تعریف درستی از شغل ما وجود ندارد

در ابتدای این نشست مرضیه برومند مدیرعامل خانه سینما گفت: در ابتدا که آمده بودم هیجان‌زده بودم که هر چه سریع‌تر با خبرنگاران دیدار داشته باشم و مشتاق بودم اما متوجه شدم اطلاعاتم درباره خانه سینما، مناسباتش، مشکلاتش، تسلط بر برنامه‌های هیات مدیره کامل نیست. در این دو ماه واقعاً یک روز بیکار نبودم. همه وقتم را گذاشتم تا از کارها سر در بیاورم. سی و دو صنف داریم که با ۲۸ صنف ملاقات کرده‌ام. از صنف عکاسان معذرت می‌خواهم که چندبار قرار گذاشتیم و ناچارا قرار برهم خورد. با دوستان سازمان سینمایی صندوق اعتباری هنر و… هم دیدارهایی داشتیم تا درباره موضوعات مختلف و امور رفاهی گفتگو کنیم. الان یک شمای کلی از وضعیت خانه سینما دارم. در خانه سینمایی که سی ساله شده و در سی سالگی این موضوع را به فال نیک می‌گیرم که اولین نشست را با شما زیر این درخت و چتر سی ساله دارم که البته تاسیس آن به سال ۶۸ برمی‌گردد. من شاهد بودم که مرحوم داوود رشیدی جزو پایه‌گذاران صنف بازیگران بود.

وی با اشاره به تاریخچه شکل‌گیری خانه سینما مطرح کرد: حالا با گذشت سی سال می‌بینیم که خانه سینما چه نقش مهم و موثری ایفا کرده و از نهادهای مدنی تاثیرگذار بوده توانسته سی سال دوام بیاورد بسیاری از امور سینماگران را انجام می‌دهد طبق آمار این خانه شش هزار و پانصد عضو دارد البته برخی صنوف آمار متفاوتی دارند.

بحران‌هایی که فوراً روی سینما تأثیر می‌گذارد

برومند مطرح کرد: خانه سینما این درخت تنومند الان برومند هم شده است. در طی این سال‌ها اتفاقات زیادی رخ داده درخت خانه سینما و سینماگران با هر بحران اجتماعی گاهی لریزده و بالا و پایین داشته اما توانسته دوام بیاورد. برخی از دوستان نه چندان دوست خانه سینما، گاهی کمر به نابودی آن بستند اما با کمک دوستان و با تدبیر دولتمردان وقت از این بحران خارج شده و امروز این نهاد سی ساله شده است.

وی ادامه داد: بحران‌های اجتماعی سیاسی اقتصادی فوراً روی سینما تاثیر می‌گذارد چون مستقیماً روی روحیه مردم تاثیر می‌گذارد و اقتصاد متزلزلی هم دارد. در سالیان گذشته با بحران کرونا مواجه بودیم که روی تولید و اکران تاثیر گذاشت. بعدش هم در سال گذشته ماجراهای دردناک و غم انگیزی داشتیم و باعث شد سینما نتواند به درستی کار کند. اما پلتفرم‌ها کمک کردند تا سینما کمتر آسیب ببیند و باعث شد برخی از همکاران ما سرکار بروند چون ماجراهای اخیر ضربات مهلکی به اقتصاد سینما زد.

مدیرعامل خانه سینما گفت: هم در سطوح بالاتر و هم پایین‌تر رفته رفته اوضاع در حال برگشتن به روال خود است. فیلم‌هایی امروز می‌فروشند البته سرگرم‌کننده هستند و این طبیعی است چون روحیه مخاطبان متاثر از شرایط بود و به فیلم‌های خنده‌آور نیاز داشتند اما متاسفانه باعث شد عده‌ای دوباره تمایل به ساخت این فیلم‌ها پیدا کنند. اما گونه‌های دیگر آسیب دیده‌اند. مثل سینمای قصه‌گونه، اجتماعی، کودک و… فیلم سینمایی از این دست گاه دچار ممیزی شدند یا اجازه نمایش پیدا نکردند و گاه در هیاهو نتوانستند چندان بفروشند. ما کم کم در حال عبور از این بحران‌ها هستیم. فروش بلیت حالا پنجاه درصد افزایش پیدا کرده که البته خوشحال‌کننده است اما کافی نیست باید کمک کنیم تا دوباره فیلم‌های اجتماعی ساخته شود، فشارها کاهش پیدا کند و به فیلمسازان اعتماد شود.

اولین برنامه‌ام ارتباط با اهالی رسانه است

برومند ادامه داد: اگر سینما یک برنامه توسعه پیدا کند و مدیران سینما برای ده سال آینده برنامه داشته باشند، اقتصاد سینما متحول می‌شود و آن وقت نیاز به کمک‌های دولتی کمتر می‌شود البته حمایت‌های دولتی حق سینماست، چون این حمایت‌ها همیشه در اختیار صنایع دیگر بوده اما سینما نتوانسته است از آن، آنچنان که باید استفاده کند. من برای اینکه برنامه‌های هیات مدیره را انجام دهم برنامه‌های زیادی دارم اما اولین برنامه من این است که با شما اهالی رسانه ارتباط داشته باشم و اخبار خانه سینما را به طور مداوم و مستمر با شما در میان بگذارم. به حمایت شما هم نیاز داریم تا بتوانیم برنامه‌های کلان را عملی کنیم.

وی افزود: ما می‌خواهیم حالا یک تصویر کلی از خانه سینما در اختیار شما بگذاریم. این تصویر دو بخش است که اولی مسایل داخلی است. من اولین مشکل را مشکل ساختاری و تشکیلاتی دیدم که این یک بحث قدیمی است که گویا در کل این سال‌ها همه با آن درگیر بوده‌اند. از ترکیب مجمع عمومی تا تفکیک صنوف کارگری و … من حتی از بیرون می‌دیدم برایم سوال بود که این چه جور صنفی است که کارگر و کارفرما در آن زیر یک سقف است؟ اما بعد فهمیدم این اتفاقاً موضوع خوبی است چون صنف متفاوتی داریم.

مدیرعامل خانه سینما توضیح داد: ما سه گروه داریم؛ تهیه‌کنندگان سرمایه‌گذاران و زیر مجموعه آنها یک بخش هستند، هنرمندان و خالقان اصلی اثر گروه دیگری هستند که با اندیشه خود سر و کار دارند گروه سوم عوامل اجرایی و زیرشاخه‌ها هستند که تعداد بسیاری در این حلقه متمرکز هستند که البته می‌دانم تفکیک و سامان دهی آنها سخت است اما قصد دارم به سمتش بروم.

معضل بزرگ‌مان امنیت شغلی است

برومند در ادامه تأکید کرد: بحث بعدی بیکاری و عدم امنیت شغلی است که از قبل هم وجود داشته و با شرایط و ماجراهای اخیر بدتر هم شده است شاید معضل بزرگ خانه سینما باشد. در ملاقات با صنوف از آنها خواستم اولویت‌ها، پیشنهادها و راهکارهای خود را بگویند. در یک جمع‌بندی متوجه شدم بیشترین خواسته درباره امنیت شغلی بوده است.

وی گفت: انجمن‌های خانه سینما مثل جزایر پراکنده هستند که هیچ ارتباطی با هم ندارند. گروه‌ها گاه منافع مشترک و گاه منافع متقابل دارند. ارتباط دوسویه میان اعضای خانه سینما وجود ندارد و ارتباط متقابل برقرار نمی‌شود، که به نظرم این یک ضعف است. البته تشکیلات اداری هم شادابی خود را از دست داده و فضا دیگر هنری و فرهنگی نیست. به زعم من یک فضای ایستا و گاه غم‌انگیز دارد. برخی برای مسایل رفاهی به اینجا می‌آیند روزی چندین نامه وام به خانه سینما می‌آید که البته وظیفه ماست پیگیری کنیم اما من را افسرده کرده است. نامه برای سفارتخانه‌ها به منظور اخذ ویزا و… هم از دیگر بحث‌های ما در این چند ماه بوده است.

درباره مشکلات مالی «خانه سینما» کابوس می‌بینم!

این کارگردان سینما گفت: من درباره مشکلات مالی خانه سینما گاهی کابوس می‌بینم و قرص آرام بخش می‌خورم! بودجه‌ای که سازمان سینمایی می‌دهد ناچیز است در حالی که این بودجه سهم فرهنگ و هنر است. گاهی حتی این بودجه به اندازه هزینه‌های جاری است. من اصلاً خسیس نیستم اما حتی برای یک لیوان هم اینجا فکر می‌کنم. ساختمان ما اینجا نیاز به تعمیر دارد تورم باعث شده این بودجه‌ای که نسبت به سال‌های گذشته نصف شده بود حالا یک چهارم شود و اصلاً کفاف هزینه‌ها را ندهد. برای برنامه‌های اصلی باید پول داشته باشیم ولی مشکلات مالی عدیده‌ای داریم و این برای من بسیار نگران‌کننده است.

برومند ادامه داد: احساس می‌کنم خانه سینما دچار روزمرگی شده است و بخش اعظم آن معطوف به مشکلات مالی است، چون تمام توان ما برای به دست آوردن منابع مالی مصرف می‌شود. ما بدهی زیادی داریم. هفتصد میلیون بدهی به تامین اجتماعی داریم که تعجب‌آور است. گاهی ما را جریمه می‌کنند و این جریمه انباشته می‌شود و هفتصد میلیون می‌شود. انجام همه برنامه‌ها پول می‌خواهد. تورم باعث شده که هزینه‌های برنامه‌های ما زیاد شود. حتی یک روز گفتم می‌خواهم استعفا دهم چون آمده‌ام کارهای بزرگ کنم، اما این مسایل نمی‌گذارد.  

با سازمان سینمایی درباره ماهیت «خانه سینما» اختلاف‌نظر داریم

وی درباره مسایل بیرونی «خانه سینما» هم گفت: اول از همه اختلاف‌نظر با سازمان سینمایی و ارشاد است. ما با این سازمان درباره ماهیت خانه سینما اختلاف نظر داریم ما می‌گویم یک صنف هستیم اما آنها می‌خواهند یک موسسه فرهنگی باشیم. البته ما درک می‌کنیم ارشاد و سازمان سینمایی محدودیت قوانین دارند اما این مشکل ما نیست، باید مقررات خود را تغییر دهند. در کتاب قوانین ارشاد ذکر شده که قوانین باید اصلاح شود، اما تاکنون این اتفاق رخ نداده است. باید این کار را کنند تا دچار اصطکاک نشویم و کنار هم باشیم.

این کارگردان سینما تأکید کرد: به هر حال آن‌ها بخش دولتی هستند و ما بخش خصوصی. اینکه تعریف درستی از شغل ما وجود ندارد ما را با سازمان‌های دیگر هم دچار مشکل کرده است، مثل سازمان مالیات. سازمان مالیات نمی‌داند که ما گاهی پنج سال بیکار هستیم و گاهی یک سال کار می‌کنیم که برای آن مالیات می‌خواهند. یا مثلاً بیمه که در پیدا کردن شغل مشابه گفتند ما مثل صیادان پاره‌وقت جنوب هستیم. از آقایان دولتی خواهش می‌کنم بدانند که تعریف شغلی ما مشکل دارد. سهم ما از درصدهای عوارض چیست؟ اگر به جای آن دو درصد، نیم درصد هم بدهند مشکلات ما حل می‌شود.

عسگرپور: در تحولات تکنولوژیک سینما همواره با پدیده‌هایی مواجه شده‌ایم که آمادگی آن را نداشته‌ایم

در ادامه محمدمهدی عسگرپور رییس هیات مدیره خانه سینما گفت: با آغاز کار هیات مدیره جدید مجموع برنامه‌هایی را پیش‌بینی کردیم برای دو سال آینده و بخشی از آنچه که داشتیم برگرفته از تجارب سال‌های گذشته بود که به نظرم جزو محاسن این هیات مدیره است. ماجراهای مهرماه شروع شد و بخش زیادی از برنامه‌هایی که طراحی شده بود به حاشیه رفت شرایط کشور را در طول سال گذشته فراموش نکنیم که خیلی از اولویت‌های ما را تغییر داد. ما درگیر مسایل همکاران و مسایل اجتماعی شدیم. گاهی دوستان راحت می‌توانند مسایل اجتماعی و سیاسی را مثل یک خط کش جدا کنند اما من نمی‌توانم. ما در کشوری هستیم که همه این مسایل با هم است در خیلی از کشورها اینچنین است و تفکیک این‌ها در مسایل صنفی ممکن نیست.

وی ادامه داد: مثلاً همان دو درصدی که خانم برومند درباره سهم صنوف از عوارض گفت را اگر پیگیری کنیم آیا ما کار اجتماعی کرده‌ایم یا سیاسی؟ هر دولت برخی چیزها را از ما می‌گیرد. مثلاً تجمیع عوارض کردند و گفتند ما به شما کمک می‌کنیم و تفاهم‌نامه‌ای را با ارشاد امضا می‌کنیم و دیگر نگرانی نخواهید داشت، اما ما از مجموعه‌ای که می‌توانست طلبکارانه حق خود را بگیرد تبدیل به کسی شدیم که دست دراز کنیم و کمک بگیریم! ممکن است یک سال به ما کمک کنند و یک سال نه.

عسگرپور گفت: همین شرایط باعث می‌شود همکاران ما سراغ از عیدی بگیرند و فراموش کرده‌اند که این حق‌ها از ما طی زمان گرفته شده است. پیشنهاد مشخص ما این است که به همان وضعیت قبل برگردیم آن زمان رفتار صنف تغییر می‌کند و خود را پیدا می‌کند.

رئیس هیأت مدیره خانه سینما افزود: مهمترین مسأله‌ای که در هیات مدیره مطرح شد، درباره اکران و نمایش فیلم‌ها بود. در تحولات تکنولوژیک سینما ما همواره با پدیده‌هایی مواجه شده‌ایم که آمادگی آن را نداشته‌ایم. چون تحولات در دنیا اتفاق می‌افتاد ولی ما می‌گفتیم فعلاً احتیاجی نداریم چون فیلم‌ها دارد می‌فروشند! در هیات مدیره جدید برنامه‌های ما تحت تاثیر این موضوع بود که ما داریم وارد موقعیت جدیدی می‌شویم و باید از موقعیت‌های سنتی خارج شویم. در حال حاضر فعالان صنعت فیلم از حوزه سنتی خارج شده‌اند. اگر خانه سینما و نهاد صنفی به این مسأله مهم توجه نکند به سمت اضمحلال می‌رود و فعالیت‌های آن بلا استفاده می‌شود پس باید با شرایط جدید تعریف جدید داشته باشیم.

فکر می‌کنند تغییر اساسنامه «خانه سینما» کودتا است!

وی ادامه داد: اساسنامه خانه سینما تبدیل به «اسمشو نبر» شده است! همه فکر می‌کنند تغییر اساسنامه یک چیز خزنده، مخملی و کودتاست در حالی که یک چیز عادی است. اگر این واقعیت باشد که ما باید با شرایط جدید تطبیق پیدا کنیم، آیا نباید اساسنامه تغییر کند؟ ما سر این موضوع در دولت فعلی، قبلی و قبل‌تر دچار چالش بودیم. اصلاً از دولت دهم این موضوع آغاز شد و یک جور توهم توطئه شکل گرفته است.

تلاش برای حمایت از حقوق کودکان بازیگر

در این بخش مرضیه برومند گفت: سیاست‌های اجرایی من این است که خانه سینما را چه از لحاظ فضا و چه از نظر دیگر ابعاد، از این بی‌صدایی دربیاورم و سایت ما به درستی کار کند. برای این موضوع نیازمند همکاری اصناف هستیم، چابک‌سازی خانه از دیگر برنامه‌های ماست. در تلاشیم تا منابع مالی دیگر هم شناسایی کنیم تا از این وضعیت اسفناک بیرون بیاییم. ایجاد سازمان نظام سینمایی جزو چشم‌اندازهای ماست. هموار کردن مراحل پذیرش اعضای جدید هم از دیگر برنامه‌های ماست. پول هم می‌خواهیم. نیاز به منابع مالی داریم. بهینه‌سازی ضوابط و آیین‌نامه‌های شوراهای داوری و صیانت هم از برنامه‌های مهم ماست.

وی ادامه داد: تلاش برای تدوین آیین‌نامه حمایت از حقوق کودکان بازیگر و نظارت بر حسن اجرای آن هم از برنامه مهم من است. باید حتماً به مسایل آنها رسیدگی شود چون اتفاقاتی که الان می‌افتد خلاف کنوانسیون حقوق کودک است.

برومند در ادامه در پاسخ به سوالی درباره سخنان شب گذشته محمد خزاعی درباره سینماگران حاضر در جشنواره کن و احتمال ممنوعیت ادامه فعالیت آن‌ها در سینما به‌واسطه حضور در فیلم‌های فاقد مجوز گفت: من از آن سخنان بسیار تعجب کردم. چنین چیزی صحت ندارد. احتمالاً آقای خزاعی نمی‌خواسته بگوید و زبانش اینچنین چرخیده است! ما با چنین چیزی موافق نیستیم. اگر مناسباتی درست بین خانه سینما و سازمان سینمایی درباره فیلم‌های بدون پروانه شکل بگیرد، شاید بتوانیم کاری کنیم اما چرا این فیلم‌ها پروانه ساخت نمی‌گیرند؟ چرا وقتی پروانه می‌گیرند، پروانه نمایش نمی‌گیرند؟ فیلم‌های دارای پروانه ساخت و نمایش باز هم دچار اعمال سلیقه می‌شوند و جلوی آنها را می‌گیرند!

این سینماگر افزود: سازمان سینمایی باید راهکاری پیدا کند تا شأن مجوزی که می‌دهد توسط مسئولان مختلف مورد احترام قرار بگیرد. درباره مسأله آثار بدون پروانه می‌توانیم کارگروهی شکل بدهیم میانه را بگیریم تا فیلم‌ها پروانه داشته باشند و ارزش مجوز حفظ شود. همین چند وقت پیش یکی از مستندسازان که پروانه داشته و تلویزیون هم کارش را پخش کرده بود دچار مشکلات عدیده شد.

عسگرپور: از سخنان آقای وزیر گمان کردم قرار است یک فضای همدلی ایجاد شود

عسگرپور هم در پاسخ به همین سوال گفت: من دیشب در آن بخش مراسم که مربوط به صحبت‌های آقای خزاعی بود نبودم اما حین سخنان آقای وزیر بودم و گمان کردم قرار است یک فضای همدلی ایجاد شود. بعد که صحبت‌های آقای خزاعی را در خبرگزاری‌ها دیدم متوجه شدم باید نگران باشیم. نمی‌دانم انگیزه ایشان از این صحبت‌ها در جلسه سینماگران دفاع مقدس چه بوده است. فکر می‌کردم این صحبت‌ها باید در یک روز دیگر و در جلسه و جمع دیگری گفته می‌شد. این صحبت‌ها کمک به وضعیت فعلی سینما نمی‌کند، بلکه آن را پیچیده‌تر می‌کند.

رئیس هیأت مدیره خانه سینما تأکید کرد: ما یک سری آیین‌نامه داریم که برمبنای آن‌ها اساساً پروانه ساخت جزو قوانین نیست. پروانه ساخت بر مبنای مصوبه هیات وزیران شکل گرفته اما پروانه نمایش بر مبنای قانون است. اگر من امروز یک فیلم بدون پروانه ساخت بسازم آیا قانون جرم انگاری کرده است؟ منظورم این نیست که جرم انگاری شود، بلکه این خواست‌های متفاوت مدیران است. من امیدوارم به پروانه ساخت به گونه‌ای دیگر نگاه شود. در مقاطعی فقط طرح را می‌خواندند اما حالا فیلمنامه را کامل می‌خوانند! می‌دانم که در شورای پروانه نمایش هم گاهی رای اقلیت تاثیرگذار است و اینچنین نیست که اکثریت تاثیرگذار باشند. اینکه آقای خزاعی می‌گویند ما در خانه سینما هم با این سینماگران برخورد می‌کنیم، باید بگویم خیر اینچنین نیست و ما چنین تفاهم‌نامه‌ای نداشته‌ایم.