آنها در مشاغلی مانند کارگران ساختمانی و خدماتی و مشاغلی که کارگران ایرانی به آسانی تن به آن نمی دادند مشغول به کار می شدند اما این روزها این کارگران را در رستوران ها ،فروشگاه ها،گلفروشی ها،سوپرمارکت ها در جایگاه مدیریتی مشاهده می کنیم،مشاغلی که قطعا کارگران ایرانی هم می توانند آنها را انجام دهند و از پذیرفتن آن ابایی ندارند واین موضوع تهدیدی برای اشتغال کارگران ایرانی است.
افغان ها در چه مشاغلی مجازند
اما در گذشته این گونه نبوده است که اتباع بتوانند در هر شغلی که می خواهند وارد شوند و محدودیت ایی برای آنان وجود داشته است. در سال ۶۲ دولت یک بخش نامه ای صادر کرد که بر اساس آن افغان ها مجاز به اشتغال در یکی از این ردیف ها بودند و ۵۶ رسته شغلی اعلام شد که ورود اتباع به آنها محدود شد.
افغانستانی مجاز به ورود به چه شهرهایی هستند
همچنین استانهایی که بخشهایی از آنها برای اقامت افغانستانی ها ممنوع هستند، عبارتند از: اصفهان، بوشهر، خراسان جنوبی، خراسان رضوی، خوزستان، سمنان، فارس، قزوین، کرمان، گلستان، مرکزی،کرمانشاه،کردستان،تبریز،اردبیل و یزد. اقامت شهروندان عراقی هم در استانهای کرمان، سیستانوبلوچستان، خراسان شمالی و خراسان جنوبی به کل ممنوع است.
اما بر اساس مشاهدات اعلام شده از سوی مردم به نظر نظارت ها بر ورود اتباع به این شهرها ناکافی بوده و در تمام شهرهای نامبرده افغانها ساکن و اشتغال دارند.علاوه بر این در حال حاضر در دو استان خراسان رضوی و تهران مهاجران افغانستانی بیشتری حضور دارند.افغان ها در تمام فضاهای شهری به وفور دیده می شونداز حضور در پارک ها ،وسایل حمل و نقل عمومی تا استفاده از خدمات بهداشتی و درمانی.
هشدار یک نماینده در شورای عالی استانها
نماینده استان بوشهر در شورای عالی استانها گفت: «تن ایرانیان تا نیمه در سطل های زباله؛ مهاجران افغانستانی مدیر رستوران و گل فروشی می شوند. او همچنین نسبت به افزایش مهاجرت ایرانیان به خارج از کشور و مهاجرت افغانستانی ها به داخل کشور، به نمایندگان مجلس و دولت مردان هشدار داد که این مهم را جدی بگیرند.
آمار رسمی و غیر رسمی افغانستانی ها در ایران
بر اساس آمارها چهار میلیون و پانصد هزار مهاجر افغانستانی در کشور داریم؛ ولی آمارهای غیر رسمی نشان از حضور هشت میلیون نفردارد در حالی که براساس آمارهای سازمان جهانی مهاجرت ما پیشتر هم سالانه بهطور متوسط ۵۰۰ هزار کارگر فصلی از افغانستان داشتهایم که بین ایران و افغانستان در رفتوآمد بودهاند.بنابراین آمار حضور افغانها در ایران شناور است.
۵ میلیون شغل در دست اتباع
اما صولت مرتضوی، وزیر کار، در جلسه ای که با اعضای شورای عالی استان ها داشته، ادعا کرده که حدود پنج میلیون از مشاغل در ایران در دست اتباع بیگانه است. همچنین افزوده بودند که اگر بتوانیم از این میزان، دو و نیم میلیون شغل را به ایرانیان برگردانیم، می توانیم معضل بزرگی را در حوزه اشتغال در کشور حل کنیم.»
در همین راستا، معاون اشتغال وزارت کار گفت: مطابق مصوبه شورای عالی امنیت در ۱۵استان اشتغال اتباع خارجی ممنوع است. حدود یک و نیم میلیون نفر از اتباع خارجی پروانه کار داشته و حضور قانونی دارند که جمعیت افراد فاقد پروانه دوبرابر این رقم برآورد میشود.
سه بحران جدی در بازار کار ایران
فاطمه عزیزخانی کارشناس کار و دستمزد در این رابطه به خبرنگار اجتماعی زیرنویس گفت:بازار کار ایران با سه بحران مواجه است اول، کمبود نیروی کار که کارفرمایان معترف به آن هستند.دوم عدم اشتغال دانش آموختگان تحصیلکرده دانشگاهی در مشاغل مناسب و سوم تغییر مدل و فرهنگ اشتغال.
این کارشناس اعلام داشت:با دستور وزیر کار کمیته ملی ویژه برای اشتغال فارغ التحصیلان مراکز دانشگاهی تشکیل شده و دستگاه به دستگاه عملکردها بررسی و درحال اخذ مصوبه حمایت دولت از اشتغال فارغ التحصیلان در هیات وزیران هستیم.
مشاغل ساده وکم مهارت در دست اتباع افغانستانی
او در رابطه با اشتغال کارگران افغانستانی در بازار کار ایران گفت:مشاغلی که در اختیار افغان هاست تهدیدی برای اشتغال قشر تحصیلکرده نیست. افغانها مشاغلی را در دست دارند که ایرانی ها کمتر به انجام آن تمایل دارند. سهم عمده افغانها در بازار کارهای کم مهارت است و دوم اینکه با این رقم دستمزد بسیاری از تحصیلکرده ها تمایلی به اشتغال با این میزان حقوق را ندارند.
این کارشناس ادامه داد: بسیاری از تولید کننده ها گلایه دارند که نیروی کار ایرانی نیست و مجبور هستند،کارگران افغانستانی به کار بگیرند. افغانستانی ها با همین حداقل دستمزد و کمترش هم کار می کنند و نیروی کار ایرانی می روند به سراغ مشاغلی مانند رانندگی در اسنپ که درآمد بیشتر داشته باشند.