در پژوهشی تحت عنوان «ایجاد مزیت رقابتی با استفاده از کارآفرینی دیجیتال» که توسط مهدی رفیق نقابی، دانشآموخته کارشناسی ارشد مدیریت دولتی و سیما صفریان کسرینه، دانشآموخته کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی، انجام شده، آمده که براساس نظر بسیاری از اقتصاددانان، متخصصان و آینده نگرها در سالهای اخیر، انقالبی مشابه انقالب صنعتی به وقوع پیوسته و بسیاری از جنبههای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی حیات بشر را دستخوش تحولی عمیق نموده است. یکی از ابعاد این تحول تغییرات عمیقی است که در فناوری اطلاعات به وجود آمده است.
فناوری اطلاعات و ارتباطات به دلیل ویژگیهای منحصر به فرد خود میتواند نظام و چارچوب شغلی یک جامعه را دگرگون کند. این مسأله در مورد کشور ایران نیز صادق است. در کنار توسعه اشتغال نیروی انسانی، بحث جهانی شدن و ییشرفت فناوری اطلاعات و ارتباطات به طور گسترده در طی سالهای اخیر مطرح شده است، به گونهای که این مسائل جزء لاینفک ابعاد توسعه یک کشور شدهاند. اقتصاد جدید که در مفهوم وسیع خود به صورت گسترش فناوری اطلاعات و ارتباطات و به ویژه اینترنت در فعالیتهای اقتصادی تعریف میشود، در حال تغییر بازار نیروی کار است.
هزینه پایین انتقال اطلاعات بر روی اینترنت، سب انتقال فرایند جستجو برای شغل و فعالیتهای استخدامی به شبکهها شده است. این فناوریهای جدید با سایر تغییرات مهم مانند افزایش دائمی دانش نیروی کار، حرکت اشتغال به سمت بخش خدمات و افزایش اشتغال زنان در حال پدید آوردن بازار کار جدید است.
واژه کارآفرینی از کلمه فرانسوی Entreprendre به معنای متعهد شدن نشأت گرفته و در سال ۱۸۴۸ توسط جان اساتوارت میل وارد زبان انگلیسی شده است. کارآفرینی به عنوان یکی از محرکهای کلیدی شناخته شده برای رونق اقتصادی است و بنابراین وسیلهای معقول برای کمک به رشد اقتصادهای نوظهور و غلبه بر چالشهای اصلی ناشی از فقر در کشورهای در حال توسعه محسوب میشود.
برای دستیابی به یک هدف اساسی و طولانی مدت تأثیر مثبت بر جامعه و اقتصاد آینده در مشاغل کوچک باید به روشی کارآفرینانه عمل کرد. با این حال، درگیر شدن در کارآفرینی اغلب یک چالش در توسعه کشورها است.
کسب و کار در دو دهه اخیر شاهد تغییرات بسیار و گرایش به سمت فناوریهای متنوع بوده است. این تغییرات نه صرفا در تجارت، بلکه در سیستمهای عمومی و حتی در سطح فردی رخ داده است، همچنین تغییرات تکنولوژیکی و پناه بردن به کارآفرینی دیجیتال در بسیاری از مناطق دنیا کارآفرینان را با چالشهای مختلف روبرو کرده است.
در واقع امروزه برای بسیاری از شرکتها تداوم کسب و کار به شدت به قابلیتهای دیجیتال آنها بستگی دارد. حتی دولتها نیز حرکت به سمت نوآوری و پذیرش فناوریهای جدید برای کمک به محیط زیست و توسعه اکوسیستمهای جدید را تشویق میکنند و به سمت دیجیتالی شدن حرکت میکنند.
بسیاری از شرکتها که در بخشهای تولیدی، خدماتی و عمومی ممکن است دسترسی محدودی به فناوری اطلاعات داشته باشند نیز در صدد جهت گیری به سمت پیاده سازی و نظارت فناوری دیجیتال هستند؛ بنابراین افزایش تقاضا برای کارآفرینی دیجیتال در اکثر کشورها راه را برای مدیریت کسب و کار به کمک فناوری اطلاعات و ابزار دیجیتال باز میکند.
در این عصر، اتصال به اینترنت، فناوریهای نوظهور و کارآفرینی دیجیتال همواره در حال توسعه است، بنابراین کسب و کارها باید از مزایای فناوریهای نوظهور استفاده کنند و با تقویت کارآفرینی دیجیتال از طریق راه حلهای نوآورانه نیازها و مشکلات اجتماعی را برآورده کنند. امروزه اکثر شرکتها از پذیرش و به کارگیری فناوری دیجیتال و ابزارهایی برای ایجاد و اصالح فرآیندهای تجاری موجود در کسب و کار خود استقبال میکنند. جدا از سود مستقیم کسب و کارها، فناوریهای نوظهور به سازمانها کمک میکند تا فرهنگ تجربه مصرف کننده از محیط کار خود را توسعه دهند و آن را ارتقا دهند.
فناوریهای دیجیتال، شرکتها را قادر میسازد که در صورت نیاز عملیات تجاری خود را ارزیابی مجدد کنند و برای همسو کردن منابع و توسعه قابلیتهایی برای ایجاد چارچوبی برای هدایت نوآوری در تجارت و فعالیتهای خود استفاده کنند.
فناوریها نه تنها مشکلات تجاری را حل میکنند، بلکه مشکلات عمومی را نیز با کمک به توسعه اکوسیستمهای پایدار و نوآورانه بدون مصرف منابع زیاد حل میکنند.
در مجموع میتوان گفت به کارگیری کارآفرینی در بستر فناوری اطلاعات و ارتباطات است که منجر به شکوفایی اقتصادی و بهبود فضای کسب و کار میشود که این امر نیازمند توجه ویژه دولت، کارآفرینان و متخصصان فناوری اطلاعات است.
به طور خلاصه در فضای دیجیتال با استفاده از فناوریهای نوآورانه تغییر از کارآفرینی سنتی به کارآفرینی دیجیتال بینشهای معناداری را برای کارآفرینان مشتاق و موجود ارائه میدهد. همچنین این موضوع با لزوم راهحلهای نوآورانه برای ماندگاری پلتفرمهای دیجیتال مرتبط بوده و کارآفرینان در فضای دیجیتال نیز باید ضمن شناسایی نیازهای مشتریان و شرکای تجاری خود، آنها را به سادهترین شکل برآورده سازند.