به گزارش اخبارکار به نقل از ایسکانیوز، براساس استاندارد تعیین شده توسط شورای عالی آموزش و پرورش در هر کلاس درس نباید بیش از ۲۶ دانش‌آموز باشد اما افزایش دانش‌آموزان تا مرز ۱۷ میلیون و کمبود معلم و باعث شده تا شاهد تراکم بالای کلاس‌های درس باشیم اما آموزش و پرورش چه برنامه‌ای برای جبران این کمبود در مهر ۱۴۰۲ دارد؟
آمار و اعداد اعلامی از کمبود معلم متفاوت است اما بنا به ادعای رئیس فراکسیون فرهنگیان مجلس آموزش و پرورش با کمبود ۳۰۰ هزار معلم مواجه است. که آموزش و پرورش اعلام کرده بخشی از این کمبود را از طریق آزمون استخدامی، جذب مجدد بازنشستگان و افزایش ساعت تدریس معلمان جبران خواهد کرد و احتمال ۲ شیفته شدن مدارس هم جسته و گریخته مطرح می‌شود.
چند نفر در آزمون استخدامی جذب می‌شوند؟
در آزمون استخدامی سال جاری ۲۲ هزار و ۱۵۴ نفر در رشته‌های دبیری و هنرآموزی و ۲۸ هزار نفر در مقطع ابتدایی جذب خواهند شد. در مجموع ۵۰ هزار نفر جذب خواهند شد که به گفته کاظمی معاون آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش مهر امسال وارد کلاس درس می‌شوند و همزمان هم دوره‌های آموزشی را طی می‌کنند اما جذب ۵۰ هزار نفر همچنان جبران کننده کمبود ۳۰۰ هزار نفری نیست.
تعداد فارغ التحصیلان دانشگاه فرهنگیان
غیاثی ندوشن معاون آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه فرهنگیان درباره فارغ‌التحصیلانی که در سال جاری وارد کلاس‌های در می‌شوند گفته که این دانشگاه حدود ۲۴ هزار نفر دانشجومعلم دانش آموخته و حدود ۲۸ هزار نفر مهارت آموز را در مرحله اول و ۲۶ هزار نفر در مرحله دوم تا ۳۱ شهریور ۱۴۰۲ به وزارت آموزش و پرورش تزریق خواهد کرد. لذا، معلمان مورد نیاز وزارت آموزش و پرورش صرفا از طریق دانشگاه فرهنگیان و تربیت دبیر شهید رجایی تامین می شوند. به عبارتی ۷۸ هزار معلم در مجموع از دانشگاه وارد مدارس خواهند شد که باز هم جبران کننده تعداد کمبودها نیست.
جذب دوباره بازنشستگان چقدر چاره‌ساز است؟
بنا بر گفته سیدمجتبی هاشمی سرپرست مرکز برنامه‌ریزی منابع انسانی و امور اداری وزارت آموزش و پرورش در سال جاری ۹۰ هزار فرهنگی بازنشسته خواهند شد. اگر از این تعداد ۲۰ درصد هم به کار بازگردند، چیزی حدود ۱۸ هزار معلم خواهد شد و باز هم خلا موجود را پر نمی‌کند.
دو شیفته کردن مدارس، افزایش ساعت تدریس معلمان، بیشتر کردن تراکم کلاس‌ها (بیشتر از ۲۶ دانش‌آموز) از جمله دیگر راهکارهای آموزش و پرورش برای جبران کمبود موجود است که کارشناسان معتقدند این راه‌ها کیفیت را قربانی خواهد کرد.
ریشه این کمبودها کجاست؟
اسفندیار نظری مدرس دانشگاه و کارشناس آموزش و پرورش درباره ریشه این کمبودها به ایسکانیوز گفت: از سال ۹۰ و با ایجاد پایه ششم ابتدایی کلید کمبود معلم در کشور زده شد. در تابستان همان سال در بازه زمانی ۲ ماهه افرادی استخدام شدند که آموزش ندیده بودند و حتی خدمت‌گذاران مدرسه که مدرک فوق دیپلم داشتند، به کار گرفته شدند. همه صاحب‌نظران این عرصه می‌دانند که بعد از این تصمیم چه بلایی سر مقطع ابتدایی آمد. در زمان وزارت آقای علی‌احمدی هم ۱۷۰ هزار معلم بازنشسته شدند. در واقع بهترین معلمان ما با ۲۵ سال سابقه بازنشسته شدند که بعدا به مدارس غیردولتی و آموزشگاه‌ها رفتند. به همین واسطه امروز چالش اصلی آموزش و پرورش کمبود نیرو است.
جذب معلمان آموزش ندیده کیفیت را قربانی می‌کند
وی با انتقاد از جذب نیروهای آموزش ندیده گفت: افت تحصیلی محسوس، تلنگری برای آموزش و پرورش است و باید در روش‌ها تغییر ایجاد کنیم و پرچمدار این تغییر هم معلم است که باید توانمند، بروز و آشنا با تکنولوژی روز باشد. باید اذعان کرد که کمبود معلمان درآموزش و ورود افراد ناآشنا با روش معلمی، به افزایش افت تحصیلی دامن زده است.
نظری درخصوص خسارت‌های اقتصادی ناشی ازافت وشکست تحصیلی توضیح داد: با افت تحصیلی دانش‌آموزان هزینه‌های بسیاری بردولت وخانواده‌ها دریک سال آموزشی تحمیل می‌شود. خسارت‌های وارد شده به دانش‌آموز هم شامل از دست دادن فرصت‌ها و ورود دیرتر به بازارکار است.
آسیب‌های کمبود نیرو
رضوان حکیم‌زاده؛ معاون سابق آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش هم از آسیب‌های کمبود نیرو به ایسکانیوز گفت: براساس مصوبه شورای عالی آموزش و پرورش در دوره ابتدایی نباید هیچ کلاسی بیش از ۲۶ دانش‌آموز داشته باشد اما ۶۰ درصد از دانش‌آموزان ابتدایی در کلاس‌های پرجمعیت هستند. حتی در شهر تهران، شهرستان‌های تهران و حاشیه شهرهای بزرگ مثل مشهد کلاس‌هایی با تراکم بالای ۴۰ نفر وجود دارند. این موضوع باعث افت کیفیت یادگیری خواهد شد.
حکیم‌زاده در پاسخ به سوالی در خصوص دلایل کمبود معلم بیان کرد: یکی از دلایلی که منجر به افزایش تراکم کلاس‌ها شده این است که مجوز جذب معلمان براساس استانداردهای مصوب شده، صادر نمی‌شود و به جای مبنای محاسبه سه سطحی مصوب شورای عالی آموزش وپرورش برای محاسبه تراکم و برآورد تعداد معلم مورد نیاز، میانگین کلی مبنای محاسبه قرار می‌گیرد. به همین دلیل تعداد معلمان با استانداردهای مطلوب فاصله دارد.
وی افزود: از جهتی نیروهای باکیفیت دولتی به عنوان مدیر یا معلم به مدارس غیردولتی اعزام می‌شوند و حقوقشان را از دولت می‌گیرند. این در حالی است که در مدارس دولتی کمبود شدید نیرو و کلاس‌های باتراکم بالا داریم. و این در این شرایطی اتفاق می‌افتد که حتی امکان استفاده از شیفت مخالف را نداریم. با وجود کمبود نیرو حدود ۹ هزار نیرو از بخش دولتی در اختیار بخش غیردولتی قرار می‌گیرند که این با سیاست‌های کیفیت‌بخشی به مدارس دولتی منافات دارد. گاهی اوقات با برخی بسترسازی‌ها در مناطق آموزش وپرورش، دانش‌آموزان سرآمد هم به سمت مدارس غیرانتفاعی سوق داده می‌شوند.
به گزارش ایسکانیوز، جبران کمبود معلم در آموزش و پرورش نیازمند برنامه بلند مدت است و برخی کارشناسان معتقدند که افزایش تعداد دانشگاه‌های فرهنگیان می‌تواند در بلند مدت این مشکل را حل کند. از جهتی آموزش و پرورش نباید کیفیت راقربانی جبران کمبود نیرو کند و با جذب معلمان آموزش ندیده مشکلی بر مشکلات اضافه کند.
