبه مورخ سوم اردیبهشت ماه یکهزار و سیصد و نود و دو مجلس شورای اسلامی تصویب شد و در تاریخ۱۱/۲/۱۳۹۲ به تایید شورای نگهبان رسید.
رئیس مجلس شورای اسلامی علی لاریجانی
در صورتی که بیمه شدگان موضوع این تبصره قبل از رسیدن به سن مقرر یا کمتر از ۲۰ سال سابقه خدمت دچار فرسایش جسمی و روحی ناشی از اشتغال در کار های سخت و زیان‌آور شوند با تایید کمیسیون های پزشکی (موضوع ماده ۹۱ قانون تامین اجتماعی )با هر میزان سن و سابقه خدمت از مزایای مندرج در این تبصره برخوردار خواهند شد.
در مورد سایر بیمه شدگان حداقل سابقه پرداخت حق‌بیمه برای استفاده از مستمری بازنشستگی از تاریخ تصویب این قانون‌هر سال یک سال افزایش خواهد یافت تا آن که این حداقل به بیست سال تمام برسد.
از تاریخ تصویب این قانون برای مشمولان این تبصره چهار درصد (۴% ) به نرخ حق‌بیمه در قانون تامین اجتماعی افزوده‌خواهد شد که آن هم در صورت تقاضای مشمولان قانون ، به‌طوریکجا یا به‌طور اقساطی به وسیله کارفرمایان پرداخت خواهدشد.
تشخیص مشاغل سخت و زیان‌آور و چگونگی احراز توالی و تناوب‌اشتغال ، نحوه تشخیص فرسایش جسمی و روحی و سایر موارد مطروحه در این تبصره به موجب آیین‌نامه‌ای خواهد بود که حداکثرظرف چهار ماه توسط سازمان بیمه تامین اجتماعی و وزارتخانه های‌کار و امور اجتماعی و بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی تهیه‌و به تصویب هیات وزیران خواهد رسید.
بیمه شدگانی که دارای سابقه پرداخت حق‌بیمه در کار های‌سخت و زیان‌آور به تاریخ قبل از تاریخ تصویب این قانون‌باشند می‌توانند با استفاده از مزایای این قانون درخواست‌بازنشستگی نمایند. در این صورت با احراز شرایط توسط بیمه شده ،کارفرمایان مربوطه مکلف‌اند حق‌بیمه مربوطه و میزان مستمری‌برقراری را تا احراز شرایط مندرج در تبصره ۲ و همچنین چهاردرصد (۴% ) میزان مستمری برقراری نسبت به سنوات قبل از تصویب‌این قانون را یکجا به سازمان پرداخت نمایند.
- تبصره ۳ بیمه شدگانی که دارای ۳۵ سال تمام سابقه پرداخت‌حق بیمه باشند می‌توانند بدون در نظر گرفتن شرط سنی مقرر در قانون تقاضای بازنشستگی نمایند.
- تبصره ۴ زنان کارگر با داشتن (۲۰ ) سال سابقه کار و (۴۲ )سال سن به شرط پرداخت حق بیمه با (۲۰ ) روز حقوق می‌توانند بازنشسته شوند.
ماده ۷۷ قانون تامین اجتماعی
میزان مستمری بازنشستگی عبارتست از یک سی‌ام متوسط مزد یا حقوق بیمه شده ضرب در سنوات پرداخت حق بیمه‌مشروط بر آنکه از (۳۰٫۳۵ ) سی‌وپنج ، سی‌ام متوسط مزد یا حقوق‌تجاوز ننماید.
- تبصره متوسط مزد یا حقوق برای محاسبه مستمری بازنشستگی عبارتست از مجموع مزد یا حقوق بیمه شده که بر اساس آن حق بیمه پرداخت گردیده ظرف آخرین دو سال پرداخت حق بیمه تقسیم بر بیست و چهار.
ماده ۷۸ قانون تامین اجتماعی
کارفرما می‌تواند بازنشستگی بیمه شدگانی را که حداقل پنج سال پس از رسیدن به سن بازنشستگی مقرر در این‌قانون به کار خود ادامه داده‌اند از سازمان تقاضا نماید.
ماده ۷۹ قانون تامین اجتماعی
در مورد مستخدمین شرکت های دولتی که به موجب قانون اکثریت سهام آنها متعلق به بخش خصوصی شده یا بشودبه ترتیب زیر رفتار خواهد شد
- مستخدمین مشمول ماده ۳۳ مقررات استخدامی شرکت های دولتی و مستخدمین شرکت های دولتی که مشمول مقررات بازنشستگی ووظیفه خاص بوده‌اند تابع مقررات بازنشستگی و وظیفه مورد عمل خود خواهند بود.
- مستخدمین شرکت های دولتی که مشمول قانون بیمه های اجتماعی هستند مشمول مقررات این قانون خواهند شد.
- سایر مستخدمین تابع مقررات قانون حمایت کارمندان در برابراثرات ناشی از پیری و از کارافتادگی و فوت خواهند شد.
نحوه احتساب سوابق خدمت دولتی مستخدمین مذکور در بند های ۱ و ۳ و میزان پرداخت کسور بازنشستگی توسط مستخدم و کارفرما و همچنین ترتیب تعیین حقوق بازنشستگی و وظیفه مستخدمی آنان به موجب آئین‌نامه‌ای خواهد بود که توسط وزارت رفاه اجتماعی با همکاری سازمان امور اداری و استخدامی کشور به تصویب شورای عالی تامین اجتماعی می‌رسد.
فصل هفتم قانون تامین اجتماعی – مرگ
ماده ۸۰ قانون تامین اجتماعی
بازماندگان واجد شرایط بیمه شده متوفی در یکی از حالات زیر مستمری بازماندگان دریافت خواهند داشت.
- در صورت فوت بیمه شده بازنشسته
- در صورت فوت بیمه شده از کارافتاده کلی مستمری‌بگیر.
- در صورت فوت بیمه شده‌ای که در ده سال آخر حیات خود ،حداقل حق بیمه یک سال کار ، مشروط بر اینکه ظرف آخرین سال حیات حق بیمه ۹۰ روز کار را پرداخت کرده باشد.
- تبصره ۱ بیمه شدگان مشمول قانون تامین اجتماعی که قبل از تصویب این ماده واحده فوت شده و به هر علت در مورد آنان مستمری برقرار نشده است ، حسب مورد مشمول شرایط مقرر در این بند یا تبصره (۲ ) هستند.
- تبصره ۲ چنانچه بیمه شده فاقد شرایط مقرر در این بند باشد ولی حداقل (۲۰ ) سال حق بیمه مقرر را قبل از فوت پرداخت کرده باشد ، بازماندگان وی از مستمری برخوردار خواهند شد. در تعیین متوسط مزد یا حقوق ماهانه مشمولان این تبصره برای محاسبه میزان مستمری ، تبصره ماده (۷۷ ) قانون تامین اجتماعی ملاک عمل قرار می‌گیرد.
- تبصره ۳ بیمه شده‌ای که از تاریخ تصویب این قانون به بعد فوت می‌شود و فاقد شرایط مقرر در این بند می‌باشد ، چنانچه‌سابقه پرداخت حق بیمه او کمتر از (۲۰ ) سال و بیشتر از (۱۰ )سال باشد ، به بازماندگان وی در ازای هر سال سابقه پرداخت حق بیمه ، غرامت مقطوعی معادل یک ماه حداقل دستمزد کارگرعادی در زمان فوت به طور یکجا و به نسبت سهام مقرر در ماده(۸۳ ) قانون تامین اجتماعی پرداخت می‌شود.در صورت فوت بیمه شده‌ای که بین ده تا بیست سال سابقه‌پرداخت حق‌بیمه داشته باشد به بازماندگان وی به نسبت سنوات‌پرداخت حق‌بیمه بدون الزام به رعایت ماده (۱۱۱ ) قانون‌تامین اجتماعی و به نسبت سهام مقرر در ماده (۸۳ ) همان قانون‌مستمری پرداخت می‌گردد.بیمه شده‌ای که از تاریخ تصویب این قانون به بعد فوت می‌شود چنانچه سابقه پرداخت حق بیمه او از یک سال تا ده سال باشد به بازماندگان وی در ازاء هر سال سابقه پرداخت حق‌بیمه غرامت مقطوعی معادل یک ماه حداقل دستمزد کارگر عادی در زمان فوت بطور یکجا و به نسبت سهام مقرر در ماده(۸۳ ) قانون تامین اجتماعی پرداخت می‌شود.
- تبصره ۴ در مواردی که بیمه شده بر اثر حادثه ناشی از کار یا بیماری های حرفه‌ای فوت نماید.
در اجراء اصل یکصد و بیست و سوم (۱۲۳ ) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران قانون اصلاح تبصره (۳ ) بند (۳ ) ماده (۸۰ ) قانون تامین اجتماعی اصلاحی مصوب۱۳۷۶ مصوب جلسه علنی مورخ ۲۲/۳/۱۳۸۶ مجلس که با عنوان طرح دو فوریتی اصلاح بند (۳ ) ماده (۸۰ ) قانون تامین اجتماعی به مجلس شورای اسلامی تقدیم و مطابق اصل یکصد و دوازدهم (۱۱۲ ) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به مجمع محترم تشخیص مصلحت نظام ارسال گردیده بود با تایید آن مجمع جهت اجرا به دولت ابلاغ گردید.
شماره۱۹۹۲۱۹ ۲۶/۱۲/۱۳۸۶
وزارت رفاه و تامین اجتماعی
قانون اصلاح تبصره (۳ ) بند (۳ ) ماده (۸۰ ) قانون تامین اجتماعی اصلاحی مصوب ۱۳۷۶ که در جلسه علنی روز سه‌شنبه مورخ بیست و دوم خرداد ماه یک هزار و سیصد و هشتاد و شش مجلس شورای اسلامی تصویب و با توجه به ایراد شورای نگهبان ، در جلسه مورخ ۲۰/۱۱/۱۳۸۶ مجمع تشخیص مصلحت نظام به تصویب ن هایی رسیده و طی نامه شماره ۱۹۱۷۲۵/۶۸۸ مورخ ۵/۱۲/۱۳۸۶ مجلس شورای اسلامی واصل گردیده است ، به پیوست جهت اجراء ابلاغ می‌گردد.
رئیس جمهور محمود احمدی‌نژاد
قانون اصلاح تبصره (۳ ) بند (۳ ) ماده (۸۰ ) قانون تامین اجتماعی اصلاحی مصوب۲۷/۷/۱۳۷۶
ماده واحده تبصره (۳ ) بند (۳ ) ماده (۸۰ ) قانون تامین اجتماعی اصلاحی مصوب ۲۷/۷/۱۳۷۶ به شرح ذیل اصلاح می‌گردد
- در صورت فوت بیمه شده‌ای که بین ده تا بیست سال سابقه پرداخت حق بیمه داشته‌باشد به بازماندگان وی به نسبت سنوات پرداخت حق بیمه بدون الزام به رعایت ماده (۱۱۱ ) قانون تامین اجتماعی و به نسبت سهام مقرر در ماده (۸۳ ) همان قانون مستمری پرداخت می‌گردد.
- بیمه شده‌ای که از تاریخ تصویب این قانون به بعد فوت می‌شود چنانچه سابقه پرداخت حق بیمه او از یک سال تا ده سال باشد به بازماندگان وی در ازاء هر سال سابقه پرداخت حق بیمه غرامت مقطوعی معادل یک ماه حداقل دستمزد کارگر عادی در زمان فوت به طور یکجا و به نسبت سهام مقرر در ماده (۸۳ ) قانون تامین اجتماعی پرداخت می‌شود.
قانون فوق مشتمل بر ماده واحده در جلسه علنی روز سه‌شنبه مورخ بیست و دوم خرداد ماه یکهزار و سیصد و هشتاد و شش مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ ۲۰/۱۱/۱۳۸۶ از سوی مجمع تشخیص مصلحت نظام موافق با مصلحت نظام تشخیص داده شد.
رئیس مجلس شورای اسلامی غلامعلی حدادعادل
ماده ۸۱ قانون تامین اجتماعی
بازماندگان واجد شرایط متوفی که استحقاق دریافت‌مستمری را خواهند داشت عبارتند از
- عیال دائم بیمه شده متوفی مادام که شوهر اختیار نکرده است.
تبصره همسران بیمه شدگان متوفی که شوهر اختیار نموده‌اند(عقد دائم ) در صورت فوت شوهر دوم ، توسط تامین اجتماعی مجدداًبه آنها مستمری پرداخت خواهد شد. بار مالی ناشی از این تبصره از محل سه درصد (۳% ) کمک دولت به بیمه شدگان تامین خواهد شد. آئین‌نامه اجرائی این قانون ظرف مدت دو ماه توسط سازمان تامین اجتماعی پیشنهاد و به تصویب هیات وزیران خواهد رسید - فرزندان متوفی در صورتی که سن آنان کمتر از هجده سال تمام باشد و یا منحصراً به تحصیل اشتغال داشته باشند یا به‌علت بیماری یا نقص عضو طبق گواهی کمیسیون پزشکی موضوع ماده ۹۱ این قانون قادر به کار نباشند.
- پدر و مادر متوفی در صورتی که اولاً تحت تکفل او بوده ثانیاً سن پدر از شصت سال و سن مادر از پنجاه و پنج سال‌تجاوز کرده باشد و یا آنکه به تشخیص کمیسیون پزشکی موضوع ماده ۹۱ این قانون از کارافتاده باشند و در هر حال مستمری از سازمان دریافت ندارند.
ماده ۸۲ قانون تامین اجتماعی
بازماندگان بیمه شده زن با شرایط زیر از مستمری استفاده خواهند کرد
شوهر مشروط بر اینکه اولاً تحت تکفل زن بوده ثانیاً سن او از شصت سال متجاوز باشد یا طبق نظر کمیسیون پزشکی موضوع ماده ۹۱ این قانون از کارافتاده بوده و در هر حال مستمری از سازمان دریافت نکند.
فرزندان در صورت حائز بودن شرایط زیر
- الف. پدر آنها در قید حیات نبوده یا واجد شرایط مذکور در بنداول این ماده باشد و از مستمری دیگری استفاده نکند.
- ب. سن آنها کمتر از هجده سال تمام باشد و یا منحصراً به تحصیل اشتغال داشته باشند تا پایان تحصیل و یا به علت بیماری‌یا نقص عضو طبق گواهی کمیسیون پزشکی موضوع ماده ۹۱ این‌قانون قادر به کار نباشند.
پدر و مادر در صورتی که اولاً تحت تکفل او بوده ثانیاً سن پدر از شصت سال و سن مادر از پنجاه و پنج سال تجاوز کرده باشد و یا آنکه به تشخیص کمیسیون پزشکی موضوع ماده۹۱ این قانون از کارافتاده باشند و در هر حال مستمری از سازمان دریافت ندارند.
ماده ۸۳ قانون تامین اجتماعی
سهم مستمری هر یک از بازماندگان بیمه شده متوفی‌بشرح زیر می‌باشد
- میزان مستمری همسر بیمه شده متوفی معادل پنجاه درصد مستمری استحقاقی بیمه شده است و در صورتی که بیمه شده مرد دارای‌چند همسر دائم باشد مستمری به تساوی بین آنان تقسیم خواهد شد.
- میزان مستمری هر فرزند بیمه شده متوفی معادل بیست و پنج درصد مستمری استحقاقی بیمه شده می‌باشد و در صورتی که پدرو مادر را از دست داده باشد مستمری او دو برابر میزان مذکورخواهد بود.
- میزان مستمری هر یک از پدر و مادر بیمه شده متوفی معادل بیست درصد مستمری استحقاقی بیمه شده می‌باشد. مجموع مستمری بازماندگان بیمه شده متوفی نباید از میزان مستمری استحقاقی متوفی تجاوز نماید هر گاه مجموع مستمری از این میزان تجاوز کند سهم هر یک از مستمری بگیران به نسبت تقلیل داده می‌شود و در این صورت اگر یکی از مستمری بگیران فوت شود یا فاقد شرایط استحقاقی دریافت مستمری گردد سهم بقیه آنان با توجه به تقسیم‌بندی مذکور در این ماده افزایش خواهد یافت و درهر حال بازماندگان بیمه شده از صد در صد مستمری بازماندگان متوفی استفاده خواهند کرد.
تبصره منظور از مستمری استحقاقی بیمه شده متوفی مستمری حین فوت او می‌باشد. در مورد بیمه شدگانی که در اثر هر نوع‌حادثه یا بیماری فوت شوند مستمری استحقاقی عبارت است ازمستمری که برای بیمه شده از کارافتاده کلی حسب مورد برقرارمی‌شود.
ماده ۸۴ قانون تامین اجتماعی
هرگاه بیمه شده فوت کند هزینه کفن و دفن او از طرف سازمان تامین خدمات درمانی پرداخت خواهد شد.
فصل هشتم قانون تامین اجتماعی – ازدواج و عائله‌مندی
ماده ۸۵ قانون تامین اجتماعی
به بیمه شده زن یا مردکه برای اولین بار ازدواج می‌کند مبلغی معادل یک ماه متوسط مزد یا حقوق با رعایت شرایط زیر به عنوان کمک ازدواج پرداخت می‌شود.
- در تاریخ ازدواج رابطه استخدامی او با کارفرما قطع نشده‌باشد.
- ظرف پنج سال قبل از تاریخ ازدواج حداقل حق بیمه هفتصدو بیست روز کار را به سازمان پرداخته باشد.
- عقد ازدواج دائم بوده و در دفتر رسمی ازدواج به ثبت رسیده باشد.
- تبصره ۱ مزد یا حقوق متوسط موضوع این ماده عبارت است از جمع دریافتی بیمه شده ظرف دو سال قبل از ازدواج که‌به ماخذ آن حق بیمه پرداخت شده است تقسیم بر ۲۴.
- تبصره ۲در صورتی که طرفین عقد ازدواج واجد شرایط مذکوردر این ماده باشند کمک ازدواج به هر دو نفر داده خواهد شد.
ماده ۸۶ قانون تامین اجتماعی
کمک عائله‌مندی منحصراً تا دو فرزند بیمه شده پرداخت‌می‌شود مشروط بر آنکه
- بیمه شده حداقل سابقه پرداخت حق بیمه هفتصد و بیست روزکار را داشته باشد.
- سن فرزندان او از هجده سال کمتر باشد و یا منحصراً به‌تحصیل اشتغال داشته باشند تا پایان تحصیل یا در اثر بیماری‌یا نقص عضو طبق گواهی کمیسیون های پزشکی موضوع ماده ۹۱ این‌قانون قادر به کار نباشند.
میزان کمک عائله‌مندی معادل سه برابر حداقل مزد روزانه کارگر ساده در مناطق مختلف برای هر فرزند در هر ماه می‌باشد.
ماده ۸۷ قانون تامین اجتماعی
پرداخت کمک عائله‌مندی به عهده کارفرما می‌باشد و باید در موقع پرداخت مزد یا حقوق به بیمه شده پرداخت شود.
- تبصره هر گاه در مورد پرداخت کمک عائله‌مندی اختلافی بین‌بیمه شده و کارفرما حاصل شود به طریق مذکور در فصل حل اختلاف قانون کار عمل خواهد شد.
فصل نهم قانون تامین اجتماعی – مقررات کلی راجع به کمک ها
ماده ۸۸ قانون تامین اجتماعی
انجام خدمات بهداشتی مربوط به محیط کار به عهده کارفرمایان است. بیمه شدگانی که در محیط کار با مواد زیان‌آور از قبیل گاز های سمی ، اشعه و غیره تماس داشته باشند باید حداقل هر سال یکبار از طرف سازمان تامین خدمات درمانی معاینه پزشکی شوند.
ماده ۸۹ قانون تامین اجتماعی
افرادی که به موجب قوانین سابق بیمه های اجتماعی یا به موجب این قانون بازنشسته و یا از کارافتاده شده یا می‌شوند و افراد بلافصل خانواده آنها همچنین افرادی که مستمری بازماندگان دریافت می‌دارند با پرداخت دو درصد از مستمری دریافتی از خدمات درمانی مذکور در بند های الف و ب ماده ۳ این قانون توسط سازمان تامین خدمات درمانی برخوردار خواهند شد
ما به التفاوت وجوه پرداختی توسط بیمه شدگان موضوع این ماده تا مبالغی که طبق ضوابط قانون تامین درمان مستخدمین دولت باید پرداخت شود از طرف سازمان تامین خواهد شد.
ماده ۹۰ قانون تامین اجتماعی
افراد شاغل در کارگاه ها باید قابلیت و استعداد جسمانی متناسب با کار های مرجوع داشته باشند بدین منظور کارفرمایان مکلفند قبل از به کار گماردن آنها ترتیب معاینه پزشکی آنهارا بدهند.
در صورتی که پس از استخدام مشمولین قانون معلوم شود که نامبردگان در حین استخدام قابلیت و استعداد کار مرجوع را نداشته و کارفرما در معاینه پزشکی آنها تعلل کرده است وبالنتیجه بیمه شده دچار حادثه شده و یا بیماریش شدت یابد سازمان تامین خدمات درمانی و این سازمان مقررات این قانون را درباره بیمه شده اجرا و هزینه های مربوط را از کارفرما طبق ماده ۵۰ این قانون مطالبه و وصول خواهند نمود.
ماده ۹۱ قانون تامین اجتماعی
برای تعیین میزان از کارافتادگی جسمی و روحی بیمه شدگان و افراد خانواده آنها کمیسیون های بدوی و تجدیدنظر پزشکی تشکیل خواهد شد. ترتیب تشکیل و تعیین اعضاء و ترتیب رسیدگی و صدور رای براساس جدول میزان از کارافتادگی طبق آئین‌نامه‌ای خواهد بود که به پیشنهاد این سازمان و سازمان تامین خدمات درمانی به تصویب شورای عالی می‌رسد.
ماده ۹۲ قانون تامین اجتماعی
به منظور نظارت بر حسن اجرای وظایف درمانی ناشی از اجرای این قانون ۳ نفر از کارشناسان بیمه درمانی به انتخاب وزیر بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی در شورای فنی سازمان تامین خدمات درمانی موضوع ماده ۴ قانون تامین خدمات درمانی مستخدمین دولت عضویت خواهند یافت.
ماده ۹۳ قانون تامین اجتماعی
تغییر میزان از کارافتادگی در موارد زیر مستلزم تجدید نظر در مبلغ مستمری می‌باشد
مستمری از کارافتادگی کلی در صورت از بین رفتن شرایط از کارافتادگی کلی به محض اشتغال مجدد مستمری‌بگیر قطع می‌شود.در صورتی که تقلیل میزان از کارافتادگی ناشی از کار به میزان مندرج در مواد ۷۳ و ۷۴ این قانون باشد حسب مورد مستمری از کارافتادگی جزئی ناشی از کار یا غرامت نقص عضو پرداخت خواهد شد.
مستمری از کارافتادگی جزئی ناشی از کار موضوع ماده ۷۳این قانون ظرف پنج سال از تاریخ برقرای قابل تجدید نظرمی‌باشد.
در صورتی که در نتیجه تجدید نظر معلوم گردد که بیمه شده‌فاقد یکی از شرایط مقرر می‌باشد مستمری او قطع خواهد شد ودر صورتی که مشمول ماده ۷۴ این قانون شناخته شود غرامت‌مذکور در آن ماده را دریافت خواهد نمود.
هرگاه میزان از کارافتادگی جزئی ناشی از کار افزایش یابدو این تغییر نتیجه حادثه منجر به از کارافتادگی باشد مستمری از کارافتادگی جزئی حسب مورد به مستمری کلی ناشی از کارتبدیل و یا میزان مستمری از کارافتادگی جزئی افزایش خواهدیافت.
ماده ۹۴ قانون تامین اجتماعی
هرگاه برای یک مدت دو یا چند کمک نقدی موضوع این قانون به بیمه شده تعلق گیرد فقط کمک نقدی که میزان آن بیشتر است پرداخت خواهد شد به استثنای کمک ازدواج وعائله مندی و نوزاد که دریافت آنها مانع استفاده از سایر کمک های مقرر نخواهد بود.
افراد تحت تکفل بیمه شدگان در ایام خدمت سربازی بیمه شده از مزایای قانونی بیمه های اجتماعی برخودار خواهند بود « سازمان موظف است حق بیمه این افراد را طبق نرخ سازمان تامین خدمات درمانی به سازمان مزبور پرداخت نماید. »
ماده ۹۵ قانون تامین اجتماعی
مدت خدمت وظیفه مشمولین این قانون پس از پایان خدمت و اشتغال مجدد در مؤسسات مشمول این قانون جزو سابقه پرداخت حق بیمه آنها منظور خواهد شد.
ماده ۹۶ قانون تامین اجتماعی
سازمان مکلف است میزان کلیه مستمری های بازنشستگی ،از کارافتادگی کلی و مجموع مستمری بازماندگان را در فواصل زمانی که حداکثر از سالی یکبار کمتر نباشد باتوجه به افزایش هزینه زندگی با تصویب هیات وزیران به همان نسبت افزایش دهد.
فصل دهم قانون تامین اجتماعی- تخلفات مقررات کیفری
ماده ۹۷ قانون تامین اجتماعی
هرکس به استناد اسناد و گواهی های خلاف واقع یا با توسل به عناوین و وسایل تقلبی از مزایای مقرر در این قانون به نفع خود استفاده نماید یا موجبات استفاده افراد خانواده خود یا اشخاص ثالث را از مزایای مذکور فراهم سازد به پرداخت جزای نقدی معادل دو برابر خسارات وارده به سازمان تامین خدمات درمانی یا این سازمان و درصورت تکرار به حبس جنحه‌ای از ۶۱ روز تا شش ماه محکوم خواهد شد.
ماده ۹۸ قانون تامین اجتماعی
کارفرمایانی که در موعد مقرر در این قانون حق‌بیمه موضوع قانون را پرداخت ننمایند علاوه بر تادیه حق بیمه به پرداخت مبلغی معادل نیم در هزار مبلغ عقب‌افتاده‌برای هر روز تاخیر بابت خسارت تاخیر ملزم خواهند بود این خسارت نیز به ترتیب مقرر در ماده ۵۰ این قانون وصول خواهد شد.
ماده ۹۹ قانون تامین اجتماعی
کارفرمایانی که ظرف مدت یکسال از تاریخ تصویب این قانون در مورد ترتیب پرداخت بدهی معوقه متعلق به قبل‌از فروردین ۱۳۵۴ خود با سازمان توافق نمایند از تادیه خسارت تاخیر و جرائم معاف خواهند بود.
همچنین ظرف مدت یکسال فوق کارفرمایانی که به تشخیص سازمان به پرداخت بدهی های سابق خود معترض می‌باشند و یا آنکه کارگران آنان عملاً امکان استفاده از قسمتی از کمک های قانونی مقرر نداشته‌اند می‌توانند به هیات های تشخیص مطالبات مقرر در مواد۴۳ و ۴۴ مراجعه نمایند.
هیات های مذکور به دلایل و مدارکی که از طرف کارفرما ابراز می‌شود رسیدگی نموده و تصمیم مقتضی اتخاذ خواهند کرد. در مورد بدهی های زائد بر دویست هزار ریال به تقاضای کارفرما و یا سازمان موضوع قابل رسیدگی مجدد در هیات تجدید نظر بوده و تصمیم متخذه قطعی و لازم‌الاجرا است. هیات های فوق‌الذکر می‌توانند به درخواست کارفرما ترتیب پرداخت بدهی او را حداکثر در ۳۶ قسط ماهانه بدهند و در این مدت کارفرما باید به میزان ۱۲ درصد نسبت به مانده بدهی خود بهره به سازمان بپردازند.
در مورد دیون قطعی اعم از اینکه قطعیت آن ناشی از انقضای مهلت اعتراض مقرر در قانون و یا صدور آراء هیات های موضوع مواد ۴۳ و ۴۴ این قانون بوده و مربوط به قبل از فروردین ۱۳۵۴ باشد ، در صورتی که کارفرمای مربوط تا تاریخ تصویب این قانون ترتیب پرداخت اصل بدهی خود را داده باشد از تادیه خسارت تاخیر که پرداخت ننموده معاف‌خواهد بود.
در مورد دیون مربوط به قبل از فروردین ۱۳۵۴ درصورتی که کارفرما از انجام تعهدات و اجرای ترتیب پرداخت‌بدهی خود که مورد موافقت سازمان قرار گرفته تخلف نماید کلیه‌جرائم و خسارات بخشوده قابل وصول خواهد بود.
ماده ۱۰۰ قانون تامین اجتماعی
کارفرمایانی که از تنظیم صورت مزد یا حقوق به ترتیب مذکور در قانون و آئین نامه مربوط خودداری کنند و کارفرمایانی که در موعد مقرر در ماده ۳۹ صورت مزد بیمه شدگان را به سازمان ارسال ندارند یا به ترتیبی که با موافقت قبلی سازمان معین می‌شود در مورد ارسال صورت مزد عمل نکنند به پرداخت خسارتی معادل یک دوازدهم حق بیمه آن ماهی که صورت مزد نداده‌اند ملزم خواهند بود ، این خسارت طبق ماده ۵۰ این قانون از طریق صدور اجرائیه وصول خواهد شد.
ماده ۱۰۱ قانون تامین اجتماعی
سازمان مکلف است به صورت مزد ارسالی از طرف کارفرما ظرف مدت شش ماه از تاریخ وصول رسیدگی کند و در صورتی که از لحاظ تعداد بیمه شدگان یا میزان مزد یا حقوق یا مدت کار اختلافی مشاهده نماید مراتب را به کارفرما ابلاغ کند
در صورتی که کارفرما تسلیم نظر سازمان نباشد می‌تواند از هیات های تشخیص موضوع مواد ۴۳ و ۴۴ این قانون تقاضای رسیدگی کند هر گاه رای هیات مبنی بر تایید نظر سازمان باشد کارفرما علاوه بر پرداخت حق بیمه به تادیه خسارتی معادل یک دوازدهم مابه‌التفاوت ملزم خواهد بود که طبق ماده ۵۰ این قانون از طریق صدور اجرائیه وصول خواهد شد.
ماده ۱۰۲ قانون تامین اجتماعی
در صورتی که کارفرما یا نماینده او از اقدامات بازرس سازمان جلوگیری نموده یا از ارائه دفاتر و مدارک مربوط و تسلیم رونوشت یا عکس آنها به بازرس خودداری کند به جزای نقدی از پانصد ریال تا ده هزار ریال محکوم خواهد شد گزارش بازرسان سازمان در این خصوص در حکم گزارش ضابطین دادگستری است.
ماده۱۰۳ قانون تامین اجتماعی
کارفرمابانی که عمداٌ وجوهی زاید بر میزان مقرر در این قانون به عنوان حق بیمه از مزد یا حقوق و مزابای بیمه شدگان برداشت نمایند علاوه بر الزام به استرداد وجوه مذکوربه حبس جنحه ای از شصت ویک روز تا شش ماه محکوم خواهند شد.
ماده ۱۰۴ قانون تامین اجتماعی
وجوه و اموال سازمان در حکم وجوه و اموال عمومی می‌باشد و هر گونه برداشت غیر قانونی از وجوه مذکور و تصرف غیر مجاز در اموال آن اختلاس یا تصرف غیرقانونی است و مرتکب طبق قوانین کیفری تعقیب خواهد شد.
ماده ۱۰۵ قانون تامین اجتماعی
کلیه کسانی که گواهی آنان مجوز استفاده از مزایای مقرر در این قانون می‌باشد در صورت صدور گواهی خلاف واقع علاوه بر جبران خسارات وارده به حبس جنحه‌ای از ۶۱روز تا شش ماه محکوم خواهند شد.
ماده ۱۰۶ قانون تامین اجتماعی
کلیه خسارات و وجوه حاصل از جرائم نقدی مقرر در این قانون به حساب سازمان واریز و جزء درآمد های آن منظور خواهد شد.
ماده ۱۰۷ قانون تامین اجتماعی
به شکایات و دعاوی سازمان در مراجع قضائی خارج از نوبت رسیدگی خواهد شد.
ماده ۱۰۸ قانون تامین اجتماعی
کارفرمایانی که حق بیمه قطعی شده بیمه شدگان را ظرف یک ماه پس از ابلاغ آن از طرف سازمان نپردازند. یا ترتیبی برای پرداخت آن با موافقت سازمان ندهند به دو برابر خسارات مذکور در ماده ۹۷ این قانون محکوم خواهند شد.
ماده ۱۰۹ قانون تامین اجتماعی
در صورتی که کارفرما شخص حقوقی باشد ، مسئولیت های جزائی مقرر در این قانون متوجه مدیرعامل شرکت یا هر شخص دیگری خواهد بود که در اثر فعل یا ترک فعل او موجبات ضرر و زیان سازمان یا بیمه شدگان فراهم شده است.
فصل یازدهم قانون تامین اجتماعی – مقررات مختلف
ماده ۱۱۰ قانون تامین اجتماعی
سازمان از پرداخت هرگونه‌مالیات و عوارض اعم از حقوق و عوارض گمرکی و سود بازرگانی‌و غیره و پرداخت هزینه دادرسی دعاوی معاف است.
- تبصره ۱ معافیت های موضوع این ماده شامل سازمان بیمه های اجتماعی سابق ، سازمان بیمه تامین اجتماعی سابق و صندوق تامین
- تبصره ۲ کلیه کارکنان سازمان از لحاظ پرداخت مالیات و عوارض بر حقوق و مزایا ، مانند مستخدمین رسمی دولت خواهندبود.
ماده ۱۱۱ قانون تامین اجتماعی
مستمری از کارافتادگی کلی و مستمری بازنشستگی و مجموع مستمری بازماندگان در هر حال نباید از حداقل مزد کارگر عادی کمتر باشد.
ماده ۱۱۲ قانون تامین اجتماعی
بیمه شدگانی که به موجب این قانون مستمری یا کمک نقدی دیگری از سازمان دریافت می‌کنند نسبت به وجوه دریافتی از پرداخت هر گونه مالیات معاف می‌باشند.
ماده ۱۱۳ قانون تامین اجتماعی
کلیه کارکنان سازمان از لحاظ پرداخت مالیات‌و عوارض بر حقوق و مزایا مانند مستخدمین رسمی دولت خواهندبود.
ماده ۱۱۴ قانون تامین اجتماعی
ضوابط سنی و مدت خدمت برای احتساب مستمری بازنشستگی کارکنان سازمان قبل از موعد مقرر تابع ضوابط و مقررات قانون استخدام کشوری و تغییرات و اصلاحات بعدی آن خواهد بود. حقوق بازنشستگی این افراد برابر با متوسط حقوق و مزایای دریافتی دو سال آخر خدمت که ماخذ پرداخت حق بیمه بوده است می‌باشد.
ماده ۱۱۵ قانون تامین اجتماعی
افرادی که تا تاریخ تصویب این قانون طبق قوانین سابق بیمه های اجتماعی مستمری در حق آنان برقرار شده است مستمری خود را از سازمان دریافت خواهند داشت. مفاد ماده ۹۶ در مورد مشمولین این ماده نیز رعایت خواهد شد.
ماده ۱۱۶ قانون تامین اجتماعی
سوابق پرداخت حق بیمه افراد بیمه شده از نظر تعهدات مذکور در ماده یک این قانون نزد شرکت سهامی بیمه ایران ، بنگاه رفاه اجتماعی صندوق تعاون و بیمه کارگران و سازمان بیمه های اجتماعی کارگران و سازمان بیمه های اجتماعی و همچنین افرادی که بیمه اختیاری بوده‌اند برای استفاده از مزایای مذکور در این قانون جزء سابقه آنان محسوب خواهد شد مشروط بر اینکه
کارگاه یا موسسه‌ای که بیمه شده در آن به کار اشتغال داشته است کارگران و کارمندان خود را نزد یکی از مؤسسات مذکور بیمه نموده باشد و اشتغال بیمه شده نیز در آن کارگاه یا موسسه مسلم باشد.
کمک مورد تقاضا در قانونی که حق بیمه به موجب آن پرداخت گردیده پیش‌بینی شده باشد.
ماده ۱۱۷ قانون تامین اجتماعی
میزان حق بیمه روستائیان مشمول قانون بیمه های‌اجتماعی روستائیان و ترتیب وصول آن و انواع کمک های قانونی‌و منابع مالی تامین هزینه های مربوط به بیمه شدگان روستائی‌به موجب آئین‌نامه‌ای ، خواهد بود که به پیشنهاد وزارت رفاه اجتماعی به تصویب کمیسیون های مربوط مجلسین می‌رسد. تا زمان تصویب آئین‌نامه مذکور ، مقررات و آئین‌نامه های موجود قانون بیمه های اجتماعی روستائیان به قوت خود باقی است.
ماده ۱۱۸ قانون تامین اجتماعی
از تاریخ اجرای این قانون قانون بیمه های اجتماعی مصوب ۱۳۳۹ و اصلاحیه های آن و قانون افزایش مستمری های‌بعضی از مستمری بگیران مشمول قانون بیمه های اجتماعی ، قانون‌تامین آموزش فرزندان کارگر و سایر قوانینی که با این قانون‌مغایرت دارد ملغی است.
- تبصره ۱ کلیه تعهدات مالی و اموال و دارائی صندوق تامین‌آموزش فرزندان کارگر به سازمان منتقل می‌شود.
- تبصره ۲ کارکنان صندوق تامین آموزش فرزندان کارگر به سازمان‌منتقل و تابع مقررات و نظامات استخدامی سازمان خواهند بود.
- تبصره ۳ آئین‌نامه های اجرائی قانون سابق بیمه های اجتماعی که با این قانون مغایرت نداشته باشد تا زمان تنظیم و تصویب‌آئین نامه های اجرائی این قانون قابل اجراء است.
قانون اصلاح تبصره
(۲ ) الحاقی ماده (۷۶ ) قانون اصلاح مواد (۷۲ ) و (۷۷ ) وتبصره ماده (۷۶ ) قانون تامین اجتماعی‌مصوب ۱۳۵۴ و الحاق دو تبصره به ماده (۷۶ ) مصوب ۱۳۷۱
ماده واحده – تبصره (۲ ) الحاقی ماده (۷۶ ) قانون اصلاح مواد (۷۲ ) و (۷۷ ) و تبصره ماده (۷۶ ) قانون تامین اجتماعی مصوب ۱۳۵۴ و الحاق دو‌تبصره به ماده (۷۶ ) مصوب ۱۳۷۱. ۱۲. ۱۶ به شرح زیر اصلاح می‌شود
تبصره ۲ –
الف – کار های سخت و زیان‌آور کار هایی است که در آنها عوامل فیزیکی ، شیمیایی ، مکانیکی و بیولوژیکی محیط کار ، غیر استاندارد بوده و در اثر اشتغال کارگر تنشی به مراتب بالاتر از ظرفیت های طبیعی ( جسمی و روانی ) در وی ایجاد گردد که نتیجه آن بیماری شغلی و عوارض ناشی از آن بوده و‌بتوان با بکارگیری تمهیدات فنی ، مهندسی ، بهداشتی و ایمنی و غیره صفت سخت و زیان‌آور بودن را از آن مشاغل کاهش یا حذف نمود.
- کارفرمایان کلیه کارگاه های مشمول قانون تامین اجتماعی که تمام یا برخی از مشاغل آنها حسب تشخیص مراجع ذیربط سخت و زیان‌آور اعلام گردیده یا خواهند گردید ، مکلفند ظرف دو سال از تاریخ تصویب این قانون نسبت به ایمن‌سازی عوامل شرایط محیط کار مطابق حد مجاز و استاندارد های مشخص شده در قانون کار و آیین نامه های مربوطه و سایر قوانین موضوعه در این زمینه اقدام نمایند.
- کارفرمایان کارگاه های مشمول قانون تامین اجتماعی مکلفند قبل از ارجاع کار های سخت و زیان‌آور به بیمه شدگان ، ضمن انجام معاینات پزشکی آنان از لحاظ قابلیت و استعداد جسمانی متناسب با نوع کار های رجوع داده شده ( موضوع ماده ۹۰ قانون تامین اجتماعی ) ، نسبت به انجام معاینات دوره‌ای آنان که حداقل در هر سال نباید کمتر از یکبار باشد ، نیز به منظور آگاهی از روند سلامتی و تشخیص بهنگام بیماری و پیشگیری از فرسایش جسمی و روحی اقدام نمایند ، وزارتخانه های بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی وکار و امور اجتماعی مکلفند تمهیدات لازم را در انجام این بند توسط کارفرمایان اعمال نمایند.
ب – حمایت ها
- افرادی که حداقل بیست سال متوالی و بیست و پنج سال متناوب در کار های سخت وزیان‌آور ( مخل سلامت ) اشتغال داشته باشند و در هر مورد حق بیمه مدت مزبور را به سازمان پرداخته باشند می‌توانند تقاضای مستمری بازنشستگی نمایند. هر سال سابقه پرداخت حق بیمه در کار های سخت و زیان‌آور یک و نیم سال محاسبه خواهد شد.
- در صورتی که بیمه شدگان موضوع این تبصره قبل از رسیدن به سابقه مقرر در این قانون دچار فرسایش جسمی و روحی ناشی از اشتغال در کار های سخت و زیان‌آور گردند با تایید کمیسیون های پزشکی ( موضوع ماده ۹۱ قانون تامین اجتماعی ) با هر میزان سابقه خدمت از مزایای مندرج در این تبصره برخوردار خواهند شد.
- در مورد سایر بیمه شدگان حداقل سابقه پرداخت حق بیمه برای استفاده از مستمری بازنشستگی از تاریخ تصویب این قانون هر سال یک سال افزایش خواهد یافت تا آنکه این حداقل به بیست سال تمام برسد.
- از تاریخ تصویب این قانون جهت مشمولان این تبصره ، چهار درصد (۴% ) به نرخ حق بیمه مقرر در قانون تامین اجتماعی افزوده خواهد شد که آنهم‌در صورت تقاضای مشمولان قانون ، بطور یکجا یا به طور اقساطی توسط کارفرمایان پرداخت خواهد شد.
- تشخیص مشاغل سخت و زیان‌آور و نحوه احراز توالی و تناوب اشتغال ، نحوه تشخیص فرسایش جسمی و روحی و سایر موارد مطروحه در این تبصره به موجب آیین نامه‌ای خواهد بود که حداکثر ظرف چهار ماه توسط سازمان بیمه تامین اجتماعی و وزارتخانه های کار و امور اجتماعی و بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی تهیه و به تصویب هیات وزیران خواهد رسید.
- بیمه شدگانی که دارای سابقه پرداخت حق بیمه در کار های سخت و زیان‌آور به تاریخ قبل از تاریخ تصویب این قانون باشند می‌توانند با استفاده از‌مزایای این قانون درخواست بازنشستگی نمایند در این صورت با احراز شرایط توسط بیمه شده ، کارفرمایان مربوطه مکلفند حق بیمه مربوطه و میزان مستمری برقراری را تا احراز شرایط مندرج در تبصره (۲ ) همچنین چهار درصد (۴% ) میزان مستمری برقراری نسبت به سنوات قبل از تصویب این قانون را یکجا به سازمان بیمه تامین اجتماعی پرداخت نمایند.
قانون فوق مشتمل بر ماده واحده در جلسه علنی روز یکشنبه مورخ سی‌ام بهمن ماه یکهزار و سیصد و هفتاد و نه مجلس شورای اسلامی تصویب و‌جزء (۱ ) و (۳ ) بند (ب ) تبصره (۲ ) آن در تاریخ ۱۳۸۰. ۷. ۱۴ عیناً به تصویب نهائی مجمع تشخیص مصلحت نظام رسیده است. مهدی کروبی – رئیس مجلس شورای اسلامی
جناب آقای دکتر محمود احمدی‌نژاد
رئیس محترم جمهوری اسلامی ایران
در اجراء اصل یکصد و بیست و سوم (۱۲۳ ) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران قانون پرداخت مستمری به فرزندان زنان متوفی مشمول قانون تامین اجتماعی و سایر صندوق های بازنشستگی که با‌عنوان طرح دوفوریتی تسری قانون پرداخت حقوق وظیفه به فرزندان مستخدمین متوفی مصوب ۱۳۵۵ به مشمولین قانون تامین اجتماعی به مجلس شورای اسلامی تقدیم و در جلسه علنی روز چهارشنبه مورخ ۵/۱۰/۱۳۸۶ مجلس با اصلاحاتی در عنوان و متن به تصویب رسیده است به لحاظ انقضاء مهلت مقرر ، موضوع اصل نود و چهارم (۹۴ ) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و عدم وصول پاسخ شورای محترم نگهبان ، به پیوست ابلاغ می‌گردد. غلامعلی حدادعادل رئیس مجلس شورای اسلامی
رونوشت
– شورای محترم نگهبان پیرو نامه شماره ۱۵۷۸۴۷/۷۸۰ مورخ ۶/۱۰/۱۳۸۶ جهت استحضار
قانون پرداخت مستمری به فرزندان زنان متوفی مشمول قانون تامین اجتماعی و سایرصندوق های بازنشستگی
ماده واحده
– حقوق وظیفه مادران متوفی مشمول قانون تامین اجتماعی اعم ازسازمان بیمه تامین اجتماعی و سایر صندوق های بازنشستگی با رعایت شرایط قانونی مربوط وهمانند مردان مشمول در خصوص فرزندانشان (از محل کسورات بازنشستگی پرداختی توسط آنان ) برقرار می‌شود.
قانون فوق مشتمل بر ماده واحده در جلسه علنی روز چهارشنبه مورخ پنجم دی‌ماه یکهزارو سیصد و هشتاد و شش مجلس شورای اسلامی تصویب و در مهلت مقرر موضوع اصل نودوچهارم (۹۴ ) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نظر شورای نگهبان واصل نگردید.
غلامعلی حدادعادل رئیس مجلس شورای اسلامی
