به گزارش اخبارکار به نقل از عصرهامون، کارگاه های شناورسازی سیستان و بلوچستان به دلیل سبک ساخت منحصر بفرد شناورهای سنتی شهرتی جهانی دارند. لنج های ساخته شده در کارگاه های شناورسازی سنتی سیستان و بلوچستان به دو نوع چوبی و فایبرگلاس می باشند که از حدود سال ۱۳۸۵ به دنبال ممنوعیت صدور مجوزهای شناورهای چوبی در کشور، هم اکنون این شناورسازی ها فقط شناورهایی با جنس فایبر گلاس را تولید می کنند و در واقع شناورسازی ها بعنوان صنایع استراتژیک و پشتیبان فعالیت های صید و صیادی می باشند.
لنج در اصطلاح به شناورهایی چوبی یا فایبرگلاسی گفته می شود که دارای طول بیشتر از ۱۲ متر باشد و به شناورهای کوچکتر از این اندازه قایق گفته میشود و به کسانیکه لنج می سازند گلاف یا جلاف( لنج ساز) می گویند، البته این گویش بیشتر در حوزه شمال خلیج فارس رایج است و در سواحل مکران به کسانی که در صنعت ساخت و تعمیر شناور لنج مشغول هستند وادو گفته می شود.
برای ساخت لنج از چوب های با مقاومت بالا و مقاوم در برابر رطوبت استفاده می شود چوب مورد استفاده در این لنج ها ساج است که نوعی چوب هندی می باشد و البته شناورسازی های سنتی سواحل مکران از چوب درخت بومی چش یا همان کرت نیز استفاده می کنند.
اغلب بومی های مناطق جنوب کشور برای ساخت لنج از نقشه های ذهنی استفاده می کنند، ساخت یک لنج چوبی بیش از یک سال زمان احتیاج دارد اما لنج های چوبی عمر بسیار طولانی دارند.
اگر چه این هنر با قدمت سه هزار ساله در قدیم الایام پررونق بود اما گذر زمان باعث شد تا همکاری نکردن با لنج سازان، بازار لنج سازی را کم رونق و کساد کند.
مردم این منطقه در ساخت شناورهای دستی تبحر دارند و کارگاه های موجود در این منطقه نقش مهمی در ایجاد اشتغال و توسعه سواحل مکران دارند.
لنج سازی یکی از هنرهای دستی مردمان ساحل نشین شهرستان کنارک محسوب می شود، مردم این منطقه در ساخت شناورهای دستی تبحر دارند و کارگاه های موجود در این منطقه نقش مهمی در ایجاد اشتغال و توسعه سواحل مکران دارند.
یکی از کارگران صنعت لنج سازی کنارک در حالی که این روزها وضعیت نامناسب اقتصادی زندگی اش را دچار مشکل کرده است گفت: خیلی از کسانی که به واسطه تعطیلی کارگاه های شناور سازی بیکار شده بودند الان خانه نشین هستند و به سختی زندگی خود را سپری می کنند.
وی افزود: این اتفاق خیلی ها را هم به سمت آسیب هایی نظیر اعتیاد سوق داد چرا که صدها نفر با وجود زندگی در کنار دریا بیکار هستند.
صدیق آفرین، رئیس اداره مهندسی سواحل و بنادر سیستان و بلوچستان(بندر چابهار) در گفت و گو با خبرنگار ما گفت: در حال حاضر ۸ کارگاه شناور سازی سنتی و صنعتی دارای مجوز از سازمان بنادر و دریانوردی در استان فعال هستند.
آفرین افزود: از بین ۸ شناور سازی مجوز دار استان ۲ مورد دارای سازه دریایی شامل کارگاه کشتی سازی صنایع سنگین نفت و گاز چابهار(دریا امید سابق- واقع در پلاژ تیس) و شرکت شناور سازی منصور(واقع) است.
وی بیان کرد: تعداد ۶ واحد قایق سازی کوچک سنتی که در داخل شهرها و روستاهای ساحلی استان قراردارند و بالای حریم ۶۰ متری دریا واقع شده اند و نیازمند اخذ مجوز از کمیته صدور مجوز سازه های دریایی نمی باشند(در واقع سازه دریایی ندارند و سازه های خشکی محسوب میگردند) مشغول ساخت و تعمیر قایق های صیادی فایبرگلاس (طول کمتر از ۱۲ متر) هستند.
کارگاه های شناور سازی سواحل استان که می توانند بخش عمده ای از اشتغال را برای جوانان ایجاد کنند، به دلیل محدودیت های بخشنامه ای و قوانین غیرکارشناسی، هم اکنون با ۱۰ درصد ظرفیت تولید خود فعالیت می کنند
این مسئول تصریح کرد: کارگاه های شناور سازی سواحل استان که می توانند بخش عمده ای از اشتغال را برای جوانان ایجاد کنند، به دلیل محدودیت های بخشنامه ای و قوانین غیرکارشناسی، هم اکنون با ۱۰ درصد ظرفیت تولید خود فعالیت می کنند، ضمن اینکه برخی از صیادان برای تامین لنج مورد نیاز به خارج از استان مراجعه می کنند و باعث خروج منابع ریالی از استان می شود بپو این موضوع به ضرر گردش مالی- اقتصادی استان است. لذا ضروری است سیاست هایی از سوی دولت(وزارت جهاد کشاورزی- سازمان شیلات) اتخاذ شود که فعالیت شناور سازی ها در خود استان فعال تر شوند و تولید شناورهای صیادی با هدف رفع نیازمندی های داخل کشور و حتی صادرات شناور هم باید در برنامه های کاری مدیریت استان قرار گیرد.
رئیس ادار مهندسی سواحل و بنادر خاطر نشان کرد: اگر ۸ واحد کارگاه شناورسازی سواحل استان که داری مجوز از سازمان بنادر و دریانوردی می باشند با ظرفیت کامل خود فعال باشند ما شاهد تولید سالانه حدود ۳۰۰ شناور و اشتغال بکار مستقیم ۱۶۰۰ نفر بصورت مستقیم خواهیم بود اما متاسفانه این کارگاه ها هم اکنون به دلیل محدودیت های بخشنامه ای و ابلاغی(بخشنامه های حوزه شیلات که از ۱۰ سال قبل مجوز موافقت اولیه برای ساخت شناور جدید صادر نمیگردد) با حدود ۱۰ درصد ظرفیت
اسمی خود فعالیت می کنند و با تولید سالانه ۹ لنج، کمتر از ۱۰۰ نفر اشتغال مستقیم ایجاد کرده است.
با فعال شدن کلیه کارگاه های شناورسازی استان میتوان شاهد اشتغال زایی بیش از ۳۰ هزار نفر به صورت مستقیم و غیر مستقیم در این حوزه باشیم
آفرین گفت: چنانچه مشکلات قانونی و بخشنامه ای از سوی سازمان شیلات ایران مرتفع شود و صدور مجوز ساخت شناور بر اساس میزان تقاضای صیادان و بخش خصوصی هماهنگ باشد، ضمن فعال شدن کلیه کارگاه های شناورسازی استان میتوان شاهد اشتغال زایی بیش از ۳۰ هزار نفر به صورت مستقیم و غیر مستقیم در این حوزه باشیم.
صدیق آفرین تصریح کرد: رتبه صید تُن ماهیان در حوزه کشورهای حاشیه اقیانوس هند ده ها سال است که در اختیار کشور ایران بوده که بیشترین صید در کشور نیز توسط صیادان سیستان و بلوچستان انجام شده است، اما متاسفانه در سال های اخیر به دنبال فرسوده شدن ناوگان شیلاتی استان و عدم صدور مجور جدید ساخت شناور امکان حفظ جایگاه اول کسب شده سنوات قبل در حوزه صید تون ماهیان توسط کشور ایران بسیار بعید بنظر می رسد، لذا پیشنهاد میگردد دولت مردمی بصورت یک برنامه فوری مشکلات صدور مجوز شناور جدید را بشکلی مرتفع نماید تا ضمن اشتغال زایی مولد و پایدار، میزان سهم کشور از صید و صیادی در آب های بین المللی حفظ و در صورت لزوم ارتقا یابد.
وی از کارخانه کشتی سازی صنایع سنگین نفت و گاز چابهار ، شناور سازی منصور، شناورسازی صنعت سواحل مکران پرور، شناور سازی نصیر، شناور سازی جنوب، شناور سازی سیراف غرب، شناور سازی پزم مچان کنارک بعنوان به عنوان شناورسازی هایی نام برد که در صورت رفع مشکلات خط تولید آنها از جمله مجوز ساخت شناور، می توانند انقلابی را در حوزه شیلات و اشتغال جوانان ساحل نشین ایجاد کند و در نهایت منجر به ایجاد پدافند غیر عامل و امنیت پایدار مناطق ساحلی استان می شود.
آفرین گفت: محدودیت‌های صدور مجوز موافقت اولیه برای شناورهای صیادی از سوی سازمان شیلات ایران، عملا” امکان ساخت شناور را از کارخانه های شناورسازی گرفته است و نتیجه مجموعه‌های بزرگ شناورسازی با همه سرمایه‌گذاری که در آنها شده است و با داشتن تجهیزات خط تولید استاندارد، متاسفانه مجبور هستند در وضعیت فعلی فقط تعمیراتِ شناورها را انجام هند چون مجوزی برای ساخت شناورهای جدید صادر نمی شود.
